100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
HR IV: Bronnen: verkorte samenvatting van ALLE belangrijke hoofdpunten hoorcolleges + werkcolleges + artikelen $8.95
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  4.  
  5. Historisch Onderzoek 4: Bronnen (LGX043P05)

College aantekeningen

HR IV: Bronnen: verkorte samenvatting van ALLE belangrijke hoofdpunten hoorcolleges + werkcolleges + artikelen
 0 keer verkocht
  • Vak
  • Historisch Onderzoek 4: Bronnen (LGX043P05)
  • Instelling
  • Rijksuniversiteit Groningen (RuG)

Een verkorte samenvatting van ALLE belangrijke hoofdpunten uit alle hoorcolleges + werkcolleges + artikelen. In dit document zijn alle belangrijke hoofdpunten verwerkt die je moet weten voor het tentamen. Vak gegeven aan de Rijksuniversiteit Groningen, 2022/2023.

Voorbeeld 4 van de 39  pagina's

Document informatie

  • 30 juni 2023
  • 39
  • 2022/2023
  • College aantekeningen
  • Hanneke hoekstra
  • Alle colleges

Onderwerpen

  • history of things
  • history and things
  • history from things
  • materiële bronnen
  • schriftelijke bronnen
  • seriële bronnen
  • kwantitatieve bronnen
  • digitale bronnen
  • visuele bronnen
  • audiovisuele bronnen
  • objectivite

Geschreven voor

  • Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  • Geschiedenis
  • Historisch Onderzoek 4: Bronnen (LGX043P05)
Alle documenten voor dit vak (4)

Verkoper

avatar-seller
anniekkooistra2000

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Bronnen IV – Samenvatting belangrijkste punten

1.1 Week 1 – Schriftelijke bronnen

Wat is een bron? Bronnen zijn voorwerpen of getuigenissen uit of over het verleden, waarop
de historicus steun om een beeld te scheppen van de geschiedenis; alles wat historici
gebruiken om te schrijven over de geschiedenis
Voorbeelden van bronnen;
- Schriftelijke bronnen: dagboek, brief
- Audiovisuele bronnen: podcast, film, foto, schilderij
- Seriële en kwantitatieve bronnen; herhaling van informatie (reeks/serie)
- Materiele bronnen: objecten, archief
- Digitale bronnen: bronnen van de laatste 20/30 jaar, bestaan alleen digitaal, zoals
social media (Instagram, Facebook, Twitter)

Het kompas (HO1); informatie, bronnen, standaarden: duidelijkheid, juistheid, relevantie,
logica, precisie, significant; kortom dieper in op de informatie, kijken naar de bronnen; kijken
hoe historici kritisch omgaan met bronnen en hun bronnen inzetten

Primaire bron: directe toegang tot een historische context; staan naast de historische
ontwikkeling, zoals een persoon of gebeurtenis
Literatuur/secundaire bron: indirecte toegang tot een historische context; meer een reflectie
op wat er gebeurd is, zoals historiografie
Voorbeeld: moord op Willem van Oranje, 10 juli 1584
- Primaire bron: de kogelgaten, ooggetuigen, pistool (directe bron)
- Secundaire bron: de historiografie over de moord, de secundaire literatuur in boeken
die de moord beschrijven, reflectie, uitleg

Typologie; Een typologie is in het algemeen een onderverdeling van een groep personen,
beschrijvingen, objecten op basis van enkele gemeenschappelijke kenmerken; formele
kenmerken;
- Tekstuele bronnen
- Visuele bronnen
- Materiele bronnen
- Auditieve bronnen
Vaak is een bron een combinatie van verschillende typen bronnen!

Schriftelijke/tekstuele bronnen; manuscripten, brieven, seriële bronnen, geboorteregisters,
gedrukt boek, vredesverdrag, volks en beroepstelling; brede categorie; veel verschillende
bronnen

Howell en Prevenier; over tekstuele bronnen;
- Verhalende of literaire bronnen; bijvoorbeeld kronieken, traktaten, romans, dagboek;
enorme categorie met zeer uiteenlopende motieven (intenties)
- Diplomatieke teksten; teksten die een rechtssituatie vaststellen of een nieuwe
rechtssituatie scheppen, bijvoorbeeld; wet, rechtsspraak, contract

, o Oorkonden: wetgevende macht, juridisch proces, vrijwillige rechtsspraak (vrij
afgesloten contracten tussen particulieren voor notarissen
- Bronnen van de sociale boekhouding; teksten die een weerslag vormen van de
uitvoerende macht of van het beheer van openbare of private administraties; sociale
boekhouding waar dingen worden bijgehouden, gemeente, land, stadsrekeningen
(vaak zijn dit seriële bronnen), zoals registers van de burgerlijke stand

Tip! Als er wordt gevraagd; wat voor bron is het? Kijk eerst naar 2 en 3, is dit het niet? Dan is
het een verhalende/literaire bron!

Andere typen bronnen:
- Visuele bronnen; zijn bijvoorbeeld beelden, geschiedenis en kunstgeschiedenis
- Materiele bronnen; jurken, maar ook visuele en schriftelijke bronnen vallen hier
onder
- Auditieve bronnen; bronnen die je kunt horen, zoals liedjes, geschiedbronnen,
verhalen, legendes

Bronnen kunnen een mix van verschillende typen bronnen; zoals een jurk is zowel visueel als
materieel, of een het boek van Luther is zowel schriftelijk als materieel

Voorbeelden van hulpwetenschappen (hulpwetenschappen om bronnen beter te begrijpen);
paleografie, diplomatiek, archeologie, chronologie, statistiek, maar ook film en
televisiewetenschappen belangrijk voor audiobronnen
- Tekstuele hulpmiddelen:
o Paleografie: bestuderen en ontcijferen van oude handschriften en
archiefstukken, zowel handgeschreven als gedrukt
o Diplomatiek
o Sigillografie (zegel)
- Visueel:
o Kunstgeschiedenis
o Iconologie
o Foto en film

Bronnenkritiek belangrijk! Het geheel van methodes waarmee bronnen door historici
worden benaderd en beoordeeld op hun waarde voor historische vraagstellingen
Dus: een kritische reflectie op een bron, kritisch omgaan met bronnen in de geschiedenis
Twee onderdelen centraal;
- Vorm van de bron (authentiek of vervalst, origineel of kopie, wie, waar wanneer?)
- Inhoud van de bron (waarom, waartoe, voor wie, wat hoe?)

Bronnenkritiek: betrouwbaarheid en bruikbaarheid;
- Betrouwbaarheid belangrijk voor de bruikbaarheid
- Geen enkele bron is volledig betrouwbaar, waarom? Elk bron is vanuit een bepaald
perspectief gemaakt; zit een interpretatie achter, door een mens gemaakt
- Maar, het is niet zo als een bron niet betrouwbaar is, dat de bron niet meer bruikbaar
is; bewust zijn van de betrouwbaarheid; maak dit duidelijk in de bronnenkritiek
- Bruikbaarheid is afhankelijk van de relevantie van de bron voor je vraagstelling

,Herkomstbeginsel: waar komt de bron vandaan? Ook wel oorsprongskritiek genoemd
(provenance). Vormt de basis van de archiefklassering, zoals Groninger Archief, persoonlijke
archieven, musea; op basis van oorsprong worden bronnen opgeslagen
- Een bron kan tijdens het leven verschillende functies vervullen; moeilijk terug te gaan
naar de oorsprong, waarom? Dit komt door een kopie of vervalsing
- Dus: kritisch zijn op de oorsprong van de bron

Belangrijkste punten uit dit college: primaire/secundaire bronnen, typologie, tekstuele
bronnen, hulpwetenschappen, bronnenkritiek, herkomstbeginsel

1.1.1 Artikel Howell en Prevenier
Bronnen zijn artefacten/voorwerpen die door het verleden zijn achtergelaten, ook wel
overblijfselen, getuigenissen van het verleden; zegt iets over hoe vroeger mensen hebben
geleefd; door artefacten met elkaar te vergelijken kunnen historici meer ontdekken over
bepaalde relaties tussen gemeenschappen.

Getuigenissen: zijn mondelingen of geschreven reporten dat een evenement beschrijven,
zoals een speech; taak van de historici om deze ‘rauwe’ materialen om te zetten in een
bruikbare bron.

Artefacten en relikwieën uit het verleden zijn historische bronnen geworden; bewijzen,
informeren historici over de feiten uit het verleden, aan historici om het doel van de bron te
achterhalen.

Schuldige en onschuldige bronnen, maar moeilijk te bepalen. Sommige bronnen met een
doel/intentie gemaakt, andere niet.
Voorbeeld: de video waarin de moord van John F Kennedy is gefilmd; de maker wilde de
parade filmen, onbewust heeft de maker de moord vastgelegd
Maar: bronnen zonder intentie zijn alleen bronnen zonder intentie, omdat ze niet
geproduceerd zijn met vragen van de historici in gedachten; ze zijn NIET onschuldig

Historici moeten nadenken over de historische context waarin de bron is geproduceerd;
onschuldige bronnen en de betrouwbaarheid spelen een rol bij het gebruiken en
interpreteren van bronnen; aandacht voor historische en historiografische contexten; dit
vormt het hard van de historische interpretatie!

Directe bronnen: directe toegang tot een historische context, staat naast de historische
ontwikkeling, persoon, gebeurtenis, zoals een brief uit de 18e eeuw
Indirecte bronnen: indirecte toegang tot historische context, meer een reflectie op wat er
gebeurd is (literatuur; secundaire bronnen), zoals historiografie

Typen bronnen volgens Howell en Prevenier;
1. Verhalende of literaire bronnen; geschreven bronnen die een bepaalde boodschap
moeten overbrengen; enorme categorie met uiteenlopende motieven
o Voorbeeld: krant wil een mening creëren, wetenschappelijk artikel wil lezers
informeren, persoonlijke verhalen zoals een dagboek

, o ‘Ego documenten’; zoals dagboeken kunnen niet altijd als een betrouwbare
bron gebruikt worden voor een evenementen, maar kunnen gelezen worden
vanuit een persoonlijk perspectief, wel ingezet worden hoe de auteur (van het
dagboek) het evenement heeft ervaren, zoals politieke intenties, tactieken,
cultuur, ideologie
2. Diplomatieke teksten; teksten die een recht situatie vaststellen of een nieuwe
rechtssituatie scheppen, historici zien dit als de ‘beste’ (puur) bron; bewijs voor legale
transacties, rechtelijke feiten, bewijs vormen voor gerechtelijk geval
o Voorbeeld: wetten, rechtsspraak, contract
o Drie onderdelen: protocol (naam auteur, standaard opening, hogere autoriteit
die het feit legitimeert), inhoud (voordracht van de zaak), afsluiting (datum,
getuigenissen)
3. Bronnen van de sociale boekhouding; teksten die een weerslag vormen van de
uitvoerende macht of van het beheer van openbare of private administraties
o Voorbeeld: registers van de burgerlijke stand, bedrijfsbeleid,
belastingregisters, huwelijken ect.

Er zijn ook mondelinge (orale) en materiele bronnen, belangrijk voor historici, verschillende
typen en genres, zoals archeologische bewijzen (kerken, zegt iets over de cultuur), kranten
(economische condities, politiek beleid), mondelinge bewijzen (volksliederen, interviews,
legendes)

Gebruik van type bron hangt af van de bestudeerde tijdsperiode of welk onderwerp wordt
onderzocht; prehistorie afhankelijk van materiele bronnen, drukpers grote invloed gehad op
de intellectuele geschiedenis

Technologische ontwikkelingen (19e en 20e eeuw) nieuwe bronnen opgeleverd; vervagen van
grenzen tussen geschreven, mondelinge en materiele bronnen, zoals de verbetering van
kwaliteit van fotografie en films, grammofoon, radio, televisie, internet, social media.

Culturen produceren orale reporten en kunnen kritisch bewijs leveren aan historici, sociale
ophef kunnen getuigenissen niet opschrijven, maar wel vertellen in interviews; interviews
niet makkelijk; vragen bedachtzaam ontwerpen, flexibel zijn
Maar: het interview is zelf ook een interpretatie, dus hier moet kritisch naar gekeken
worden!

Historici moeten bij bronnen kijken naar hoe een bron was gecreëerd, waarom, en hoe hij
was bewaard, en waarom hij in een archief, museum of bibliotheek is beland.

De beschikbaarheid van bronnen hangt sterk af van technologie; de technologische
geschiedenis van bronnen;
- Eerste periode: de medium overdracht was de boodschapper zelf, soms
boodschappen verstuurd via visuele signalen of geluiden; in geen van de gevallen kon
een complexe boodschap met precisie overgebracht worden + geografische en
klimatologische omstandigheden
- Twee periode: informatie overgebracht wie gebruik van pakdieren (rond 2000 v.
Christus in Centraal-Azië); verspreiding sneller dan via de mens.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anniekkooistra2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $8.95. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 63950 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Laatst bekeken door jou

Tentamen (uitwerkingen) ·

(1)

ANCC Practice Questions Domain 3 Qbank answered all correctly answered; latest updated summer 2022.

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

NR-103: | NR 103 TRANSITION TO THE NURSING PROFESSION SELF TEST 21 QUESTIONS WITH 100% CORRECT ANSWERS

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

Basic Appraisal Procedures Mckissock Questions And Answers Rated A+ New Update Assured Satisfaction

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

NURS 5366: Assignment 5 - Hypothesis Testing - Principles of Research in Nursing. Questions & Answers.

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

NUR 210 EXAM 1, 2 AND 3 WITH QUESTIONS AND ANSWERS LATEST 2023 GALEN WITH CORRECT ANASWERS GRADED A

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

Complete Test Bank Campbell Biology 11th edition Questions & Answers with rationales (Chapter 1-56)

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

C211 Global Economics Final Exam Latest Study guide 2023/2024 Top Examinable Questions (Guaranteed A+)

Voordeelbundel ·

(0)

Package deal information::: FAD2230 Exams | Questions And Answers Latest {2024- 2025} A+ Graded | 100% Verified

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

Bcom 3360 Exam 2 Quizzes (8-13) Questions and Correct Answers the Latest Update and Recommended Version

$8.95
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd