Summary
Samenvatting Thema's Maatschappijleer Havo werkboek - Maatschappijleer
- Course
- Level
- Book
Goede samenvatting van Maatschappijleer voor de laatste toetsweek
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
emmawielhouwer
Content preview
Maatschappijleer samenvatting H33.1, wat is democratie?
Politiek gaat over het maken van keuzes waaraan alle burgers zijn verbonden, deze keuzes liggen
vast in wetten die voor iedereen en altijd gelden. Politici gaan over zaken die van algemeen belang
zijn, omdat mensen er nu of later mee te maken krijgen.
Een democratie is een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed heeft op een
politiek besluit. In sommige landen bestaat als vorm van directe democratie het referendum, dit is
een stemming over een bepaalde politieke kwestie. Nederland heeft een indirecte democratie, het
volk neemt niet zelf beslissingen maar kiest iemand die dat doet. Bij indirecte democratie spreken
we ook wel van een parlementaire democratie, omdat de gekozen vertegenwoordigers samen het
parlement vormen.
De rechtsstaat met zijn grondrechten is de basis van onze democratie. Belangrijkste kenmerken van
de parlementaire democratie in Nederland:
- De rechten van minderheden worden gerespecteerd
- Er is een machtenscheiding, de trias politica
- De bevolking kies volksvertegenwoordigers
- De regering en het parlement maken samen de wetten
- Er is individuele vrijheid, je mag je leven leven zoals jij dat wil
- Burgers hebben politieke grondrechten
- Er is persvrijheid
Een autoritair regime is wanneer alle macht in handen is van 1 persoon (dictator), familie etc.
Inwoners van een land met deze bestuursvorm hebben weinig vrijheden en rechten. Het autoritaire
regime noemen we ook wel een dictatuur.
Sommige dictaturen zijn gebaseerd op een ideologie, de communistische partij heeft hier de macht.
Een andere vorm is een religieus regime, wat gebaseerd is op de islamitische wetgever. Als laatste
kennen we militair regime, hier heeft het leger alle macht.
De belangrijkste kenmerken van een dictatuur/autoritair regime:
- Geen machtenscheiding
- Geen onafhankelijke rechters
- Bij verkiezingen sprake van verkiezingsfraude, manipulatie en geweld
- Oppositiepartijen zijn vaak verboden
- Geen rechtsstaat en grondrechten worden niet gerespecteerd
- Geen persvrijheid, wat ook censuur genoemd wordt (overheid controleert media)
- Grote politieke rol voor militairen
3.2, politieke stromingen
Bijna alle politieke partijen bestaan vanuit een ideologie, wat een verzameling aan ideeën is over
wat er belangrijk is in de maatschappij en hoe mensen samen het best kunnen leven. Hierbij gaat het
vooral om 2 vragen:
- Welke normen en waarden staan centraal?
- Wat is de gewenste rol van de overheid op sociaaleconomisch gebied?
Je kan partijen in 3 groepen onderscheiden:
- Links, die willen dat de overheid actief ingrijpt om de ongelijkheid tussen mensen te
verminderen. De overheid is er om mensen in een kwetsbare positie te beschermen.
- Rechts, vind dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor een beter bestaan. De overheid
moet zich daar niet zo mee bemoeien.
- Politieke midden, hier zit je tussen links en rechts in. Partijen kunnen bovendien zowel
linkse als rechtse standpunten hebben.
, Er zijn 4 politieke ideologieën:
- Liberalisme, volgens hun zijn mensen niet gelijk maar wel gelijkwaardig. Ze moeten elkaars
opvattingen respecteren. Liberalisme zijn rechtse partijen. Belangrijke waarden in het
liberalisme zijn:
o Persoonlijke en economische vrijheid
o Individuele verantwoordelijkheid
o Tolerantie
- Sociaaldemocratie, hun benadrukken dat niet iedereen gelijke kansen en mogelijkheden
heeft. De overheid moet ervoor zorgen dat mensen solidair zijn. De sterkste dragen de
zwaarste lasten. Sociaaldemocratie zijn linkse partijen. Socialisme wordt nu
sociaaldemocratie genoemd. Belangrijke waarden in sociaaldemocratie zijn:
o Solidariteit
o Gelijkwaardigheid
- Christendemocratie, het confessionalisme baseert zich op geloof wat in Nederland vooral
het Christendom is. Christendemocraten streven naar een samenleving die is gebaseerd op
de bijbel. Christendemocratie partijen zitten in het politieke midden. De partijen organiseren
veel activiteiten wat we het maatschappelijk middenveld noemen. Belangrijke waarden in
de Christendemocratie:
o Naastenliefde
o Saamhorigheid
o Rentmeesterschap
- Het ecologisme is een politieke stroming die vindt dat de belangrijkste taak van een mens is
om goed voor de aarde te zorgen. Dit is volgens hun belangrijker dan economie. Ecologische
stromingen zien we terug bij linkse partijen zoals GroenLinks. Belangrijke waarden:
o Duurzaamheid
o Bescherming van ons leefmilieu
Populisme is meer een stijl dan een stroming. Populistische politici komen op voor belangen van
‘gewone’ burgers en ze willen de stem van het volk laten horen. Opvattingen van het populisme zijn
niet per se links of rechts, maar het gaat vaak wel om sterk nationalistische standpunten, zoals
tegen immigratie.
Bij partijen kun je ook verschil maken tussen progressief en conservatief:
- Progressief betekent vooruitstrevend, de maatschappij willen veranderen. Daarbij kan het
gaan om meer persoonlijke vrijheid of veranderingen in het algemeen.
- Conservatief betekent behoudend. Politici willen dan vooral benadrukken op wat er al is
bereikt. Ze houden tradities graag in stand. Partijen zijn vaan niet uitsluitend progressief of
conservatief. Om te snappen waar een partij voor staat kijken we naar de standpunten.
3.3, politieke partijen
Je hebt 2 groepen:
- Actiegroepen, die willen 1 bepaald doel bereiken. Ze roepen op om actie te voeren of te
gaan demonstreren tegen iets.
- Belangengroepen, verdedigen de belangen van 1 bepaalde groep. Belangengroepen geven
voorlichting en voeren soms ook acties.
Een politieke partij bestaat uit een groep mensen met globaal dezelfde ideeën over een goede
samenleving. Het doel van een partij is om mee te beslissen over het bestuur in ons land. Politieke
partijen kijken naar het algemeen belang: is een plan goed voor de samenleving als geheel?
Enkele partijen kunnen one-issue partijen zijn, die richten zich op 1 specifieke doelgroep.
Politieke partijen mogen over alles iets vinden, er mag dus een partij zijn die democratie wil
afschaffen. Dit kan grote gevolgen hebben.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmawielhouwer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now