Summary
Samenvatting Handboek Diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind & Context. Hoofdstuk 2, 3, 5, 6, 8, 9, 10, 17 & 18
- Course
- Institution
- Book
Hoofdstukken 2, 3, 5, 6, 8, 9, 10, 17 & 18
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
614148
Reviews received
Content preview
Handboek Diagnostiek in de leerlingenbegeleiding:Kind & Context
H2, 3, 5, 6, 8, 9, 10, 17 & 18
Karine Verschueren & Helma Koomen
Hoofstukken
2 Rekenen
3 Technisch lezen en spellen
5 Intelligentie
6 Leervermogen
8 Executieve functies
9 Motivatie in de klas
10 Zelfconcept
17 Leerlingen met een licht verstandelijke beperking
18 Begaafde leerlingen
,
, Hoofdstuk 2 Rekenen
Rekenen is een vaardigheid die voortbouwt op een in aanleg aanwezig gevoel voor
hoeveelheden. Baby’s kunnen verschillen tussen kleine hoeveelheden waarnemen. In ons
dagelijks leven steunen we veel op rekenkennis en rekenvaardigheden waar we niet
bewust over nadenken. Voor deelname aan de huidige samenleving is gecijferdheid een
belangrijke voorwaarde. Lezen, schrijven en rekenen zijn culturele basisvaardigheden die
als vanzelfsprekend inzetbaar zijn bij processen van probleemoplossing en strategisch
handelen.
Het onderwijs brengt leerlingen tot een zo hoog mogelijk niveau en selecteert ze
gaandeweg op basis van geleverde prestaties. Stagnaties in dit leerproces worden
gesignaleerd en geremedieerd.
1.Theoretische en empirische achtergrond
Rekenen→ een manier om de realiteit op een formele wijze te ordenen en te
(her)structureren. Vroeg in de ontwikkeling wordt de basis daarvoor gelegd door
experimenterend en ontdekkend leren.
Definitie rekenen→ Rekenen is een proces waarin een realiteit wordt geordend of
herordend met behulp van op inzicht berustende denkhandelingen, welke ordening in
principe is te kwantificeren en die toelaat om er (logische) operaties op uit te voeren dan
wel uit af te leiden.
De definitie omvat voorbereidend, aanvankelijk en gevorderd rekenen.
Rekenen/wiskunde vereist een actief denkproces, oplossingsgericht, met of zonder
tastbare hulpmiddelen. Het is een proces van probleemoplossing en
informatieverwerking, waarbij beroep wordt gedaan op het kunnen vasthouden van
gegevens in het kortetermijngeheugen (KTG) of het vlot kunnen oproepen van
feitenkennis uit het langetermijngeheugen (LTG).
Nieuwe ervaringen leiden tot beter inzicht, meer samenhang in kennis en tot een hoger
vaardigheidsniveau. De mediërende rol van de omgeving (ouders, leerkracht, etc.) is
onmisbaar.
Het informatieverwerkingsmodel heeft bij problemen in rekenen/wiskunde een
belangrijke rol. Het model beschrijft de veronderstelde processen bij het verwerken van
informatie en bij problemen daarin.
Processen van informatieverwerking spelen zich na elkaar (successief) en gelijktijdig
(simultaan) af. Planning, controle en evaluatie van verschillende routines vergen
selectieve aandacht.
Sensorisch register→ hier wordt binnenkomende informatie geselecteerd. (Selectieve
aandacht). Het wordt middels een talige codering beschikbaar gehouden in het KTG. Een
minder optimaal functionerend KTG is een risicofactor voor het ontstaan van een
(ernstig) leerprobleem.
KTG→ vanuit het KTG gaat de informatie naar het werkgeheugen, waar een
verwerkingsstrategie wordt gekozen en actieve transformatie plaatsvindt.
LTG→ de keuze voor een strategie en de wijze van uitvoering gebeuren aan de hand van
in het LTG beschikbare voorkennis. Beschikbare voorkennis in het LTG is het resultaat
van leren, zowel doelgericht als toevallig leren en zowel met een positief als negatief
resultaat.
, Het model van informatieverwerking is een ruim model, dat verder reikt dan verwerking
strategieën in het KTG en werkgeheugen. Door de continue wisselwerking met het LTG is
het ook een dynamisch en zich aanpassend, open systeem waarin kennis wordt
uitgebreid onder invloed van zowel interne als externe processen.
De omgeving speelt een rol bij het bieden van input, geven van feedback op output en bij
het optimaliseren van strategieën voor planning, controle en evaluatie.
Leerprestaties en psychosociaal functioneren beïnvloeden elkaar voortdurend
transactioneel, waarbij de omgeving een continu mediërende rol vervult. Kinderen met
leerproblemen lopen meer risico op externaliserend en internaliserend probleemgedrag.
Er moet aandacht zijn voor de belangrijkste psychologische basisbehoeften: autonomie,
sociale relaties, succes boeken en om iets tot een goed einde te kunnen brengen.
Speciale aandacht hiervoor kan de betrokkenheid van leerlingen bij hun leerproces
verhogen.
2.Rekenproblemen en dyscalculie
Leerlingen met leerproblemen komen niet/moeizaam tot automatische ‘retrieval’→ direct
kunnen oproepen van kennis uit het LTG. Dit komt mogelijk door een minder effectieve
opslag in hun LTG of door een vertraagde toegang daartoe. Een centraal defect in het
efficiënt verbinden van kleine kenniseenheden tot grotere eenheden kan leiden tot het
slecht direct kunnen oproepen van rekenfeiten.
Dyscalculie→ een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen met het
leren en vlot/accuraat oproepen/toepassen van reken-/wiskundekennis
(feiten/uitspraken). Er is uitval in het vlot en foutloos kunnen beschikken over
rekenfeiten, ook de declaratieve kennis genoemd. De nadruk ligt bij de definitie op
feitenkennis en de toepassing daarvan. Een tekort aan declaratieve kennis leidt tot
problemen in het uitvoeren van toepassingen waarvoor de beschikking over vlotte
feitenkennis een voorwaarde is. Bij dyscalculie kunnen kinderen niet de rekenprocedures
vlot/accuraat toepassen.
DSM-5 criteria:
➔ Een al vroegoptredende en hardnekkige leerachterstand die specifiek is en niet
verklaarbaar is vanuit andere individu-gebonden stoornissen. De oorzaak komt
niet door omgevingscondities.
De criteria voor onderkenning zijn uitgewerkt in 2 protocollen.
1) Het gaat om achterstand ten opzichte van wat verwacht mag worden op basis van
de leeftijd en ten opzichte van de eigen individuele cognitieve mogelijkheden van
een leerling.
2) Er moet sprake zijn van didactische resistentie, dus een hardnekkigheid van de
problemen ondanks planmatige en systematische remediërende, (ortho)
didactische hulp.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 614148. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now