Samenvatting burgerlijk recht I
Inhoudsopgave
Week 1.......................................................................................................................................................... 2
HC 1: goederen uit art. 3:1 BW............................................................................................................................2
HC 2: bestanddelen en natrekking.......................................................................................................................5
Werkgroep............................................................................................................................................................8
Jurisprudentie.......................................................................................................................................................8
Week 2.......................................................................................................................................................... 9
HC 3: natrekking, vermenging en zaaksvorming.................................................................................................9
HC 4: beperkt en afhankelijk recht.....................................................................................................................11
Werkgroep..........................................................................................................................................................13
Jurisprudentie.....................................................................................................................................................13
Week 3........................................................................................................................................................ 13
HC 5: eigendom, burenrecht en kwalitatieve verplichting.................................................................................13
HC 6: stapeling en inhoud beperkte rechten......................................................................................................17
Werkgroep..........................................................................................................................................................19
Week 4........................................................................................................................................................ 19
HC 7: gemeenschap en mandeligheid................................................................................................................19
HC 8: appartementsrecht...................................................................................................................................22
Werkgroep..........................................................................................................................................................24
Week 5........................................................................................................................................................ 25
HC 9: vereisten van art. 3:83 en art. 3:84 BW....................................................................................................25
HC 10: verschillende stelsels, levering bij voorbaat en (on)middellijke vertegenwoordiging............................28
Werkgroep..........................................................................................................................................................33
Jurisprudentie.....................................................................................................................................................34
Week 6........................................................................................................................................................ 35
HC 11: derdenbescherming................................................................................................................................35
HC 12: art. 3:24 lid 2 BW....................................................................................................................................39
Werkgroep..........................................................................................................................................................43
Jurisprudentie.....................................................................................................................................................43
Week 7........................................................................................................................................................ 43
HC 13: fiduciaverbod, verjaring..........................................................................................................................43
HC 14: verjaring beperkt recht, Heusdenvordering en bekrachtiging................................................................47
Werkgroep..........................................................................................................................................................49
Week 9........................................................................................................................................................ 50
HC 15: eigendoms- en kredieteigendomsvoorbehoud en huurkoop..................................................................50
HC 16: kredieteigendomsvoorbehoud................................................................................................................53
Werkgroep..........................................................................................................................................................55
Jurisprudentie.....................................................................................................................................................56
Week 10...................................................................................................................................................... 56
HC 17: verhaalsrecht..........................................................................................................................................56
HC 18: retentierecht...........................................................................................................................................59
Werkgroep..........................................................................................................................................................62
Jurisprudentie.....................................................................................................................................................63
Week 11...................................................................................................................................................... 64
HC 19: pand en hypotheek en art. 3:246 lid 5 BW.............................................................................................64
HC 20: verrekenpositie.......................................................................................................................................68
Werkgroep..........................................................................................................................................................71
Jurisprudentie.....................................................................................................................................................71
Week 12...................................................................................................................................................... 72
HC 21: positie fiscus en bodem(voor)recht art. 21 Inw......................................................................................72
HC 22: ontstaansmoment pandrecht en verbintenissenrecht en onderlinge rangwisseling.............................74
Werkgroep..........................................................................................................................................................77
Week 1
HC 1: goederen uit art. 3:1 BW
HR Blaauboer/Berlips: over het onderscheid tussen goederenrecht en verbintenissenrecht.
In 1992 is zaken goederenrecht geworden. Er zijn twee stukken grond: een van Blaauboer en
een van Berlips. Berlips had een verplichting om de grond op te hogen en te bestraten. Er is
sprake van een koopovereenkomst. Blaauboer is de schuldeiser van de verplichting. De
toegankelijkheid van Blaauboer zijn perceel werd vergroot. Berlips verkocht en leverde de
grond aan Maks. Blaauboer sprake Berlips aan wegens wanprestatie van deze verplichting.
Verweer van Berlips was dat hij geen schuldenaar meer is, maar Maks omdat het in haar
eigendom was overgedragen. HR stelt dat dit verweer niet klopt. De verbintenis die op
Berlips zou dan goederenrechtelijke werking hebben en dus gekoppeld aan de eigendom aan
de grond, maar het is gekoppeld aan de verbintenis. HR concludeert als je dit zou aannemen
dat het in strijd zijn met het strikte onderscheid tussen goederen- en verbintenissenrecht. Je
kan dingen alleen goederenrechtelijk maken via de beperkte rechten die volgen uit de wet
en een aantal andere mogelijkheden.
Verbintenissenrecht kent een open stelsel volgens HR Quint/Te Poel en art. 6:1 BW.
Goederenrecht kent een gesloten stelsel.
Er zijn drie verbintenisrechtelijke rechten die wel derdenwerking kennen:
, Kettingbeding
Het kent geen derdenwerking, maar de doe-verplichting moet telkens opgenomen worden
in nieuwe overeenkomst anders boetebeding.
Kwalitatieve verplichting (art. 6:252 BW)
Een verplichting die gekoppeld is aan de hoedanigheid van het zijn van een rechthebbende
van een bepaald goed. Het moet gaan om een dulden of niet doen en het ontstaat niet van
rechtswege. Er is geen heersend erf dus het is alleen verbonden aan het erf dat iets moet
dulden of niet doen.
Kwalitatief recht (art. 6:251 BW)
De tegenprestatie gaat mee over indien het goed overgaat. Het ontstaat van rechtswege en
het kan op ieder goed. Het is verbonden aan de hoedanigheid van het zijn van een
rechthebbende van een bepaald goed. Uitzonderingen in lid 3 en 4.
Art. 3:1 BW: onder goederen vallen:
- Zaken (art. 3:2 BW)
Het is een normatief oordeel. Een afgescheiden onderdeel van de mens wordt door het
afscheiden een zaak.
- Vermogensrechten, bijv. vorderingsrecht, hypotheekrecht, vruchtgebruik,
opstalrecht, intellectuele eigendomsrechten
Problematisch: eigendomsrecht kan volgens de een onder een zaak vallen en volgens de
ander een vermogensrecht. Indien het onder vermogensrecht valt dan heb je twee rechten
Art. 3:3 BW: grond is alles wat natuurlijk is. Onroerende zaken zijn:
- Grond
- De nog niet gewonnen delfstoffen
- Grond verenigde beplantingen: het moet verenigd zijn met de grond. Of het moeilijk
eruit te halen is, is niet relevant. Er is geen duurzame verenging noodzakelijk.
- Gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verenigd
Art. 5:1 BW: eigendom heb je op een zaak
Je bent geen eigenaar van een vermogensrecht, maar alleen van een zaak. Je bent
rechthebbende van een vermogensrecht.
Stappenplan of een zaak onroerend of roerend is:
1. Is het een gebouw of werk?
2. Is het gebouw of werk verenigd met de grond? HR Woonark en HR Rijdende
havenkranen
Is het naar constructie bestemd om op het land te blijven? Of iets met de grond verenigd is,
beoordeel je aan de hand van de verkeersopvatting (HR Portacabin)
Zo nee roerende zaak
Zo ja stap 2. Het is permanent verbonden met de grond (HR Rijdende havenkranen)
3. Is het duurzaam verenigd met de grond? HR Portacabin
Is het naar aard en inrichting bestemd om duurzaam ter plaatse te blijven?
Drie sub criteria hiervoor zijn:
- De bedoeling van de bouwer voor zover die naar buiten toe kenbaar is;
Technische verplaatsbaarheid is niet relevant
, - De bestemming van het gebouw of werk is om duurzaam te plaatsen te zijn en te
blijven en dit ook kenbaar voor derden;
- Verkeersopvattingen of het gebouw duurzaam met de grond is verenigd.
Zo ja onroerend
Zo nee roerend
HR Woonark: het ging om een fiscaal geschil. Het ging om de onroerenzaaksbelasting. De
vraag was of de woonark roerend of onroerend was. Woonark is in beginsel een schip en
schepen zijn in beginsel roerende zaken. Het is niet verenigd met de grond. Het ging geen
eens om duurzaam verenigd. De woonark staat niet permanent op de grond. Geen HR
Portacabin gebruiken.
HR Rijdende havenkranen: havenkranen die over een rails heen en weer kunnen gaan. HR
stelt dat ze wel zijn verenigd met de grond, want er is een permanente verbinding met de
bodem. Daarna kijken of vereniging duurzaam is aan de hand van portacabin.
HR Portacabin: tegen een gebouw staat een portacabin. Rabobank hypotheekrecht op de
grond. Rabobank had ook stil pandrecht op roerende zaken. Fiscus had beslag gelegd op de
portacabin. Als een stil pandrecht conflicteert met een beslag van fiscus op bepaalde
roerende zaken dan gaat de fiscus voor. Als het een onroerende zaak zou zijn dan
conflicteert het met een hypotheek van de bank en dan gaat de bank voor. De vraag was dus
of de portacabin roerend of onroerend was.
Het lijkt alsof het permanent is. HR gaf beslisschema hoe je duurzaamheid moet beoordelen
Rechtsregel: of iets duurzaam is verenigd met de grond is afhankelijk van de vraag of het
naar aard en inrichting bestemd is om duurzaam ter plaatste te blijven. Niet relevant is of
het makkelijk verplaatsbaar is. Het gaat om de bestemming van de bouwer die naar buiten
toe kenbaar is.
Zaken zijn dus roerend als:
1. Niet verticaal natrekken aan de grond
2. Niet natrekken aan het gebouw
3. Geen bestanddeel van het gebouw
Art. 3:3 lid 1 jo. art. 5:20 lid 1 sub e en f BW lijken veel op elkaar. Het verschil is art. 5:20 lid
1 aanhef met de zinsnede ‘tenzij de wet anders bepaalt’. Art. 5:20 BW gaat over wie het
eigendom heeft (verticale natrekking) en art. 3:3 BW gaat over onroerend of roerende zaken
Horizontale natrekking (art. 5:20 lid 1 sub e BW): als iets op de grond van een ander staat en
grotendeels aan die ander in eigendom behoort dan kan het horizontaal worden
nagetrokken. Criterium is of iets een bestanddeel is van een anders onroerende zaak.
Daarvoor is art. 3:4 BW voor nodig.
Veel zaken zijn samengesteld: zijn het losse zaken of samen één? Antwoord in art. 3:4 BW.
Onroerende zaken zijn registergoederen (art. 3:10 BW). Er zijn nog meer registergoederen
zoals te boek gestelde schepen en alle beperkte rechten op registergoederen zijn ook
registergoederen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bernsmaud. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.