Samenvatting sociologie deel 2 hoofdstuk 2: het routinekader van de samenleving
2.1 Sociale relaties
2.1.1 Definitie
Sociale relatie = een sociale verhouding die tussen twee mensen bestaat en gekenmerkt is
door een kans op het voorkomen van interactie en communicatie die
volgens bepaalde routines en patronen verlopen.
Dus het is een structurele neerslag van communicatie en interactie
Sociale relaties hebben een robuust en routinematig karakter
(-> robuust en routinematig: stevig, sterk: de relatie blijft bestaan ook al is er geen
communicatie of interactie).
Sociale interactie binnen een sociale relatie op twee continua: perfecte nomos versus
absolute anomie en perfecte coöperatie versus absoluut conflict.
1. Perfecte nomos vs absolute anomie:
heeft betrekking op de mate waarin er regels, scenario’s, routines, ... aanwezig zijn
om de sociale interactie te ondersteunen.
nomos-anomie-schaal: de mate waarin de interactie geregeld of ontregeld is.
Absolute anomie = wanneer alle regels ontbreken, men kan nooit tot een zinvolle
betrokkenheid op elkaars gedrag komen en er kan van sociaal handelen geen sprake zijn.
Perfecte nomos = alle regels zijn aanwezig, maar door onvoorziene wendingen zijn ze niet
haalbaar.
2. perfecte coöperatie versus absoluut conflict:
heeft de maken met de mate waarin de ene actor de goedkeuring van de andere
actor wil winnen en/of wil behouden.
houden beide spelers zich aan de routines en patronen binnen de interactie.
Een sociale relatie streeft naar nomos en coöperatie hier zit de meest voorspelbare en
daardoor comfortabele interactie.
2.1.2 Types van sociale relaties primaire relaties secundaire relaties
basis emotioneel rationeel,
1. primaire sociale relaties functioneel
= gevoelsgeladen relaties sociale afstand klein groot
(emoties). sociale ruimte veeleer privé veeleer publiek
Bestaat niet om rationele of
functionele redenen, maar gewoon omdat het zo is.
-> speelt zich af in de primaire groepen (gezin, ouder-kind relatie)
, 2. Secundaire sociale relaties
= relaties waarin mensen elkaar ontmoeten als koper en verkoper, als student en
lector, als dokter en patiënt.
Hier zijn er wel rationele en functionele redenen
-> speelt zich af in de publieke sfeer (beroepssfeer: patiënt-dokter)
2.2 Sociale positie
2.2.1 definitie
Sociale positie = een plaats die een persoon inneemt in het netwerk van sociale relaties of
verhoudingen of in de maatschappij.
Ze bestaan altijd onafhankelijk van de individuen die ze bekleden, ze is dus
onafhankelijk.
Tegenposities = sociale positie dat verwijst naar andere sociale posities.
Vb: Er is geen sprake van de sociale positie van student zonder te verwijzen naar andere
sociale posities in het netwerk van sociale relaties waarin de student zich bevindt. Andere
studenten, docenten, de directeur, de kotmadam, enz. maken deel uit van dit netwerk.
We moeten sociale relaties vaststellen die aan deze sociale positie en bijhorende
tegenposities hun plaats toekennen in de samenleving.
Dahrendorf: ‘posities zijn punten of plaatsen in een coördinatiesysteem van sociale
relaties’.
-> een positie is dus een knooppunt van sociale relaties die bij interacterende
personen samenkomen.
2.2.2 Positioneel handelen
Positioneel handelen = handelen zoals het in de positie gebruikelijk is.
Dit handelen is dan gebaseerd op routines en patronen die gebruikelijk zijn in de sociale
relatie waarvan die positie deel uit maakt.
! Men laat hierbij slechts een deel van zijn persoonlijkheid aan bod komen.
vb: als ik een brood ga kopen, ben ik klant & laat ik zelden emoties i.v.m. mijn gezin zien.
We gaan dan met elkaar om als positiebekleders en niet als personen.
Je kan zo met wildvreemde mensen interacteren.
2.2.3 Terminologie
Positieveld het geheel van een sociale positie en zijn tegenpositie.
een net van posities die met een bestudeerde positie
verbonden zijn.
Focuspositie De positie waaruit wij het positieveld bestuderen.
Positiesegmenten combinatie van focuspositie met 1 specifieke tegenpositie
(lector-student, student-directie,...)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zohermans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.