Samenvatting van het hele boek Als het verleden trekt van Herman Paul. Hoofdstuk 1 t/m 11.
Voor het vak Geschiedfilosofie in het tweede jaar van de opleiding Geschiedenis op universiteit Leiden.
Overzichtelijk met maximaal een pagina per hoofdstuk.
11 pagina's.
Paul, Als het verleden trekt
H.1 (geschiedfilosofie)
Historia:
- Historia res gestae: loop der dingen (historische werkelijkheid)
- Historia rerum gestarum: wat mensen over deze loop der dingen vertellen
Sinds de 20e eeuw aangeduid als substantial and analytical philosophy of history
Hegel:
Geloofde in vooruitgang: alsmaar groeiende zelfkennis van de rede
- Objectieve geest (rede van orde en regelmaat)
- Subjectieve geest (menselijke rede)
Geschiedenis als evolutionair proces waarin scheiding tussen subject en object verdwijnt
Augustinus (354-430)
Zes fasen in de wereldgeschiedenis, zoals de dagen van de schepping; sinds de dood van
Christus in de 6e fase, de 7e en laatste fase zou komen bij de terugkeer van Christus
Onderscheid in wetenschappen op basis van methoden (Heinrich Rickert)
Generaliserende methode: wetmatigheden op spoor komen (natuurwetenschappers)
Individualiserende methode: gericht op het eigene van ideeën, unieke voorwerpen of
individuen (historici)
Jörn Rüsen: 5 dimensies historisch denken:
1) Semantisch: definiëring geschiedenis of verleden
2) Cognitief: behoefte aan kennis omtrent verleden
3) Esthetisch: vastleggen en overdragen kennis
4) Retorisch: lessen die het geschiedverhaal de lezer wil leren
5) Politiek: conservatief (men kan weinig veranderen aan de loop der dingen) of
progressief (geschiedenis als proces van constante ontvoogding)
- Historisch proces: veronderstellen dat historische werkelijkheid een proces is; een
organische/evolutionaire beweging waarin iedere mens en elke gebeurtenis op
enigerlei wijze is opgenomen
- Metahistory: synoniem voor substantiële geschiedfilosofie (denken over
geschiedschrijving)
- Historische methodologie: verzameling historische methodes; do’s and dont’s in
onderzoek
- Historiografie: wat is historisch denken, hoe ontwikkelde zich dit in bepaalde regio’s
(complementair en overlappend aan geschiedfilosofie)
- Geschiedtheorie is ook wel een ander woord voor analytische geschiedfilosofie
Drie redenen substantiële en analytische geschiedfilosofie niet te scheiden:
1) Historisch denken verondersteld een object, je hebt een historische werkelijkheid
nodig voor je erover na kan gaan denken
2) Denken staat niet tegenover de werkelijkheid, het is er een deel van
3) In werkelijkheid zijn geschiedfilosofen niet makkelijk in te delen in de een of de ander
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LiannedeRijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.