In het politieke staatsrecht zoals dat wordt gedoceerd aan de meeste universiteiten wordt ten aanzien
van de uitvoerende macht op nationaal niveau meestal vooral aandacht besteed aan ministers en
staatssecretarissen. Ook in dit thema zal dat gebeuren. Wie echter denkt dat deze uitvoerende macht
ophoudt bij deze bewindspersonen (en wellicht een handjevol ambtenaren) komt bedrogen uit. De
uitvoerende macht is veel groter en veelvormiger dan menigeen beseft.
In dit thema zullen we dan ook kennismaken met de verschillende gedaantes die de uitvoerende macht
in Nederland aanneemt. Daarbij kan het gaan om gedeconcentreerde onderdelen van ministeries, om
zelfstandige bestuursorganen en om staatsdeelnemingen. Daarvan wordt steeds bekeken hoe deze
georganiseerd zijn, wat de reden is dat voor deze organisatievormen gekozen is en vooral wat de
gevolgen daarvan zijn voor de wijze waarop democratisch toezicht op deze uitvoerende macht is
vormgegeven. In veel gevallen loopt dit over de band van ministeriële verantwoordelijkheid, maar we
zullen zien dat deze in veel gevallen praktische en juridische beperkingen kent.
Tot slot zal aandacht worden besteed aan decentralisatie. Meer en meer taken worden door de
nationale overheid overgeheveld naar decentrale overheden (vooral gemeenten). Ook hier kan de
vraag worden gesteld waarom dat gebeurt, hoe dat gebeurt en wat dat betekent voor de democratische
controle op de uitoefening van deze taken.
Literatuur:
- Kortmann, Constitutioneel recht, Deel II: hfdst. 2.1-2.2 (m.u.v. 2.2.3); 2.7; 4.1-4.2 (m.u.v.
4.1.7; 4.2.1-4.2.2.5)
- J.W.C. van Rossem, W. van der Woude, Ministeriële homogeniteit in een kabinet van
staatssecretarissen, NJB 2015/2223 (p. 3083-3089) (Blackboard)
- S.A.J. Munneke, Systeemverantwoordelijkheid, in Gst. 2014/54 ((Blackboard)
- W. van der Woude, Commentaar op artikel 132 van de Grondwet, in: E.M.H. Hirsch Ballin en
G. Leenknegt (red.), Artikelsgewijs commentaar op de Grondwet, webeditie 2017
(www.Nederlandrechtsstaat.nl) ((Blackboard)
- Ministerie van Financiën, Nota deelnemingenbeleid 2013, p. 7 – 23, alsmede par. 6.5- 6.7
(zelf opzoeken)
- Notitie ministeriële verantwoordelijkheid bij zelfstandige bestuursorganen, EK 2013– 2014,
C, Q (zelf opzoeken)
Jurisprudentie:
- ABRvS 14-05-2014, ProRail, ECLI:NL:RVS:2014:1723, JB 2014/138 (raadpleegbaar via
Kluwer Navigator of www.rechtspraak.nl)
Leerdoelen:
Na bestudering van de voorgeschreven literatuur en jurisprudentie en het voorbereid en actief
bijwonen van de onderwijsbijeenkomsten:
1. hebt u overzicht over de reguliere structuur van een ministerie;
2. kunt u de staatsrechtelijke verhouding tussen een minister en diens staatssecretaris duiden;
3. kunt u het de werking van ministeriële verantwoordelijkheid ten aanzien van zelfstandige
bestuursorganen beschrijven en toepassen;
4. kunt u de verhouding tussen de centrale overheid en de decentrale overheden beschrijven en hebt u
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KyraNieuwenhuijsen97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.