Gezondheid
De student kan een definitie van gezondheid geven aan de hand van de dimensies van Blaxter.
Health can be defined negatively, as the absence of disease, functionally, as the ability to cope with
everyday activities, or positively, as fitness or well-being”.
Gezondheid kan negatief worden gedefinieerd, als de afwezigheid van ziekte, functioneel, als het
vermogen om dagelijkse activiteiten aan te kunnen, of positief, als fitheid of welzijn”.
De 6 componenten van Blaxter:
Gezondheid als niet ziek: geen symptomen, geen bezoek aan artsen, daarom ben ik gezond.
Gezondheid als bezit: uit een sterke familie komen, snel herstellen na operaties.
Gezondheid als gedrag: ‘zij zijn gezond omdat ze goed voor zichzelf zorgen, sporten
enzovoort’ (meestal van toepassing op anderen)
Gezondheid als lichamelijke fitheid en vitaliteit: vooral genoemd door jonge respondenten.
Daarnaast is het mannelijk gezondheidsbegrip vaker gekoppeld aan ‘zich fit voelen’ en dat
van vrouwen aan ‘zich energiek voelen’. Vrouwen zien gezondheid ook meer in sociaal
perspectief, in de vorm van levendig zijn en goede relaties met anderen hebben.
Gezondheid als psychosociaal welzijn: gezondheid in mentaal opzicht; bijvoorbeeld zich
mentaal in harmonie voelen, zich trots voelen of van het gezelschap van anderen genieten.
Gezondheid als functie: het vermogen om taken te verrichten, om te doen wat je wilt
wanneer je dat wilt, zonder belemmeringen van een slechte gezondheid of lichamelijke
beperkingen.
De student kan een definitie van gezondheid geven aan de hand van het model van Huber.
Gezondheid is niet de afwezigheid van ziekte, maar het vermogen van mensen om met de fysieke,
emotionele en sociale uitdagingen van het leven om te gaan en zo veel mogelijk eigen regie te
voeren. Voor het meten van gezondheid onderscheidt Huber lichaamsfuncties, mentale
functies/beleving, spiritueel/existentiële dimensie, kwaliteit van leven, sociaal-maatschappelijke
participatie en dagelijks functioneren.
De student kan de verschillende factoren van het biopsychosociale model ontdekken in een casus.
De kern van dit model bepaalt of de persoon gezond of ziek is. Bestaande uit de volgende aspecten:
biological, psychocological en sociological.
Is een werkmodel wat de meeste gezondheidspsychologen wordt nu als het werkmodel beschouwd
en die sluit aan op de definitie van de WHO. Gezondheid is een toestand van fysiek, geestelijk en
sociaal welbevinden en niet het ontbreken van ziekten of gebreken.
Gezondheid en ziekte bestaan uit zowel lichamelijke, sociale en psychologische invloeden.
, De student kan aangeven wat het onderscheid is tussen het biomedische en biopsychosociale model.
Het biomedisch model; wordt gezondheid gedefinieerd als afwezigheid van ziekte. Dit model wordt
ook het diagnose-receptmodel genoemd. De opvatting dat ziekten en symptomen een
achterliggende fysiologische verklaring hebben en dat daarmee genezing mechanistisch en rechtlijnig
werkt. De oorzaak van de ziekte wegnemen zal leiden tot het verdwijnen van de symptomen en dus
herstel van de gezondheid.
Dit model, biomedisch model wordt reductionistisch genoemd. Het reduceert de geest, het lichaam
en het menselijke gedrag tot lichaamscellen of tot neutrale of biomedische activiteit en verklaart
problemen alleen op dit niveau. Het negeert wel de onderlinge verschillen tussen mensen, zoals
persoonlijkheid, cognitie etc. Ligt ten grondslag aan vele succesvolle behandelingen zoals
vaccinatieprogramma’s (polio, mazelen).
Het biopsychosociaal model; het standpunt dat ziekten en symptomen door een combinatie van
lichamelijke, sociale, culturele en psychologische factoren kunnen worden verklaard. In tegenstelling
tot het biomedisch model neemt het biopsychosociaal model in de beoordeling van de gezondheid
nadrukkelijk de subjectiviteit of beleving mee. Sociale en culturele factoren bepalen mede of iemand
of iemand ziek te noemen is of zich ziek voelt. Kritiek op dit model: een aanpak vergt volgens het
meerdimensionale belastings-belastbaarheidsmodel veel tijd, tijd die er in de praktijk nauwelijks
aanwezig is.
De student kan aangeven wat gedragsmatige pathogenen en immunogenen zijn.
Pathogenen zijn ziekmakers, zoals roken, drinken en niet goed bewegen.
Immunogenen gezondheid bevorderende gedragingen zoals bewegen en goed eten.
De student kan informatieve, interactieve en kritische gezondheidsvaardigheden ontdekken in een
casus.
Gezondheidsvaardigheden zijn vaardigheden van mensen om informatie over gezondheid te
verkrijgen, te begrijpen, te beoordelen en te gebruiken bij het nemen van gezondheid gerelateerde
beslissingen.
Slechte geletterdheid zorgt ervoor dat mensen sneller in het ziekenhuis terechtkomen, sneller bij de
spoedeisende hulp en slechter toegang hadden tot vaccinatie- en screeningdiensten.
Informatieve; verwijst naar de basisvaardigheden lezen, schrijven en rekenen die individuen in staat
stellen effectief te functioneren in de gezondheidszorg. Activiteiten die verband houden met dit
niveau van gezondheidsvaardigheden omvatten vaak de communicatie van gezondheidsinformatie
om de kennis van de patiënt, folders, websites en andere beschikbare media te verbeteren.
Interactieve; verwijst naar de ontwikkeling van persoonlijke vaardigheden om het persoonlijk
vermogen te verbeteren om onafhankelijk te handelen op basis van kennis. Het richt zich op het
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller meikebeijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.23. You're not tied to anything after your purchase.