Samenvatting Maatschappijleer toetsweek 1 Thema's Maatschappijleer HAVO lesboek
49 views 2 purchases
Course
Maatschappijleer
Level
HAVO
Book
Thema\\\'s Maatschappijleer voor HAVO
Deze samenvatting bevat hoofdstuk 1 t/m 3 van het onderdeel rechtstaat en hoofdstuk 1 van het onderdeel parlementaire democratie. Dit is alle informatie die je moet weten voor je eerst maatschappijleer toets.
Vaak komen normen en gedragsregels voort uit geloof, tradities en gewoonten.
Rechtsnormen zijn gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgelegd.
Alle vastgelegde regels noemen we het recht
Wat is rechtvaardig?
Wat vroeger normaal was, kunnen we nu heel oneerlijk vinden. Daarom veranderen rechtsnormen af
en toe
Ontstaan van de rechtstaat
Rechtstaat= een staat waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik
en willekeur van de overheid.
In 1789 had de franse revolutie met veel geweld een eind gemaakt aan de absolute monarchie( waar
de koning alle macht heeft). In dat zelfde jaar kwam ‘de verklaring van de rechten van de mens en de
burger’.
Tegenwoordig hebben veel landen een grondwet (waarin staat wat de grondrechten zijn en hoe het
land geregeerd moet worden.
1798 eerste grondenwet in Nederland toen was Nederland bezet door de fransen
1814 kreeg Willen 1 als soeverein vorst een sterke machtspositie
1848 Thorbecke verminderde de macht van Willem 1 doormiddel van grondwetten. Gekozen
volksvertegenwoordigers kregen meer invloed. Ook werd de vrijheid van meningsuiting geregeld en
het kiesrecht uitgebreid.
In 1917 kregen alle volwassen mannen kiesrecht
In 1919 kregen ook de vrouwen kiesrecht
Er zijn nogsteeds wijzigingen in de grondwet, daarom is het nooit af.
In dictaturen (1 iemand of 1 partij bepaald de regels) heb je vaak een grondwet maar die
grondrechten worden niet gerespecteerd. Dit gebeurt in landen als Saudi arabie, noord korea en
turkmenistan.
Rechten en plichten
, Rechten= waar je recht op hebt
Plichten= wat je moet doen
Er is een plicht dat je iemand in levensgevaar moet helpen, als je dat niet doet ben je strafbaar.
H2
Wat zijn de grondbeginselen van onze rechtstaat?
Welke waarden horen daar bij?
Basis van de rechtstaat
Veiligheid
Gelijkheid
Vrijheid
- Er is sprake van een verdeling van de macht
- De grondrechten zijn vastgelegd in de grondwet
- Door het legaliteitsbeginsel mag de overheid alleen beperkingen opleggen aan de vrijheid
van de burgers als die beperkingen in wetten zijn vastgelegd
Verdeling van de macht
Trias politica (macht van de overheid word verdeeld in drieën): een wetgevende, een uitvoerende en
een rechterlijke macht. De bedoeling was dat niet 1 iemand alle politieke macht had. Deze scheiding
moest absolutisme en dictatuur onmogelijk maken en onrechtvaardigheid zo veel mogelijk
voorkomen. Het is bedacht door de franse filosoof montesquieu.
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller veramolenaar123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
