Luister je wel naar míj?
Gespreksvoering met kinderen tussen vier en twaalf jaar
1. Inleiding
Er bestaat een sensitieve periode voor taal waarbinnen het kind op taal gericht is en waarin het deze
taal vloeiend leert beheersen. Deze periode loopt van de geboorte tot ongeveer zeven jaar;
vervolgens is er een sensitieve periode voor het verfijnen van de taal, vooral in grammaticaal opzicht
en voor het leren lezen en schrijven, deze periode loopt van ongeveer zeven tot tien jaar.
Men maakt vaak de vergissing dat wanneer een kind in staat is om de woorden van een taal uit te
spreken, het kind ook in staat is om de vragen te formuleren die hem of haar bezighouden. Zeker tot
zo’n tien jaar is dit niet het geval. Vanuit het gebrek aan het onder woorden kunnen brengen van wat
ze willen vragen, kunnen zij repeteervragen stellen, dit wil zeggen het herhalen van dezelfde vraag.
Men denkt dan dat een kind slecht luister, maar vaak is het een kind die probeert een bepaald
antwoord te bewerkstelligen zonder in staat te zijn de juiste vraag daarbij te formuleren.
Krijgt Bas de fles? Ja. Krijgt Bas de fles? Ja. Krijg Bas de fles? Wil je Bas de fles geven? Ja!
Met de repeteervragen hoopt het kind het gewenste antwoord te krijgen. Deze vragen komen tot een
jaar of acht veel voor.
Peuters die nog niet spreken, begrijpen ongelooflijk veel. Het begrijpen van een taal, loopt ver voor op
de productie van een taal. De actieve woordenschat – het aantal woorden dat het kind gebruikt-
reflecteert bij lange na niet de passieve woordenschat – het aantal woorden dat het kind kent en
begrijpt. Er bestaat een vertraging van ongeveer 5 maanden tussen het begrip van 50 woorden (met
13 maanden) en het kunnen produceren van 50 woorden (met 18 maanden). Jongens lopen achter
ten opzichte van meisjes bij hun vroege woordenschat.
Bij kinderen vind een andere vorm van waarnemen plaats, een vorm die de volwassene niet of
nauwelijks meer kent. Kinderen nemen vooral waar met zintuigen, met name door middel van
geurzintuig en de tastzintuig. Ervaringen worden niet of nauwelijks in woorden vastgelegd. Het kind
‘kijkt’ bijvoorbeeld met de mond en heeft meer tastknoppen in de mond dan een volwassene.
Ervaringen uit kindertijd zullen eerder door middel van geur of tast worden opgeroepen dan dat ze in
taal worden uitgedrukt. ‘’While childhood is something common to all humans, the child within each of
us tends to be buried by the conventions of adult socialization’’ een andere reden waarom
herinneringen uit onze kindertijd moeilijk te bereiken zijn.
Fontanel (opening bovenin de schedel) laat ruimte over om door te ‘rijpen’ en om de schedel wat te
kunnen laten ineenschuiven. Sluit na verloop van een à twee jaar. Het rijpingsproces betekent dat er
nog geen sprake is van geïntegreerde vorm van waarnemen, zoals bij volwassenen. Linker en
rechterhelft functioneren tot zo’n zeven jaar nog los van elkaar. Fragmenten van kleur, geur en
anderszins worden in verschillende gebieden in de hersenen opgeborgen, met weinig verbindingen
daartussen. De integratie van de hersenhelften vindt met zo’n zeven jaar plaats, wanneer er ook een
verandering in het genenpatroon zichtbaar wordt.
Door de vastomlijnde, talige wijze waarop volwassen de wereld beschrijven ligt er een grote druk op
kinderen om zich hieraan aan te passen. Het kind zal zich steeds meer talig uitdrukken omdat dat van
hem gevraagd wordt. Er is een groot scala aan communicatiemogelijkheden, waarbij geur een van de
belangrijkste is. Toch beperken volwassenen zich vooral tot de talige communicatie, in tegenstelling
tot het kind die gretig gebruikmaakt van verschillende mogelijkheden, bijvoorbeeld door spel of
gebaren. Taal is voor kinderen niet uitsluitend een communicatiemiddel, ook een instrument om te
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carovangrinsven. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.