Maatschappijleer samenvatting
H1
H1: Wat is maatschappijleer
1.1 Maatschappelijke vraagstukken
1.1.1 Samenleven en afspraken maken
Botsingen ontstaan door verschillen in waarden van mensen. Waarden: uitgangspunten/ principes
die mensen belangrijk vinden in hun leven en die ze daarom willen nastreven. Waarden leiden bijna
altijd tot gedragsregels. Normen: deze regels over hoe je je op grond van een bepaalde waarde
behoort te gedragen.
Kenmerken maatschappelijk vraagstuk
We spreken van een maatschappelijk vraagstuk als:
1. Grote groepen in de samenleving de gevolgen ervan ondervinden;
2. Er sprake is van tegengestelde belangen en visies;
3. Een gemeenschappelijke aanpak nodig is waarbij de overheid vaak een rol heeft.
Gevolgen voor grote groepen mensen
Maatschappelijke vraagstukken gaan over kwesties op macroniveau: het zijn grote vraagstukken. De
gevolgen zijn op microniveau/ individueel niveau merkbaar.
Belangentegenstellingen
Een ander kenmerk van maatschappelijke vraagstukken is dat er verschillende visies bestaan op de
oorzaken en de gewenste aanpak van het probleem, doordat betrokken tegengestelde belangen
hebben. Een belang: het voordeel dat iemand ergens bij heeft. Belangentegenstellingen kunnen
ontstaan uit verschillen in levensovertuiging, ideologie of maatschappelijke positie.
Een belang heeft vaak met een materieel voordeel te maken, maar kan ook immaterieel zijn.
Een dilemma: een lastige keuze uit 2 of meer alternatieven die allemaal duidelijke nadelen hebben.
Gemeenschappelijke aanpak
Een compromis: een overeenkomst waarbij alle partijen iets toegeven. De overheid: bestuurders,
volksvertegenwoordigers en ambtenaren samen, is verantwoordelijk voor het opstellen, de
uitvoering en naleving van alle wetten.
Dynamische samenleving
De manier waarop we omgaan met maatschappelijke vraagstukken is nooit hetzelfde, maar verschilt:
- per plaats: Nepalezen ervaren bijvoorbeeld ongelijkheid als normaal, Nederlanders niet.
- per tijd: vroeger werkte niemand bijvoorbeeld op zondag.
- per groep: rechts zet zich bijvoorbeeld af tegen homo’s.
Het constant veranderen van normen, waarden en belangen in een maatschappij: dynamiek van de
samenleving.
1.1.2 Maatschappijleer
Macht
Bij het vaststellen van regels en het maken van afspraken heb je te maken met macht: het vermogen
om het gedrag of denken van anderen te beïnvloeden, desnoods met dwang. Macht die
geaccepteerd is: gezag. De macht van bijvoorbeeld docenten en de directie: formele macht/ formeel
gezag/ geïnstitutionaliseerde machtsuitoefening (is in regels en wetten vastgelegd).
Bij informele macht beïnvloeden mensen elkaar zonder een formeel systeem van regels en sancties.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller timovanbreukelen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.