AUTEUR: CONSTATIJN BAKKER
DRUK: 3 E DRUK
GESCHREVEN DOOR: EVA NOORDANUS
,H1 ‘EUROPESE SAMENWERKING’
INLEIDING
Reeds tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog werden plannen ontwikkeld om tot
samenwerkingsverbanden tussen de Europese landen te komen.
Doel: een derde wereldoorlog voorkomen en om een eind te maken aan het nationalisme.
1.1 VORMEN VAN SAMENWERKING
Verdrag: een schriftelijk vastgestelde overeenkomst tussen (regeringen van de) landen.
Deze treedt pas in werking als het door de landen formeel is goedgekeurd (geratificeerd)
Drie belangrijke vormen van samenwerking:
Intergouvernementele samenwerking er wordt een organisatie opgericht die alleen activiteiten
kan ontwikkelen wanneer alle aangesloten landen akkoord gaan (toestemming nodig). Wordt gebruik
door de OECD en de Raad van Europa.
Supranationale samenwerking een organisatie wordt opgericht die bevoegdheden van de
samenwerkende straten overneemt (niet altijd toestemming nodig). Door de EU.
Federale samenwerking er wordt een overkoepelende staat opgericht die op veel belangrijke
gebieden de bevoegdheden van de samenwerkende staten overneemt. VS + Duitsland.
De eerste initiatieven waren voor gericht op economische samenwerking: door EEG in 1957.
Vrijhandelszone afwezigheid van onderlinge douanerechten
Douane-unie vrijhandelszone + gemeenschappelijke buitentarief
Gemeenschappelijke markt Vrij verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal. Europese
binnenmarkt.
Economische en monetaire unie Gemeenschappelijke markt + ‘’ munt + ‘’ begrotingsbeleid.
1.2 EERSTE INITIATIEVEN TOT EUROPESE SAMENWERKING
In 1947 kwam het verdrag voor de Benelux tot stand voor de douane-unie.
In 1948 werd de OEEC opgericht, als voorwaarde voor de Marshallhulp. Deze werd in 1961 vervangen door de
OECD.
In 1949 werd de Raad van Europa opgericht om de mensenrechten te beschermen.
In 1950 kwam de organisatie EGKS tot stand, welke de aanzet zou worden voor de EEG en de EU.
1.3 DE EGKS
Het doel: om toekomstige gewapende conflicten tussen Duitsland en Frankrijk onmogelijk te maken. Maar ook
om de handel met betrekking tot kolen en staal op gang te brengen.
Er zou één binnenmarkt voor kolen en staal moeten komen. In 1952 trad dit verdrag in werking met zes
aaneengesloten laten. Dit was tevens een supranationale organisatie.
,1.4 DE EEG
In 1957 werd de EEG ondertekend en trad een jaar later in werking. Ook dit was een supranationale
organisatie. Tegelijk met dit verdrag, ontstond ook het EGA.
Belangrijkste opdracht: het instellen van een gemeenschappelijke markt die het gehele economische leven
omvat.
Verschil met de EGKS is de hoge autoriteit, deze had de EEG niet.
De belangrijkste instellingen van de drie Europese Gemeenschappen:
De commissie instelling bestaande uit van de lidstaten onafhankelijke personen
De Raad instelling bestaande uit vertegenwoordigers van de lidstaten
Het Europese Parlement bestaande uit vertegenwoordigers van de volkeren van Europa
Het Hof van Justitie de rechtspraak
1.5 VAN EEG NAAR EG
Via de Europese akte (1986) en het Verdrag van Maastricht (1992) werden nieuwe afspraken gemaakt over de
Europese samenwerking. Hierdoor werd de EEG de EG.
Drie belangrijke componenten van het Verdrag van Maastricht:
Herziening EEG-verdrag
Intergouvernementele samenwerkingsvormen
Oprichting van de Europese Unie
1.5.1 HERZIENING EEG-VERDRAG
Volgende vernieuwingen binnen het verdrag:
De taak om een economische en monetaire unie tot stand te brengen invoering euro
Nieuwe bevoegdheden voor niet-economische aangelegenheden subsidiariteitsbeginsel
De instelling van een burgerschap van de Unie nieuwe rechten
1.5.2 INTERGOUVERNEMENTELE SAMENWERKINGSVORMEN
De volgende vormen werden in het vooruitzicht gesteld: kregen beide intergouvernementele karakter
Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid
Samenwerking op het gebied van justitie en binnenlandse zaken
1.5.3 OPRICHTING VAN DE EUROPESE UNIE
De EU bleef een zelfstandige organisatie en bestond uit drie ‘zuilen’:
EG (supranationaal): interne markt, EMU etc.
GBVB (intergouvernementeel): Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid
SJBZ (intergouvernementeel): Samenwerking Justitie en Binnenlandse zaken
1.6 VAN EG NAAR EU
In 1997 werd er overeengekomen dat er een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht gecreëerd zou worden.
, Het verdrag van Lissabon heeft twee verdragsteksten opgeleverd:
Het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU)
Het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU)
Jaar Naam van het verdrag Belangrijkste wijziging in bestaande verdragen
1986 Europese Akte Nieuwe datum voor verwezenlijking interne markt
1992 Verdrag van Maastricht Oprichting intergouvernementele EU, omvorming EEG tot EG, nieuwe taken
en bevoegdheden EG
1997 Verdrag van Amsterdam Taak van EG om RVVR tot stand te brengen
2001 Verdrag van Nice Geringe verbeteringen ter zaken besluitvorming EG
2007 Verdrag van Lissabon EU wordt supranationaal en zet de bestaande activiteiten van de EG voort
OVERZICHT VERDRAGSWIJZIGINGEN VAN EEG NAAR EU
1.7 SUPRANATIONALE EU
De landen hebben in 1957 d.m.v. de EEG een deel van hun soevereiniteit afgegeven. Hierdoor kon de EU als
een overkoepelend orgaan gaan optreden.
Hiermee wordt wel de communautaire methode behouden. Dit betekent dat de EU zoveel mogelijk de regie
binnen het eigen land wilt behouden.
1.8 TOETREDING TOT EU
De criteria voor toetreding tot de EU:
Stabiele instellingen hebben die de democratie, de rechtsstaat, de eerbiediging van de mensenrechten
en respect voor minderheden waarborgen;
Een goed draaiende markteconomie hebben en opgewassen zijn tegen concurrentie binnen de EU
De verplichtingen van het lidmaatschap op zich nemen, de doelstellingen van de EU ondersteunen en
de gehele, reeds bestaande, EU regelgeving overnemen en toepassen.
Kandidaat-lidstaat: ze kunnen toetreden zodra zij aan de criteria van Kopenhagen kunnen voldoen.
Toetreding tot de EU vindt plaats door een toetredingsverdrag. Hierin staat de overgangsregeling met het
volgende:
Nieuwe lidstaat krijgt aantal jaren om zich volledig aan te passen aan de EU-regels
Bestaande lidstaten hebben recht om de EU-regels tijdelijk niet volledig toe te passen op nieuwe
lidstaten
1.9 MANIFEST VOOR DE TOE KOMST VAN DE EU
Volgens het manifest is de tijd aangebroken dat de Europese Unie niet langer kan en mag worden gedomineerd
door de lidstaten. Dit moet uitgroeien tot de nieuwe regering van Europa.
Hierbij willen ze dat de burgers de dienst uitmaken en gehoord worden. De volgende stap moet zijn
bijeenroepen van een grondwetgevende vergadering die de vorming van een Europese federale Unie moet
voorbereiden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evanoordanus1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.89. You're not tied to anything after your purchase.