Summary
Geschiedenis samenvatting tijdvak 9
- Course
- Level
- Book
Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 9 (tijdvak 9 wereldoorlogen) paragraaf 1 tm 5
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
nynke06
Reviews received
Content preview
9.1 De Eerste WereldoorlogKenmerkende aspecten
- Het voeren van twee wereldoorlogen
- Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de
betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogsvoering
Oorzaken:
Groeiend nationalisme
Frans revanchisme: ze wilden wraak nemen op elkaar, vanwege de Frans-Duitse oorlog.
Opkomst van Duitsland: Duitsland was één land geworden en had de Frans-Duitse oorlog gewonnen.
Ze waren allemaal trots op hun eigen land.
In Oostenrijk-Hongarije waren spanningen, omdat volken op de Balkan zelfstandig wilde worden. Ook
waren ze bang voor Rusland die de Slavische broedervolken steunden.
Modern imperialisme
Weltpolitik: Duitsland was nieuw en wilde ook graag aanzien d.m.v. koloniën. Hierdoor spanningen
met bijvoorbeeld Frankrijk en Engeland in Afrika.
Wapenwedloop
Groot-Brittannië had altijd de grootste oorlogsvloot, maar de Duitse keizer Wilhelm wilde die plek
overnemen om zo meer aanzien te krijgen.
Door de industrialisatie en nieuwe technieken om wapens te maken, voelden landen zich zekerder
om een oorlog te kunnen winnen.
Bondgenootschappen
Centralen/Triple alliantie: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Ottomaanse rijk, Bulgarije
Geallieerden/Triple entente: Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland, Italië en de VS
Je zou er nooit alleen voor komen te staan, hierdoor voelden landen zich zekerder en gingen zich
roekelozer gedragen. Zo ontstonden er spanningen.
Groeiend militarisme
Moed, kracht en opoffering, het leger werd verheerlijkt. Het werd echter onderschat door
industrialisatie en dienstplicht.
Spanningen op de Balkan
De Balkan was erg instabiel door zwakte van het Ottomaanse rijk en het agressieve nationalisme van
kleine landen. De betrokkenheid van grote mogendheden Oostenrijk en Rusland maakte het extra
gevaarlijk. Er werden twee oorlogen gevoerd, waardoor West-Europa huiverden voor de wreedheid
waarmee ze vochten. Ze dachten echter dat het beperkt zou blijven tot de primitieve Balkan.
De aanleiding
De Oostenrijk-Hongaarse kroonprins Frans Ferdinand wordt vermoord in Sarajevo, Bosnië toen hij op
staatsbezoek was. Het lag in Oostenrijk-Hongarije, maar er woonde voornamelijk Serviërs die bij
Servië wilde horen. De Servische Gavrilo Princip, die hoorde bij de Servische terreurgroep ‘de Zwarte
Hand’, had hem vermoord. Oostenrijk-Hongarije gaf Servië de schuld en gaf hun een ultimatum;
Oostenrijkse rechercheurs moesten onderzoek kunnen doen in Servië. Uiteindelijk verklaarde
Oostenrijk-Hongarije de oorlog aan Servië en ontstond er zo een kettingreactie en gingen landen zich
mobiliseren.
,Het verloop van de oorlog
Er werd een soort scheiding gemaakt van loopgraven tussen Frankrijk en West-Vlaanderen met daar
tussen Niemandsland. Duitsland en Oostenrijk vochten tegen Rusland, die veel binnenlandse
problemen had door de Russische revolutie. Daarom sloot Lenin vrede met Duitsland. Toen begon
Duitsland in het westen met het Voorjaarsoffensief. Voor het eerst na lange tijd rukten ze verder op.
Toch werden ze weer teruggedrongen, omdat de geallieerden nu twee voordelen hadden:
1. Tanks, wat in die tijd een nieuw wapen was.
2. Er arriveerden continu verse Amerikaanse troepen. Duitsland was begonnen met
onderzeeërs schepen te controleren, zo ook bij de Verenigde Staten. Er is hierdoor toen een
schip gezonken. Ook was er een het Zimmermann telegram geweest, waarin Mexico en
Japan door Duitsland werden aangemoedigd de VS aan te vallen. Hierop verklaarde de VS
ook de oorlog.
De Duitse legerleiding dachten nu eindelijk dat ze de oorlog verloren hadden. Toen ook de burgers in
opstand kwamen, vroegen ze om een wapenstilstand.
Door de industrialisatie waren er veel nieuwe wapens:
- Gifgas (mosterdgas), maar als snel werden er gasmaskers uitgevonden, dus werkte dit niet
meer.
- Vlammenwerper
- Vliegtuig
- Duikboten, Duitsland begon een duikbotenoorlog met de U-boote die bommen afwierp.
In hoop op een doorbraak waren er veel offensieven. Bijvoorbeeld die bij Verdun en de Somme.
Overal werden onschuldige burgers gedood.
De achterblijvers (vrouwen, kinderen en ouderen) moesten de productie op gang houden, maar dit
kon maar beperkt. Hierdoor ontstonden voedseltekorten. Ook had Duitsland last van de geallieerde
blokkade van de haven.
Na de oorlog
Duitsland moest de Vrede van Versailles tekenen, in de Spiegelzaal. Hierin stond dat;
- Duitsland Elzas-Lotheringen moest teruggeven aan Frankrijk
- Deel van hun gebied naar Polen ging
- Alle koloniën weg moesten
- Kleiner leger
- Herstelbetalingen van 132 miljard in totaal
- Duitsland en Oostenrijk mochten niet één worden
- Duitsland geen lid van de Volkenbond mocht worden. Dit was een bond die moest zorgen dat
er geen oorlog meer kwam. Dit was het idee van Woodrow Wilson, al deed de VS niet mee.
De Amerikaanse Senaat keerde zich tegen de Volkenbond, want dan zou het buitenland te
veel inspraak hebben. Wilson was ook voor het zelfbeschikkingsrecht; het internationaal
recht van ieder volk om zelf te mogen bepalen onder welke soevereiniteit het wil vallen en
zelf te beslissen over zijn economische, sociale en culturele ontwikkeling. Dit hoorde dan ook
bij de veertien punten van de Volkenbond. Alleen de koloniën hadden dit recht niet.
De Sovjet-Unie ontstond. Er was een nieuw land bij gekomen: Polen. Slovenië, Kroatië, Bosnië en
Servië gingen nu samen: Joegoslavië. Servië kwam daarom de oorlog uit als grote winnaar, ze hadden
nu groot-Servië. Het Ottomaanse rijk viel uiteen in meerdere staten.
, Wat nu Turkije is, raakte na de eerste wereldoorlog alles kwijt door het verdrag van Sévres. Hierin
stond dat het gebied werd opgedeeld in allemaal kleine stukjes voor West-Europese landen. Atatürk
kwam hiertegen in opstand en maakte van Turkije een modern land.
Random feiten
De oorlogsvloot bestond uit verschillende onderdelen.
Cavalerie, te paard
Infanterie, te voet
Artillerie, met wapens
Veel soldaten die levend terugkwamen hadden last van shellshock. Dit is een vorm van PTSS.
In de loopgraven was veel modder en het was er erg onhygiënisch. Als gevolg hiervan hadden veel
soldaten last van trenchfeet.
Pickelhaube, Duitsland Oostenrijk
Groot-Brittannië
Lloyd George, Orlando, Italië
Engeland Clemenceau, Frankrijk Woodrow Wilson, VS
(tijger)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nynke06. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now