Summary
RUG Rechtsgeschiedenis volledige samenvatting
- Course
- Institution
- Book
Dit is een volledige samenvatting van het vak Rechtsgeschiedenis (jaar 1, blok 1, Rechtsgeleerdheid, RUG).
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
renskebrouwer95
Content preview
Rechtsgeschiedenis – Hoofdstuk 1Begripsbepaling:
Volledig wetboek wat niet in het wetboek staat, is geen recht
Romeinen en Grieken onderscheiden het recht in geschreven en ongeschreven recht
Ongescheven recht ouder dan geschreven recht
Behoefte aan rechtszekerheid behoefte aan optekening van het recht
Codificatie:
Stamt uit de tijd van de Verlichting (18e eeuw)
Als woord voor het eerst gebruikt door Jeremy Bentham
Codificatie geschreven recht, waaraan de overheid een aan haar gezag ontleende,
uitsluitende gelding toekent; deze exclusiviteit maakt de rechtsoptekening tot een
volledige
Kenmerken van een codificatie:
o Een overheid die gezag uitoefent over haar onderdanen
Zonder overheid met gezag is een door haar vervaardigde codificatie waardeloos
o Op schrift gesteld recht
Geschreven recht
o De volledigheid van dat recht, die bereikt wordt door het machtsoowrd van de
overheid, dat aan dat recht exclusieve gelding verleent
Buiten de codificatie geldt geen ander recht – exclusief verklaard door overheid
Verlichting:
Onderdanen accepteren het gezag van de overheid werkzame codificatie
Maar: niet iedereen aanvaardt het overheidsgezag – waarom moet de minderheid
gebonden zijn aan de wil van de meerderheid?
Verlichting: elke onderdaan kan in natuurlijke vrijheid zijn wil bepalen
Jean-Jacques Rousseau contrat social
o Stilwzijgend contract tussen onderdanen waardoor de individuele wil zich
vrijwillig plaatst onder de wil van de gemeenschap (volonté générale)
o Het winnen van burgerlijke vrijheid
Wettekst is niet volledig in de zin dat het alle gevallen omvat, maar is universeel te
gebruiken door middel van interpretatie
De wetgever:
Wetboek van Tryphème twee artikelen:
o Breng geen nadeel toe aan je buurman
o Dit begrijpend, doe wat je wil
Droge taal in huidige wetboeken eenduidigheid
Montesquieu rechter is la bouche de la loi
Macht wetgever beperkt, kan wel wet maken maar niet interpreteren
Authentieke interpretatie de eigen wetten uitleggen, bijv. in een verorderning
o Maar: ook deze moeten worden geïinterpreteerd
Vroeger:
, o Zoeken naar middelen om uitlegging door de rechter aan banden te leggen, bijv.:
algeheel verbod van ieder commentaar op het wetboek door Justinianus
o Référé législatif rechter verplichten om uitleg aan wetgever te vragen
o Wetboek vervaardigen dat voor iedereen altijd duidelijk is
Oudste codificatie:
450 v.C. plebs verlaat stad uit protest met als doel optekening van het recht (en meer
macht voor het plebs i.p.v. patriciërs
Gevolg: algehele wetgeving op twaalf tafelen
o Maar: uitleggingsregelen nog steeds alleen bij patriciërs niks bereikt
Uiteindelijk laat Gnaeus Flavius de geheime uitleg uitlekken
Doelen codificatie:
Rechtszekerheid (m.n. strafrechtelijk)
o Nulla poene sine previa lege poenali geen feit is strafbaar tenzij vooraf in de
wet bepaald
Eenvormige economie
o Grensoverschrijdend handels- en betalingsverkeer eist eenvormige regeling
Politiek (m.n. burgerlijk recht)
o Middel om nationale eenheid te smeden
Soorten interpretatie:
Grammaticale interpretatie kijken welke betekenis de woorden in het dagelijkse
spraakgebruik hebben
Wetshistorische interpretatie achterhalen wat de wetgever destijds met de betreffende
tekst bedoeld heeft
Rechtshistorische interpretatie zoeken naar de herkomst van een bepaalde regel die
kan teruggaan tot bijv. het Romeinse recht
Systematiscbe interpretatie kijken hoe een regel in het systeem van de wet past, hoe zij
zich verhoudt tot andere regels, etc.
Analogie een regel die volgens haar bewoording en bedoeling niet op een bepaald
geval van toepassing is toch toepassen omdat de gevallen op elkaar lijken
Teleologische interpretatie uitleggen aan de hand van het doel van de regel
Rechter:
Enige gezaghebbende uitlegger van de wet
Mag de wet zelf niet beoordelen
Mag niet weigeren recht te spreken
Ius curia novita rechter moet rechtsgronden aanvullen die niet door partijen die
aangevoerd
Uitleggingsverplichting wet is nooit onvolledig
o Rechter mag dus woorden anders uitleggen dan de gangbare betekenis (bijv. een
uur is drie kwartier i.p.v. 60 minuten) in het privaatrecht
o Nadeel rechter kan wettekst uitleggen naar politieke overtuiging van zijn tijd,
ook als die slecht is (bijv. Nazi-Duitsland)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller renskebrouwer95. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52355 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now