Samenvatting: Inleiding tot de Pathologie
van de Mond: Neoplasie:
Doodsoorzaken in België:
• Belangrijkste doodsoorzaak:
o Cardiovasculaire ziekten
• Tweede belangrijkste doodsoorzaak:
o Kanker
Neoplasie:
• ‘nieuwe groei’
• Synoniem is tumor
o Vroegere betekenis van tumor is door inflammatie
• Kan zowel goedaardig als kwaadaardig zijn
Moleculaire definitie tumor:
• Letsel bestaande uit clonale proliferatie van cellen veroorzaakt door mutaties of DNA-
veranderingen
o Clonaal; tumorcellen ontstaan uit 1 gemeenschappelijke voorloper of precursorcel
o Proliferatie of vermeerdering
• Mutaties zullen zorgen voor overlevings- of groeivoordeel
o Gevolg:
▪ Excessieve proliferatie onafhankelijk van groeistimuli
• Autonome groei
Basiscomponenten van tumoren:
• Clonale neoplastische cellen
o Belangrijkste component
o Parenchym van de tumor
o Zal basis vormen voor de nomenclatuur van de tumoren
• Reactief tumorstroma
o Tumorcellen met onregelmatige kernen zullen reageren
met de omgevende weefsels
o Bestaat uit:
▪ Bindweefsel van fibroblasten
▪ Bloedvaten
▪ Cellen van het immuunsysteem (B- en T-cellen…)
▪ Extracellulaire matrix geproduceerd door de fibroblasten
o Zal rol spelen in groei van tumoren en verspreiding van tumorcellen
o Reactief stroma zal verschillend zijn per tumor
▪ Klein aandeel
▪ Groot aandeel
• Tumorcellen induceren grote hoeveelheid celarm bindweefsel rijk
aan collageen (tumor met veel stroma)
o Desmoplastische stromareactie (afbeelding)
Inleiding tot de Pathologie van de Mond: Neoplasie
, 2
Indeling van tumoren:
• Benigne of goedaardige tumoren
• Maligne of kwaadaardige tumoren
Benigne tumoren:
• Macroscopisch en microscopisch geen evidentie voor agressieve groei
o Geen invasie of destructie van weefsels of organen in buurt van tumor
▪ Weefsels worden weggeduwd
o Autonome groei
• Tumor blijft lokaal
o Geen spreiding naar anatomische lokalisaties
o Geen metastase
• Kunnen wel ziekte en zelfs mortaliteit veroorzaken
o Wanneer ze gelegen zijn op plaatsen waar tumor moeilijk te verwijderen is
• Therapie:
o Chirurgie
Maligne tumoren:
• Agressieve groei
o Toont lokale invasie en destructie van nabijgelegen structuren
• Spreiding naar andere organen is mogelijk
o Metastase
• Goede prognose is mogelijk bij vroege detectie
• Synoniem is kanker
Basisprincipes voor naamgeving van tumoren:
• Eerste criterium:
o Op basis van te verwachten klinische gedrag
▪ Benigne of maligne
• Tweede criterium:
o Histogenetisch criterium
o Op basis van weefsel waaruit tumor ontstaan is
o Op basis van weefsel dat door tumor wordt nagebootst
Epitheel:
• Epitheel zal huid en alle slijmvliezen of mucosae aflijnen
o Epitheel dat huid bedekt is epiderm
▪ Zie Histopathologie
• Aflijning van:
o Volledige darmkanaal
o Slijmvliezen ter hoogte van respiratoir stelsel
o Slijmvliezen van de baarmoeder
o Klierstructuren in borst, prostaat, pancreas en speekselklieren
o Nieren
o Lever
Inleiding tot de Pathologie van de Mond: Neoplasie
, 3
Uitzicht epitheel:
• Dun laagje cellen dat beschermt tegen micro-organismen
o Een of meerdere lagen nodig
▪ Hangen vast door middel van celjuncties
• Lagen rusten op basale membraan
o Zie verder
o Zal reserve cellen bevatten die verder differentiëren naarmate ze hoger komen
▪ Bovenste cellen zullen afschilferen
o Zie verder
• Onderscheid tussen 2 belangrijke soorten:
o Meerlagig plaveiselcelepitheel of squameus epitheel
▪ Epiderm van de huid
• Plaveiselcelepitheel ter hoogte van de
huid zal verhoornd zijn
▪ Slijmvlies van mond, keel, strottenhoofd, slokdarm, anus en baarmoederhals
▪ Bevat een basale laag
• Zal reserve cellen bevatten die verder differentiëren naarmate ze
hoger komen
o Bovenste cellen zullen afschilferen
o Eenlagig of klierepitheel
▪ Maag, dunne darm, dikke darm en rectum
Steunweefsels of mesenchymale weefsels:
• Voorbeelden:
o Bindweefsel (fibro-)
o Vetweefsel (lipo-)
o Botweefsel (osteo-)
o Spierweefsel (myo-)
o Bloedvaten (angio-)
o Kraakbeenweefsel (chondro-)
• Tumoren die hieruit ontstaan worden mesenchymale tumoren of wekedelentumoren
genoemd
Inleiding tot de Pathologie van de Mond: Neoplasie
, 4
Naamgeving van tumoren:
• Goedaardige tumoren ontstaan uit epitheel:
o Stam-OMA
▪ Adenoma
• Tumor ontstaan uit klierepitheel
▪ Papilloma
• Tumor ontstaan uit squameusepitheel
• Kwaadaardige tumoren ontstaan uit epitheel:
o Stam-CARCIN-OMA of carcinomen
▪ Adenocarcinoma:
• Tumor ontstaan uit klierepitheel
▪ Plaveiselcelcarcinoma:
• Tumor ontstaan uit squameusepitheel
• Goedaardige tumoren ontstaan uit steunweefsels:
o Stam-OMA
▪ Lipoma
▪ Chrondroma
▪ Osteoma
▪ Angioma
▪ Fibroma
• Kwaadaardige tumoren ontstaan uit steunweefsels:
o Stam-SARC-OMA of sarcomen
▪ Liposarcoma
▪ Chondrosarcoma
▪ Osteosarcoma
▪ Angiosarcoma
▪ Fibrosarcoma
• Opmerking:
o Carincomen zijn veel frequenter dan sarcomen
▪ Epitheelcellen worden continu vervangen
• Mutaties zullen gebeuren tijdens de mitose van de epitheelcel
▪ Epitheel wordt meer blootgesteld aan carcinogenen
o Sommige goedaardige tumoren van steunweefsel komen frequent voor
o Sommige tumoren krijgen hun naam van een eigennaam
▪ Whartin-tumor (goedaardige tumor van de speekselklier)
▪ …
Belangrijke tumoren in hoofd-halsregio:
• Speekselkliertumoren
o Zowel adenoma als adenocarcinoma
• Plaveiselcelcarcinomen
o Ontstaan uit mucosa dat mond, lip, larynx en farynx aflijnt
Inleiding tot de Pathologie van de Mond: Neoplasie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dedeny. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.48. You're not tied to anything after your purchase.