Summary
A1RE samenvatting
- Course
- Institution
Volledige samenvatting op basis van de accenten van de docenten
[Show more]
Seller
Follow
eldhooge
Content preview
A1RE1 RECHT EN RECHTSWETENSCHAP
Recht - Rationeel opgebouwd geheel van begrippen, normen en instellingen
met de bedoeling de maatschappij te ordenen door regels waaraan
sancties kleven door de overheid gehandhaafd
- Afdwingbaar via overheid
- Geweldmonopolie
o niemand anders dan de overheid mag geweld gebruiken in
België
o verbod eigenrichting (zichzelf geen recht verschaffen)
o geen rechtsdwaling: iedereen geacht te wet te kennen
Misdaad vs - Srafrechtelijk gesanctioneerde feiten van overtredingen,
misdrijf wanbedrijven en misdaden
- Zwaarste misdrijven: brandstichting en moord <misdaden < hof
van assisen
DUS MISDAAD IS OOK EEN MISDRIJF
Positief recht Recht dat geldig is en afdwingbaar is op een bepaalde plaats/tijd
formele bronnen van recht > moraal
Enige bindende, vastgesteld door overheid en geldt voor alle burgers
Handhaving Allerlei mechanismes om de burger te verplichten de normen van het recht na
te leven (boetes, controles, rechtbankbeslissingen..)
Publiekrecht Recht dat de verhouding tussen burgers en overheid regelt (verticale relaties)
Privaatrecht Burgers/ bedrijven onderling of
burgers en bedrijven (horizontale relaties)
• Onderscheid
o (burg. Aansprakelijkheid)
o HvC: publiekrecht: rechtssubject een derdenbindende
beslissing neemt
o Geweldmonopolie/machtsmonopolie
• Belang: bevoegdheden rechtbank – juridische terminologie – handeling
vanuit geweldmonopolie
Metajuridica Recht als object van andere wetenschap
Bv. Filosofie (natuurrecht= rechtsregels af te leiden uit natuur/ wezen van de
mens (moraal)
Burgerlijke 3 factoren: fout-schade: oorzakelijk verband
aansprakelijkheid Ik lijd schade: die schade vergoeden
Civil law systeem Rechtssysteem in België
Wetboek= rechtsbron
,A1RE
➔common law (Amerika) (cases & rechtersrecht: wetgeving spec cases
zonder algemeen systeem)
Criteria - Derdenbindende beslissingen
onderscheid o Instanties die zonder een overheid te zijn ook
privaat – publiek beslissingen nemen die door iedereen erkend moeten
recht worden (school geeft diploma)
- Nutcriterium
o Als iets van algemeen belang belang/nut is
(publiekrecht), maatschappelijke orde:
regelen/handhaven/herstellen
- Gerechtelijk wetboek
o Procedurevoorschriften privaatrecht
Concessie Overheidswege ter beschikking stellen van een stuk openbaar domein aan een
particulier om er een winstgevende activiteit op uit te oefenen (publiekrecht:
terras dijk)
(privaatrecht: exclusief distributierecht private producent – onderverdeler:
merkauto’s handel)
Rechtsnormen Norm waaraan een sanctie verbonden is
- Dwingend : verboden af te wijken
(publiekrecht, strafrecht)
- Gewoon dwingend (huucontractr):
bescherming individu/groep
o Sanctie: relatieve nietigheid=
bescherming privaat belang
- Openbare orde: openbare belangen
beschermen maatschappij
o Openbaar Ministerie=parket
▪ Sanctie: absolute
nietigheid
▪ Overeenkomst
huurmoord
- Aanvullend/suppletief: normen waarvan
je mag afwijken mits met 2
overeenkomen (burgerlijk recht:
economisch doel)
a. Contract met zanger
Exceptie van openbare orde
• Relatie 2 personen: openbare orde
(fundamenten maatschappij) verstoort->
partijen: dit kan niet zijn
• Internationaal privaatrecht: regelgeving
buitenland: geen afbreuk doen aan eigen
rechtsorde, fundamentele waarden en
normen
Formeel vs materieel Formele wet
- WM: BP (K+ S) + Koning bekrachtigd +
Regering + BS
,A1RE
- Vorm
Wet= F, Dec=Gem/Gew, Ordonn=BG
o Decreet= formele wet van een
gemeenschapsparlement
Naturalisatiewet
Materiële wet: alle overheidsnormen
Overtreding=sanctie
Inhoud
Vele overheden & organen
Verkeersreglement
Objectief contentieux - Administratieve rechtscolleges
- Raad van State (UM)
o Regering/parlement adviseren
wetgeving+ bestuur
(reglementaire besluiten)
1) Afdeling Bestuursrechtspraak
2) Afdeling Advisering
- Grondwettelijk Hof (WM): rechtscollege:
stemt wet/decreet/ordonnantie overeen
met grondwet?
- Objectieve geschillen=legaliteit
overheidshandelen
- Verticale relaties
- Objectieve objecten: (im)materiële
goederen, dieren, dingen
Subjectief contentieux • Gewone rechtbanken
• Subjectieve geschillen: burgerlijke+
politieke rechten
• Horizontale relaties
• Rechtsobjecten: goederen, rechten,
dieren (P)
• Rechtssubjecten: (A) dragers van rechten
en plichten
o Natuurlijke personen
▪ Rechtsbekwaam
▪ Geboorte/levensvatbaar
o Rechtspersonen (rechten en
plichten zelf UITOEFENEN)
▪ PUR: EU, NAVO, VN,
staten en gewesten
▪ PR: verenigingen
(vzw’s)+vennootschappen
Rechtsbijstand bij handelingsonbekwaamheid Natuurlijke personen: vertegenwoordigde (3e
treedt op) of bijstand (onbekwame+ de derde
treden op)
Gerechtelijke bescherming:
- Minderjarigen
- Meerderjarige beschermde personen
o Buitenger: bewindvoerder
(bijstand primeert)
o Binnenger: vrederechter
, A1RE
o Vertrouwenspersoon
- Sommige strafrechterlijk veroordeelden
(curator)/ ontzet uit bepaalde rechten
- Situatiespecifieke
o Artsten laatste ziekte: instemming
echtgenoot
Rechtsfeit ➔ rechtshandeling Elke gebeurtenis waaraan door het recht gevolgen
zijn gekoppeld
Vb. 18 jaar geworden (door recht=
handelingsbekwaam), verkeersfeiten (je wil geen
boete) (moeder doodschieten in Colruyt=
rechtsfeit, je wil niet naar de gevangenis)
Kan ook als je nog niet handelingsbekwaam bent
Subsidiariteitsbeginsel Hogere instanties moeten in principe niet iets
doen wat lagere instanties kunnen
Rechtshandelingen Wetens en willens stellen van een materiële
handeling met de bedoeling de daaraan door het
recht gekoppelde gevolgen uit lokken.
• Eenzijdig: 1 partij (een testament)
• Meerzijdig: minstens 2 (een
koopovereenkomst sluiten)
• Translatief: Rechtsobject van ene
rechtssubject→ andere (vb. verkopen
zaak)
• Constitutief: brengt nieuw
rechtsobject/subject (vb. Huwelijk)
• Declaratief: duiden bestaande rechten
aan (vb. verdeling)
- Daden van genot (behoud): wonen in
een huis, interesten innen
- Daden van beheer (bestuur): actief
mee omgaan: verhuren van
onroerend goed
- Daden van beschikking (gradatie):
definitief: verkopen van een
appartement
Internationaal privaatrecht Grensoverschrijdende problemen
IPR bepaalt welke nationale rechter bevoegd is en
volgens welk rechtssysteem probleem oplossen
Buitenlandse vonnissen = verwijzingsrecht
Wettelijk vs wettig Wettelijk= volgens een concrete wet
Wettig= rechtmatig, geldig
Juridisch, rechts en rechtelijk, rechtens Volgens het recht (rechtskundig)
Justitieel en rechterlijk Via/van/door rechtbank
In rechte Voor de rechtbank
Van rechtswege Op basis van het recht
Sancties Straf opgelegd door de overheid (strafrechtbank)
en uitgevoerd door overheid
Niet uitvoeren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eldhooge. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.64. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now