Het bevat alle hoofdstuk die de Radboud Universiteit voorschrijft voor de tentamenstof. Dat zijn alle hoofdstukken van het boek (inclusief kaders), alleen hoofdstuk 5 niet.
Proloog
Toronto Blessing → kerkelijke bijeenkomsten waar wonderlijke gebeurtenissen plaatsvinden: gelovigen vallen
neer op de grond en kunnen niet meer stoppen met lachen. De hand van God werd gezien in deze
verschijnselen, een uitstorting van de Heilige Geest. Er ontstonden verhalen over wonderen die zouden
gebeuren.
Wat gebeurt er werkelijk tijdens zulke bijeenkomsten?
Mensen lijken een natuurlijk neiging te hebben om te geloven en zingeving te zoeken in religie.
Hoofdstuk 1: De onttovering van de wereld
Er waren verschillende religieuze zuilen: katholieke, protestantse, socialistische en de liberale. Deze sterke
verzuiling bestaat niet meer: Secularisering = ontzuiling, ontkerkelijking. Factoren die hier een rol bij hebben
gespeeld zijn de samenwerking in tijden van oorlog, de nieuwe media, het proces van emancipatie en
democratisering, wetenschappelijke ontwikkelingen. Men beschouwde zichzelf op een gegeven moment niet
meer als lid van een religieuze groepering. Daarnaast werd men minder financieel afhankelijk van de kerk.
Max Weber → de samenleving wordt moderner en rationeler, de vooruitgang van de wetenschap en de
ontwikkeling van de techniek maken religie overbodig. Uiteindelijk verdwijnt religie helemaal.
Nederland kent binnen Europa het grootste aantal buitenkerkelijke religieuzen. Men gelooft in een hogere
macht, maar heeft niet het theïstische geloof in God → de zwevende gelovigen/ietsisten. Deze nieuwe
religieuzen zoeken op religieus en paranormaal gebied. De nieuwe spiritualiteit: reïncarnatie, astrologie,
mindfulness, chakra, mental healing enz.
Binnen de traditionele geloven vindt er ook steeds meer kruisbestuiving plaats zoals de ruimte voor meditatie,
daarnaast is er ook een meer sociale functie.
Jongeren grijpen ook terug op de christelijke tradities: een weekje Taizé, EO-jongerendag, XNoizz Flevofestival
waar het geloof op een hedendaagse manier wordt beleefd. Deze nieuwe vormen vragen geen langdurige
toewijding of commitment wat aansluit bij generatie Y die opzoek is naar kortdurende thrills.
Er is een soort van herwaardering van de religie door niet-religieuzen waarbij bepaalde religieuze
gedragscomponenten (vb. meditatie) losgekoppeld worden van hun geloofsinhoud.
Émile Durkheim → religie = samenhangend systeem van overtuigingen en gebruiken in relatie tot heilige
zaken, overtuigingen en gebruiken die samenkomen in een morele gemeenschap. Durkheim was socioloog en
zag de primaire functie van religie ook als sociale functie. Hij sprak over het proces van effervescence =
gezamenlijk moment waarbij emoties hoog oplopen, de totaalervaring is meer dan de som der delen.
Voorbeelden vandaag de dag: voetbalwedstrijd, begrafenis.
William James → religie = de gevoelens, handelingen en ervaringen van de individuele mens in zijn
eenzaamheid, voor zover hij zichzelf beschouwt als staande in relatie tot wat hij ook maar als het goddelijke
beschouwt. De nadruk ligt op de individuele ervaring en de waarde die het heeft voor het individu.
Persoonlijke religie berust op authentieke religieuze ervaringen en is daarmee fundamenteler dan de
institutionele religie die gebruik maakt van overgeleverde traditie (uit de tweede hand).
Gordon Allport → religieuze oriëntatieschaal: intrinsieke gelovigen geloven is een doel op zichzelf, het is een
manier van zingeving aan het leven, men gelooft oprecht in de waarheid van religieuze leerstellingen en
probeert dit in de praktijk te brengen ( → parallel met individueel fenomeen van James). Voor extrinsieke
gelovigen is geloven een middel, het geloof speelt geen centrale rol, maar is instrumenteel: het stelt de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ReneeSleegers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
