Summary
Samenvatting geschiedenis tijdvak 7 en 8
- Course
- Level
Samenvatting van vwo geschiedenis tijdvak 7 en 8, vwo leerjaar 4 t/m 6
[Show more]
Seller
Follow
marleenmertens
Content preview
Geschiedenis tijdvak 7: De tijd van pruiken en revoluties (1700 – 1800)7.1 De verlichting (18e eeuw)
KA: rationeel optimisme en toepassing verlicht denken
16e eeuw: humanisme (wetenschappelijk denken)
17e eeuw: wetenschappelijke revolutie
rationalisme toegepast in de wetenschap
18e eeuw: Verlichting
rationalisme toegepast in de hele samenleving (vb. economie, sociale verhoudingen, godsdienst,
politiek)
Kenmerken verlichting:
Rationalisme (nu ook toegepast buiten de wetenschap)
Rationeel optimisme: alles is met het verstand op te lossen (natuurwetten)
Denkbeelden bekend bij groter deel van de bevolking
- kranten / boeken
- toneelstukken / opera’s
- salons
Maatschappijkritisch
Voorbeelden van verlichtingsfilosofen:
Adam Smith (‘Wealth of Nations,’ 1776)
economie aangestuurd door een ‘onzichtbare hand’ (vraag en aanbod)
vrijhandel (geen overheidsbemoeienis) leidt tot welvaart
Voltaire
pleitte voor tolerantie (iedereen is gelijk)
intolerantie werd verspreid door o.a. de kerk
ondanks kritiek op de kerk, was hij wel gelovig : deïsme
pleitte voor verlicht absolutisme (‘alles voor, maar niets door het volk’)
Immanuel Kant
onvrijheid van denken leidt tot intolerantie, geloofsfanatisme, sociale verschillen)
onvrijheid leidt tot onmondigheid
dus: durf (vrij) te denken!!
Montesquieu
Trias politica (scheiding der machten) moet machtsmisbruik voorkomen
Rousseau
Sociaal contract
= ooit heeft het volk de macht aan de vorst gegeven. Dus: het volk mag bij een slechte vorst /
tiran de macht terugnemen
Volkssoevereiniteit
De mens is van nature goed, de samenleving zorgt voor ‘onnatuurlijke sociale
verhoudingen’
(Dus: we moeten ‘terug naar de natuurtoestand’)
, 7.2 Het Ancien régime
Ancien régime : (lett. Oude bewind) periode voor de Franse Revolutie
Kenmerken:
Standensamenleving
- 1e stand: geestelijkheid Hadden privileges
- 2e stand: adel
- 3e stand: (boeren, burgerij)
Absolutisme
Rechtvaardiging: droit divin (= goddelijk recht)
18e eeuw: Verlicht absolutisme (alles voor, maar niets door het volk)
7.3 De democratische revoluties
Amerika (1776 – 1783: onafhankelijkheidsstrijd)
- Verlichtingsidee: volkssoevereiniteit
(De kolonisten betaalden belasting, maar hadden geen vertegenwoordiging in het Britse
parlement. ‘No taxation without representation’)
Bataafse revolutie / patriottenopstand (1781 – 1787)
- Verlichtingsidee: gelijkheid
(Burgers / patriotten eisten politieke invloed en een einde aan de erfelijkheid van het
stadhouderschap)
Franse Revolutie, oorzaken:
Verlichting nieuwe mentaliteit
Feodale verhoudingen niet meer van de tijd (vb. privileges kerk, adel)
Wanbeleid Lodewijk XVI (speelbal hoge adel)
Misoogsten hoge broodprijzen
Financiële crisis (meer uitgaven dan inkomsten) Lodewijk XVI roept de Staten
Generaal na 175 jaar bij een om het op te lossen
Probleem:
Stemmen per stand? (2-1)
stemmen per hoofd (300-300-600)
Afgevaardigden van de 3e stand verlaten de Staten Generaal en richten de Nationale Vergadering op
(Eed op de Kaatsbaan)
De koning stuurt troepen naar Parijs Bestorming Bastille
Gevolg: De koning erkent de Nationale Vergadering, als parlement (1 e en 2e stand voegen zich bij
hen)
4 Aug. 1789: afschaffing feodale rechten / privileges
26 aug. 1789: verklaring van de rechten en plichten van de mens en de burger (alle mensen gelijk
voor de wet)
= einde Ancien Regime (op basis van Verlichtingsideeën vrijheid en gelijkheid)
1791: Nationale Vergadering schrijft grondwet
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marleenmertens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.70. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83614 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now