Summary
Samenvatting HAVO 5 Tijdvak 10
- Course
- Level
- Book
In dit document vind je een uitgebreide samenvatting van Tijdvak 10, met informatie uit het handboek van de methode Geschiedenis Werkplaats HAVO 4-5.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
melissagoesje
Reviews received
Content preview
Samenvatting HAVO 5 Tijdvak 10Methode: Geschiedenis Werkplaats
Paragraaf 1
Kenmerkend aspect: De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de
wereld.
Hegemonie: 1 land heeft meer macht dan de andere landen, waarbij
Vanaf 1870 – Modern Imperialisme →
Vanaf 1919 = Verzet tegen westerse hegemonie →
Vanaf 1945 = Dekolonisatie. De eerste fase dekolonisatie = Zuidoost-Azië/Midden Oosten
daarna Afrika
Oorzaken voor de opkomst van nationalistische bewegingen
1) Economie
- Economische uitbuiting (vb: het cultuurstelsel)
- Economische wereldcrisis van de jaren 30’
2) Politiek
- Het bestuur is in de handen van de westerse mogendheden.
- De mensen hebben geen inspraak.
3) Cultuur → groei nationalisme
- Europees onderwijs van de elite
- Beschavingsoffensief
- White Mens Burden
- Internationale ontwikkelingen; grootmachten V.S. en de S.U. waren tegen het imperialisme
en komen tegen elkaar te staan.
Oorzaken voor dekolonisatie na 1945
- WO2; Japan had tijdens de oorlog laten zien dat Westerse mogendheden te verslaan
waren. → Japan had ze in kampen gezet, enz.
- Twee dagen nadat de kernbom in Japan was gevallen; Indonesië werd onafhankelijk
genoemd.
Koude Oorlog → V.S. en S.U. wilden zoveel mogelijk bondgenootschappen.
Gevolgen van de dekolonisatie voor de nieuwe naties
Politiek; Dictaturen en (burger)oorlogen
- Dictatuur → meer rechten geven aan de ene groep dan aan de andere groep.
- Dit zorgen voor de burgeroorlogen → Kongo en Rwanda.
1
, Economie; Economische overheersing en uitbuiting door het westen.
Paragraaf 2
Kenmerkend aspect: de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep
van een wapenwedloop en de daaruit voorvloeiende dreiging van een atoomoorlog.
Koude oorlog
- Koude Oorlog → periode van vijandschap tussen de VS en de SU (1945-1989/1991).
- Geen specifiek begin en eindpunt
Waarom het vijandschap?
• V.S. = kapitalisme, democratie en vrije markteconomie
• S.U. = communisme, dictatuur en planeconomie
Planeconomie = Plan maken voor de komende 5 jaar over wat bedrijven en arbeiders
moeten doen.
- Tegengestelde ideologieën
Ideologie: een samenraapsel van verschillende over hoe je vind dat een samenleving eruit
moet zien.
- V.S. → vrijheid
- S.U. → gelijkheid
Vijandbeelden
- S.U. over V.S.: westers imperialisme (economisch)
- V.S. over S.U.: Communistische wereldrevolutie (dominotheorie)
Dominotheorie: 1 land wordt communistisch, de volgende, enzovoorts.
1947: Trumandoctrine = westers imperialisme
Blokvorming
- Tijdens de KO vormden zich twee vijandige ideologisch tegengestelde blokken
- NAVO vs. Warschaupact
- Kapitalisme vs. Communisme
- IJzeren gordijn
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller melissagoesje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now