Aardrijkskunde: Hoofdstuk 3
§1 Natuurlijke landschappen op aarde
Landschappen worden vormgegeven door endogene en exogene krachten; de 4 sferen vormen de
basis voor het ontstaan van verschillende landschappen
- voor goede beschrijving van ontstaan en ontwikkeling van ecosystemen, gebruik je geofactoren:
gesteente en reliëf (substraat), klimaat en lucht, bodem, water, mens en dier en ten slotte: tijd
Bodem: deel van de grond waaruit planten grootste deel van hun
voedingsstoffen halen
- onder invloed van tijd, klimaat, vegetatie, bodem en aard moeder-
materiaal kunnen zich verschillende lagen (horizonten) vormen
Wanneer je natuurlijke landschappen op wereldschaal bekijkt, werk
je met globale concepten: je kunt dus niet ingaan op allerlei details
=> indeling van 6 landschapszones: bij vijf is temperatuur en bij één
is neerslag het basiscriterium
1. Tropische zone
Tropische zone strekt zich uit tussen beide keerkringen
- klimaat is warm (nooit <18); hele jaar overvloedige neerslag of 1 droger seizoen
=> door vele neerslag en hoge temperaturen kunnen dichtbegroeide oerwouden ontstaan; bij de
moessonklimaten vind je uitgestrekte savannen: graslanden met kleine bosjes
Bodem in tropische zone behoort tot het type tropische bodem, ook wel: latosol
- door hoge temperatuur en vochtige omstandigheden zitten er veel bacteriën in de grond
=> deze bacteriën kunnen dood plantenmateriaal snel omzetten in mineralen, die direct weer door
plantenwortels worden opgenomen: er blijft niet veel humus in de bodem achter
=> door de grote hoeveelheden neerslag vindt er veel uitspoeling van zouten plaats
=> omdat er geen humuszuren in de bodem voorkomen, lossen de ijzer- en aluminiumoxiden niet op
en accumuleren ze in de bodems als rode kleilagen die niet erg vruchtbaar zijn
2. Subtropische zone
Subtropische zone is wat koeler dan de tropische zone: minstens 8 maand is temperatuur <10
- neerslag valt gedurende hele jaar (subtropisch) of kent 1 droog seizoen (Middellandse Zeeklimaat)
=> licht tropisch woud en zomergroene loofwouden gedijen goed in de vochtige gebieden
=> de bodems kennen wat minder uitspoeling dan de tropische bodems en zijn roodgeel van kleur
3. Gematigde zone
Gematigde zone beslaat met name op noordelijk halfrond erg groot oppervlak van de continenten:
grote delen van Noord-Amerika, Europa en Rusland
- temperatuur in deze zone kent, afhankelijk van invloed van zee, matigende invloed of juist grote
verschillen tussen winter en zomer; tenminste 4 maand is het warmer dan 10 graden
Bodems in gematigde zone hebben verschillende horizonten:
- bladeren van zomergroene loofwouden geven redelijke humuslaag (A1-laag)
- er vindt uitspoeling plaats, maar door hogere temperatuur weinig uitspoeling zout (dunne A2-laag)
- deze zouten komen in een inspoelingslaag terecht: bruine bosbodem (B-laag)
4. Boreale zone
Als overgang tussen gematigde en polaire zone, vind je de boreale zone
- gemiddeld enkele maanden warmer dan 10 graden; zeer strenge winters; niet veel neerslag
In deze gebieden vind je de podzolbodems:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Niels-99. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.17. You're not tied to anything after your purchase.
