Biologie hoofdstuk 13 Hormonen
§1. Hormoonklieren
Hormoonklieren
Een lichaam heeft meerdere hormoonklieren. Dit zijn organen die elders in het lichaam
organen en weefsel activeren. Cellen van de klier maken daarvoor een stof, een hormoon, en
geven die af aan het bloed. Via het bloed komt het hormoon bij alle cellen van het lichaam.
Alleen cellen met een passende receptor voor dat hormoon reageren.
Beïnvloeding van lichaamsprocessen
Exocriene klieren maken producten die in het uitwendig milieu terechtkomen, zoals zweet-
en verteringsklieren. Hormoonklieren werken endocrien; zij geven producten af aan het
bloed. Veel hormoonklieren hebben invloed op meerdere processen in het lichaam.
Voorbeelden hiervan zijn: geslachtsklieren, hypothalamus, hypofyse en (bij)schildklieren. Een
ontregeling van die hormoonklieren door stoffen als BPA heeft dan grote gevolgen.
Centrale hormoonklier
Hormonen zijn betrokken bij de celdeling, groei, glucoseconcentratie en osmotische waarde
van het bloed, de lichaamstemperatuur en de vertering.
Het hormoonstelsel werkt samen met het zenuwstelsel. De coördinatie gebeurt vooral via de
hypofyse. Deze centrale hormoonklier ligt in de hersenen en bestaat uit een achterkwab en
voorkwab. Uitlopers van neuronen uit de hypothalamus voeren in de achterkwab hormonen
aan. Deze hormonen activeren gladde spieren en de nieren. De voorkwab maakt zelf
hormonen, die andere hormoonklieren activeren.
Aansturing van de hypofyse
Er zijn meerdere soorten hormonen die de hypofyse aansturen:
Releasinghormonen (RH’s); neuronen uit de hypothalamus geven deze hormonen af
aan de voorkwab van de hypofyse. Ze activeren de productie van hormonen. Zo
stimuleert het FSH-RH de hypofysevoorkwab tot afgifte van FSH.
Inhibiting-hormonen (IH’s); neuronen uit de hypothalamus geven deze hormonen af
aan de voorkwab van de hypofyse. Ze remmen de productie van hormonen.
Neurohormonen; andere neuronen produceren deze hormonen. Ze komen in de
hypofyseachterkwab in de bloedbaan. Voor deze hormonen is de hypofyse alleen maar
de plaats van afgifte, want de productie wordt gedaan door de hypothalamus.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RosanneSluimer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.