Summary
Samenvatting Bestuurskunde P1 alleen van de lessen
- Course
- Institution
Samenvatting van Bestuurskunde P1 ALLEEN de lessen
[Show more]
1 review
By: brampennings • 7 year ago
Seller
Follow
ivk2015
Reviews received
Content preview
Les 1Nut en noodzaak van BSK
Waarom krijg je het vak BSK?
De overheid (1) stelt regels op over veiligheid, zij (2) controleert de regels, (3)
onderneemt actie als regels worden overtreden (als het onveilig is) en (4) past de regels
aan als de oude regels niet meer volstaan.
De overheid bepaalt dus wat veilig is en wat niet d.m.v. regels.
Wat moet je weten:
Al het handelen van de overheid kent een wettelijke basis:
- De politie mag je niet zomaar oppakken en opsluiten;
- De gemeente mag je niet zomaar uit huis plaatsen.
De overheid (de volksvertegenwoordiging) maakt wetten en regels met betrekking tot
veiligheid: terrorisme wetgeving, ARBO-wetgeving, verkeersregels, milieuveiligheid et
cetera...
De politiek (Tweede Kamer, Provincale Staten, Gemeenteraad) stelt regels (wetten,
APV’s, richtlijnen et cetera...) op en controleert deze.
Het bestuur (Regering, Gedeputeerde Staten, College van B&W) voeren de regels uit en
zien toe op de naleving ervan.
Wat is de overheid?
De overheid bestaat niet. Het moeilijk om te bepalen wat overheid is en wat niet!
We kunnen op meerdere manier bepalen wat de overheid is:
1. Alle organisaties die juridisch gezien tot het publieke worden gerekend
(Publieksrechtelijke rechtsvorm);
2. Alle organisaties met publieke bevoegdheden;
3. Alle organisaties die hun inkomsten verkrijgen uit publieke middelen (belastingen)
Naast de vage grenzen van de overheid/ het openbaar bestuur, zijn er vele organisaties
die invloed uitoefenen op wat de overheid doet (het beleid).
Denk aan:
Milieuorganisaties (Greenpeace, WNF), Onderwijsinstellingen (basisscholen, middelbaar
onderwijs, hoger onderwijs) et cetera...
Maar ook: speeltuinverenigingen, buurtverenigingen, koffiehuizen en andere
organisaties van bewoners en individuele bewoners.
De laatste groep heeft vooral invloed op lokaal beleid
(gemeente).
De overheid bestaat uit een groot aantal organisaties: zowel nationaal als lokaal.
De grenzen van de overheid zijn vaag (we kunnen kijken naar de taak, rechtsvorm of
waar de middelen vandaan komen).
,Er zijn zeer veel organisaties die invloed uit oefenen op de overheid.
De overheid is een belangrijker speler op het gebied van veiligheid: zij bepaalt wat
veiligheid is en welke regels van toepassing zijn.
WRAP UP
De overheid bestaat uit een groot aantal organisaties: zowel nationaal als lokaal.
De grenzen van de overheid zijn vaag (we kunnen kijken naar de taak, rechtsvorm of
waar de middelen vandaan komen).
Er zijn zeer veel organisaties die invloed uit oefenen op de overheid.
De overheid is een belangrijker speler op het gebied van veiligheid: zij bepaalt wat
veiligheid is en welke regels van toepassing zijn.
,Les 2
Recap les 1
De nut en noodzaak van BSK voor de opleiding IVK.
De overheid maakt, controleert, handhaaft t.a.v. wet- en regelgeving m.b.t. veiligheid en
past deze zo nodig aan. De overheid – de politiek – bepaalt dus wat veilig is en wat niet.
Het lastig om te bepalen wat de overheid is.
Drie visies op wat een overheid organisatie is: juridisch, bevoegdheden (taak) of
financiering.
Democratie:
Nederland is een:
1. Parlementaire democratie.
2. Democratische rechtsstaat.
Wat is nu eigenlijk een democratie?
Heel simpel: een model om een land te besturen!!
Het is afgeleid van de Griekse woord: demokratia:
1. Demos: volk.
2. Kratein: heersen/ regeren.
Letterlijk betekent democratie: volksheerschappij (zelfbestuur).
Simpel gezegd: in een democratie, is het volk de baas!
Democratie: geschiedenis
Democratie is zo’n 2500 jaar oud (tussen 461 en 322 B.C. ). De basis ervan ligt in de
stadsstaat (polis) Athene (Griekenland).
Dit was een directe democratie.
Besluitvorming ging door debat en moest men elkaar overtuigen met argumenten.
Je werd door middel van loting gekozen voor een functie. Je mocht een functie maar 1
keer bekleden.
Democratie: Nederlandse democratie
Nederland kent een indirecte democratie: een representatieve democratie.
Wij laten ons representeren door volksvertegenwoordigers (wij geven onze stem aan
diegene die we kiezen).
Door middel van verkiezingen kiezen wij onze volksvertegenwoordigers:
- Tweede Kamerleden (nationaal).
- Provinciale Statenleden (provinciaal/ regionaal).
- Gemeenteraadsleden (lokaal).
- Waterschap.
Nederland heeft een parlementaire democratie: het volk kiest het parlement dat het
hoogste orgaan is.
Ons parlement bestaat uit 150 leden.
Deze worden gekozen tijdens de verkiezingen.
, We kiezen ons vertegenwoordigers om namens ons te praten. Onze invloed is dus
indirect. Daarom spreken we van een indirecte democratie.
Op gemeentelijke niveau kiezen we de gemeenteraad, tijdens de
gemeenteraadsverkiezingen.
Elke gemeente heeft een gemeenteraad.
Op provincie-niveau kiezen we de provinciale staten.
Rechtsstaat: wat is een staat
Om een rechtsstaat te zijn moet je eerst een staat zijn. Een staat heeft vier kenmerken:
1. Er is sprake van een specifiek grondgebied (territorium).
2. Er is een bevolking.
3. Er is een wettelijke ordening en er is een bestuurlijke organisatie die
gezaghebbende wet- en regelgeving handhaaft.
4. De staat wordt erkent door andere staten.
Rechtsstaat: wat is een rechtsstaat
Een rechtsstaat is een staat die onderworpen is aan regels van het recht.
Kenmerken ervan zijn:
1. Al het overheidshandelen is gebaseerd op bevoegdheden die zijn vastgelegd in
wetten (legaliteitsbeginsel/ nulla poena-beginsel in het strafrecht).
2. Er is sprake van een machtenscheiding: trias politica.
3. Het bestaan van vrije en geheime verkiezingen.
4. Het bestaan van grondrechten (vrijheid van godsdienst, meningsuiting).
5. Het bestaan van vrije en onafhankelijke media.
Rechtsstaat: trias politica
De trias politica is de scheiding van machten.
Er zijn drie machten:
1. De rechtsprekende macht (jurisdistieve macht).
2. De wetgevende macht (legislatieve macht).
3. De uitvoerende macht (executieve macht).
De drie machten controleren elkaars functioneren. Dit te bescherming van de
grondrechten: de staatsmacht is aan controle onderhevig.
In Nederland is er geen zuivere scheiding van machten: de uitvoerende macht is ook
betrokken bij de wetgevende macht.
De machtenscheiding is naar het idee van Montesquieu (1684 -1755).
Rechtsstaat: spanningsvelden met de democratie
De democratie gaat uit van de wil van het volk.
De rechtsstaat gaat uit van wetten en regels van het recht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ivk2015. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now