Summary
Wiskunde A samenvatting combinatoriek
- Course
- Level
5 pagina’s aan duidelijke samenvatting.
[Show more]
Seller
Follow
teubentess
Content preview
Practice makes perfect!HF 4 COMBINATORIEK
Bij vraagstukken inzake telproblemen is
eigenlijk de eerste vraag altijd of de
volgorde van belang is. Indien de volgorde
van belang is heb je te maken met
permutaties, als de volgorde niet van belang
is met combinaties.
Voorbeeld ter verduidelijking:
Ik kies uit een HAVO 4 klas met 29
leerlingen een team van vijf personen voor een potje voetbal. Hier maakt de volgorde van
kiezen niet uit. Stel dat je het team Arda, Berra, Wiktor, Mo en Kelly kiest. Dit is hetzelfde als
het kiezen van het team Wiktor, Kelly, Mo, Arda en Berra. Hier is dus sprake van een
combinatie.
Ik kies uit een HAVO 4 klas met 29 leerlingen een klassenraad van drie personen waarbij ieder
een andere rol vervult, te weten: voorzitter, penningmeester en secretaris. Nu is volgorde wel
van belang. Want als ik bijvoorbeeld Rizgar (voorzitter), Nathalie (penningmeester) en Tommy
(secretaris) kies, is dit anders dan wanneer ik Nathalie (voorzitter), Tommy (penningmeester)
en Rizgar (secretaris) kies. Hier is sprake van permutaties.
Het aantal permutaties van een groep is natuurlijk altijd groter dan het aantal
combinaties.
Volgorde van belang (permutaties)
Als in een opgave zaken staan zoals:
- er wordt een top 3 samengesteld
- er wordt een bestuur gekozen met een voorzitter, penningmeester, secretaris
- boeken/cd’s worden in een bepaalde volgorde gelegd op een plank
- ik zet leerlingen in een rij om een schoolfoto te maken
Dan is de volgorde van belang en heb je dus te maken met een permutatie.
Het totaal aantal permutaties van een set wordt genoteerd met het teken ! (spreek uit faculteit).
Voorbeeld: ik wil alle 29 de leerlingen van HAVO 4 in een rij zetten zodat er een foto gemaakt
kan worden. Op hoeveel manieren kan dit? Ik hoop dat je meteen ziet dat volgorde hier van
belang is (want een rij die begint met Elijah, Irem, Salaheddine is een andere rij dan die begint
met Hussain, Mohamed en Abderrahmane). We hebben dus inderdaad te maken met een
permutatie en berekenen deze als volgt.
Aantal mogelijkheden 29! = 29 ⋅ 28 ⋅ 27 ⋯ 3 ⋅ 2 ⋅ 1 = 8,84 ⋅ 10!"
Op je rekenmachine reken je de faculteit van een getal als volgt uit (in dit voorbeeld dus 29!):
29 è math è PROB è 4 : !
1
, Practice makes perfect!
In bovenstaand voorbeeld keken we naar de permutaties van de gehele klas, het kan ook zo zijn
dat je maar een aantal uit een bepaalde populatie kiest. Ik kies bijvoorbeeld uit de klas van 29
leerlingen 4 leerlingen die een band moeten vormen met een lead singer, basgitarist, keyboard
en drummer. Ook hier hoop ik dat je meteen ziet dat volgorde van belang is. Immers de keuze
Genairo (lead singer), Alexander (basgitarist), Elanur (keyboard) en Ayman (drummer) is een
hele andere band dan Ayman (lead singer), Elanur (basgitarist), Genairo (keyboard) en
Alexander (drummer).
Het aantal mogelijkheden is dan:
Aantal mogelijkheden 29 ⋅ 28 ⋅ 27 ⋅ 26 = 570.024
Op je rekenmachine reken je dit “deel” van de faculteit als volgt uit:
math è PROB è 2: nPr è 29 nPr 4
Het eerste getal geeft aan uit hoeveel je kiest en het tweede getal hoeveel je er kiest (in dit
geval: ik kies uit 29 leerlingen er 4).
Nog een voorbeeld.
Aya heeft 4 RPG’s, 6 sport games en 8 first person shooters (FPS). Je zet deze op een plank.
Op hoeveel manieren kan dit? Je ziet: volgorde maakt uit, dus permutaties:
4 + 6 + 8 = 18 → 18!
Nu wat moeilijker. Op hoeveel manieren kan ik ze neerzetten als ik wil dat de FPS naast
elkaar staan?
11! ⋅ 8! = 1,61 ⋅ 10#$
Knap als je deze aan mij kunt uitleggen.
Met of zonder herhaling
Wat je je bij opgaven ook moet realiseren is dat soms dezelfde persoon/getal/mogelijkheid nog
een keer mee mag doen. Daarom is het ook altijd van belang om je af te vragen of er “herhaling”
mag optreden. Bijvoorbeeld: Damian G. kiest een nieuwe pincode. Hoeveel pincodes van 4
cijfers zijn er mogelijk als een cijfer vaker mag voorkomen? Elke keer heb je keuze uit 10
cijfers, dus
Aantal mogelijkheden 10 ⋅ 10 ⋅ 10 ⋅ 10 = 10.000
Als herhaling is toegestaan en de volgorde is van belang (zoals in bovenstaand voorbeeld)
spreek je van rangschikking met herhaling. Als je dan k elementen kiest uit een groep van n
elementen bereken je het aantal mogelijkheden met 𝑛% .
Voorbeelden: Dean wil een code van 7 cijfers maken. Hoeveel mogelijkheden zijn er? Als
herhaling is toegestaan: 10& = 10.000.000.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller teubentess. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now