Summary
Samenvatting Tentamen 2 Wetenschappelijke vorming
- Course
- Institution
- Book
Beknopte, duidelijke samenvatting voor de tweede toets van wetenschappelijke vorming. Hoofdstukken 5 t/m 8 van 'De ontdekking van de geografie'.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
TentamensHalen
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 5: Wetenschap en werkelijkheidOnderzoekers willen de werkelijkheid doorgronden: maar is hun blik daarop neutraal?
Hoe objectief zijn monografieën eigenlijk? Zijn het vooral persoonlijke, gekleurde beelden? ‘Situated
knowledge’.
5.1 Het standaardbeeld van wetenschap in een notendop
Standaardbeeld van de verhouding tussen wetenschap en werkelijkheid werd in jaren ’20 door
Wiener Kreis ontwikkeld: logisch positivisme/empirisme:
- Werkelijkheid bestaat onafhankelijk van de mens, ook al is een deel van die werkelijkheid door de
mens gecreëerd.
- Werkelijkheid kan direct en objectief worden waargenomen en kan beschreven worden met
objectieve woorden: waarnemingstaal.
- Aan die werkelijkheid kunnen hypothesen worden getoetst (theoretische taal)
- Scherpe scheiding tussen waarnemingstaal en de theorietaal.
- Ware kennis bestaat en de taal waarin die kennis is geformuleerd zijn qua structuur identiek. Taal
geeft dus werkelijkheid af.
- Er is een strikte scheiding tussen wetenschappelijke uitspraken en subjectieve uitspraken.
- Positivistische wetenschapsbeoefening brengt wetenschappelijke én maatschappelijke vooruitgang.
Dit idee heerste tot en met de jaren ’70, tot de alternatieve benaderingen opkwamen. Eerder kreeg
het logisch positivisme wel nuanceringen (jaren ’50) van Popper (kritisch rationalisme: emprische
waarneming is altijd beïnvloedt door theoretische concepten) en van Kuhn (idee van paradigma’s).
Brian Berry, aanhanger van logisch positivisme, ontwikkelde ‘scientific toolkit’ van vragen waardoor
men kan bepalen of een uitspraak wetenschappelijk is.
5.2 Hedendaagse visies: post positivistische stellingen
Postpositivistische wetenschapsfilosofen hebben vanaf jaren ’80 dit standaardbeeld bestreden.
Voortbordurend op de ideeën van Kuhn ontwikkelden zij een alternatief. Met de volgende ideeën:
Lokale kennis en waarheden
Kennis wordt niet verkregen door objectieve waarneming door een neutrale onderzoeker. Het is een
product van wetenschappers die gevangen zijn in paradigma’s, maatschappelijke contexten en de
plaats en tijd waarin ze werken. Ook geslacht, nationaliteit, religie etc. beïnvloeden kennis: kennis is
‘situated knowledge’ (Donna Haraway). De waarheid bestaat niet meer, maar is plaats en
tijdsgebonden. Relativisme zet de toon. Barnes: ‘local knowledge’.
Een geconstrueerde werkelijkheid
Er is geen werkelijkheid die onafhankelijk van onze concepten bestaat. De waargenomen
werkelijkheid is niet identiek aan de ‘echte’ werkelijkheid. De meeste constructivisten erkennen het
bestaan ervan wel, maar we kunnen er niet achter komen.
De macht van taal in de politiek
Voor postpositivistische wetenschapper is taal een machtig middel. Teksten creëren werelden en
construeren samenhangen en verleiden lezers om die werelden als juist te zien. Ook politici weten
dit: TGV-net voorbeeld. Maar niet alleen in de politiek is dit belangrijk, ook in het dagelijks leven. Met
taal wordt de werkelijkheid geïnterpreteerd en de sociale werkelijkheid gemaakt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller TentamensHalen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.36. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now