We plaatsen een apostrof
- Voor een s (meervoud of bezitsvorm) die we toevoegen aan een
woord dat op een enkele vrije klinker a e i o u of y eindigt
Naomi’s tas, Manu’s lasapparaat MAAR: Klaziens recepten, Renates
pillen
- In bezitsvormen van naamwoorden op een sisklank
Alexis’ benen, Marx’ broers
- Voor achtervoegsels of uitgangen van afkortingen, letters of speciale
tekens (behalve bij -achtig, -heid en -schap)
Bvba’s, nv’tje, bh’tje, een e’tje,
- Voor -tje als het grondwoord eindigt op y die volgt op een
medeklinker
Whisky’tje, baby’tje
- Voor -tje als het grondwoord eindigt op u die uitgesproken wordt als
u (koe)
Tiramisu’tje, haiku’tje
- Bij weglating van één of meer letters of cijfers
’s ochtends, ’t zal wel zijn, ‘k zal zien, in ’95 (let op de jaren 30
schrijven we zonder ‘ omdat er niets is weggelaten)
2. Het koppelteken
Na een apostrof volgt een woorddeel, na een koppelteken volgt een
minstens een heel woord.
2.1. In samenstellingen en in sommige afleidingen
- Tussen botsende klinkers in samenstellingen na-apen
- Tussen botsende klinkers in afleidingen maar enkel achter
voorvoegsels van Griekse of Latijnse herkomst die nog duidelijk
apart herkenbaar zijn: anti-intellectueel
- Voor een hoofdletter in samenstellingen en afleidingen: on-Duits
- Als het grondwoord een afkorting is (GEEN LETTERWOORD) of een
teken in samenstellingen: sms-bericht
- In afleidingen achter een voorvoegsel en voor de achtervoegsels -
achtig, -dom, -heid en -schap: anti-sms, ge-sms’t, sms-achtig, gsm-
dom
2.2. In samenstellingen
- Voor of achter eng-verbonden bepalingen
Sint-Pieter, oud-leerkracht
- Tussen de delen van samenkoppelingen
Dichter-zanger, mens-zijn, staakt-het-vuren
, - Als het eerste deel een combinatie is van drie of meer woorden,
twee gelijkwaardige woorden of van uitheemse woorden
blijf-van-mijn-lijfsfeertje, woon-werkverkeer, ad-hocbeslissing.
- Enkele uitzonderlijke gevallen:
uitheemse combinatie die in de vreemde taal al een koppelteken
heeft
avant-garde, rez-de-chaussee
Het eerste deel heeft een zelfnoemfunctie of persoonlijk vnw
ja-zeggen, ik-zucht, jij-gevoel
Het eerste woord eindigt op ‘s
Een oma’s-Fiets
2.3. In afleidingen
- Voor het achtervoegsel -achtig als het grondwoord op een a eindigt
(botsende klinkers)
- Achter de voorvoegsels non, no en ex
- In taalnamen die niet afgeleid zijn van een samenstelling met een
koppelteken, maar:
Als eerste deel een aardrijkskundige aanduiding hebben Balto-
Slavisch
Als eerste deel een etnische aanduiding hebben latino-Spaans
Als eerste deel oud, nieuw, standaard etc. hebben en als tweede
deel een combinatie die als zelfstandige combinatie een koppelteken
of spatie heeft. Standaard-West-Vlaams
- In Engelse afleidingen van combinaties met een znw als tweede deel
brown-eyed
Volgens het gelijkvormigheidsprincipe blijft het koppelteken behouden
als het grondwoord of een deel van het grondwoord van een geleed
woord een koppelteken bevat.
3. Het deelteken
In woorden die geen samenstelling zijn, gebruiken we soms een deelteken
voor de leesbaarheid. We delen een combinatie van klinkertekens in twee
stukken om te vermijden dat de combinatie verkeerd gelezen wordt. (in
samenstellingen gebruiken we dan een koppelteken)
Als twee opéénvolgende klinkers, die tot verschillende lettergrepen
behoren, samen één klinker of een tweeklant kunnen vormen, plaatsen we
een deelteken op de tweede klinker.
In het Nederlands geldt dit niet voor de volgende klinkercombinaties: eo –
ea- ii -ji -ue -yi -ye
Georganiseerd, geallieerd, buiig, zijig, continue, hobbyist, hobbyen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lenkadebroeyer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.