Class notes
Aantekeningen hoorcollege staats- en bestuursrecht
- Course
- Institution
Aantekeningen hoorcollege staats- en bestuursrecht
[Show more]
Seller
Follow
birgittriepels
Reviews received
Content preview
HOORCOLLEGE 1Naar positief Nederlands staatsrecht lijkt de staat niet te bestaan, er wordt van overheid, koninkrijk
etc. gesproken. Waar de term staat wel wordt gehanteerd, heeft geen betrekking op de
bevoegdheden/inrichting van de staat. Staat heeft wel een belangrijke rol in het internationaal recht,
privaatrecht en sociologische wetenschappen.
Zowel staats- als bestuursrecht gaat om de relatie met de burgers.
Staatsrecht: gaat om het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de organisatie van de met
gezag beklede organen en de grenzen van hun gezag (grondwet, legaliteitsbeginsel, parlement). Gaat
meer om de organisatie.
Essentie: niet geheel vrij. De rechtsstaatgedachte stelt dat ook het bestuur gebonden is aan het recht.
- Toekennen van bevoegdheden (voor algemeen belang)
- Rechtsregels die uitoefening daarvan normeren
- Controle door onafhankelijke rechter
Bestuursrecht: gaat het om het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de relatie tussen het
openbaar gezag en de burgers.
Onderscheid algemeen en bijzonder bestuursrecht. Er is wel een wisselwerking tussen deze 2. De
Awb heeft alleen werking in combinatie met bijzonder bestuursrecht.
De Grondwet is geen volledige codificatie, niet alles staat op schrift (formatie, vertrouwen). De
Grondwet en het ongeschreven wet zijn belangrijk.
Staatsvorming: hoe alle ongeschreven regels zijn ontstaan/gevormd.
Vorming van de Nederlandse staat
3 periodes:
★ Landsheerlijke periode
- Leenstaatjes: graven kregen bevoegdheden om daar te regeren. Deze waren niet
erfelijk.
- Landsheerlijkheden: graven hadden bevoegdheden, maar deze waren wel erfelijk. Dit
werden bijna zelfstandige stukjes land. Er was hier nog geen codificatie
Je had een lappendeken met afzonderlijke staten.
- Bourgondische heerschappij: je krijgt een bepaalde mate van staatsvorming.
- Karel V: centralisatiestreven (alle landeenheden verbinden). Ambten (Raad v. State >
advies, Staten-Generaal) krijgen een centrale positie in Brussel.
★ Opstand
- Verzet tegen centralisatie/inquisitie. De zelfstandigheid werd afgenomen.
- Unie van Utrecht is een Grondwet, maar heeft meer weg van een verdrag. Staan
weinig Grondrechten in. Geen codificatie
- Plakkaat van Verlatinge. Noordwesten gewesten neemt soevereiniteit af van Philips II
★ Republiek
- Staten aanvaarden soevereiniteit die ze hebben afgepakt van Philips II
- Confederatie: meest losse staat. Niet een echte staat, maar een verzameling van 7
samenwerkende republieken die wel hun zelfstandigheid behouden. Dit is
gedecentraliseerd. Alleen besluit als alle gewesten het met elkaar eens waren. Dit
zorgde voor een moeilijke besluitvorming. Ambten bleven bestaan, maar kregen een
andere functie. Raad v. State werd het bestuur van de buitenlandse
aangelegenheden.Versteend stelsel: de ambten bleven bestaan, de verhoudingen
veranderde ook niet.
, Vestiging eenheidsstaat
★ Franse tijd
- Bataafse republiek
- Hier kwam de eerste, echte Grondwet (Staatsregeling). Hierin staan grondrechten,
overheidsambten en machtenscheiding. Het is een volledige codificatie. In de praktijk
werkte dit niet.
- Koningrijk Holland
- Constitutie: nieuwe grondwet
- Inlijving: Franse constitutie, codificatie privaat- en strafrecht
- Regeerperiode Willem I
- G.K. van Hogedorp
- Grondwet is een gedeeltelijke (niks over verhoudingen tussen ambten) Grondwet
van staatsrecht
- Nieuwe Grondwet met het tweekamerstelsel, ook niet volledig. Nog steeds niks over
de verhouding en weinig grondrechten. Willem I trok alle bevoegdheden naar zich
toe. Hierdoor afscheiding van België waarna Willem I troonsafstand deed.
Vestiging parlementaire democratie
★ Grondwetswijziging door de afscheiding van België. Er kwam ook strafrechtelijke
ministeriële verantwoordelijkheid
★ Grondwetsherziening
- Thorbecke
- Politieke ministeriële verantwoordelijkheid, hierdoor nam de macht van de Tweede
Kamer toe
- Ontbindingsrecht. De regering heeft de mogelijkheid om het parlement naar huis te
sturen.
- Kwestie-Mijer: vertrouwensregel
- Luxemburgse kwestie: ministerie kan naar huis gestuurd worden
Mijer + Luxemburg = vestiging parlementair stelsel = gedeeltelijk gecodificeerd
★ Ontstaan politieke partijen, schoolstrijd + kiesrecht (grondwetsherziening)
★ Grondwetsherziening (20)
HOORCOLLEGE 2
Legaliteitsbeginsel: de grondregel dat geen orgaan een bevoegdheid kan hebben die niet op de
(Grond)wet berust. (Art. 16 Gw, 89 lid 2 Gw) Hiermee wordt machtsmisbruik voorkomen.
Schema jurisprudentie analyseren mbt avondklok:
1. Actoren (staat/viruswaarheid)
2. Geschil/rechtsvraag (r.o. 2)
3. Feiten (HR)
4. Overwegingen rechter (r.o. 3.1.1-3.3)
5. Dictum (r.o. 4)
De wetgevende macht bepaalt de grenzen van de bevoegdheid van het bestuur en de rechterlijke
macht. Dit hangt samen met check and balances.
2 grondregels:
★ Het legaliteitsbeginsel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller birgittriepels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
65507 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now