Class notes
College aantekeningen Neuroanatomie 1
- Course
- Institution
College aantekeningen Neuroanatomie 1
[Show more]
Seller
Follow
sanne.381
Content preview
SlimstampenCollege 1 ‘basisprincipes: embryologie en opbouw zenuwstelsels’
Zenuwstelsel kennen een ongelofelijke cellulaire diversiteit
Zenuwstelsel zijn elektrisch
Communicatie met lichaam en connecties vormen tot gedrag
2 principes van toepassing op alle zenuwstelsel
Neuronen zijn dynamisch gepolariseerd (input dendrieten/soma, output axon)
o Dus alle neuronen werken hetzelfde
Er is een gecombineerd/sequentieel elektrische- chemische informatieflow (actiepotentiaal
– neurotransmitter release)
86 miljard neuronen in de hersenen, ongeveer evenveel gliacellen
Een neuronen maakt aan beide kanten contact (input en output)
Neuroanatomie= gaat om de manier waarop groepen neuronen verbonden en georganiseerd zijn
Neuro-architectonische principes van bilateraal symmetrische dieren
Analoge ontwikkeling, een worm lijkt in bepaalde opzichten op mens
Worm is bilateraal symmetrisch dier (doormidden snijdt zijn linker en rechterhelft gelijk)
o Mens ook bilateraal symmetrisch
Worm is ook gesegmenteerd: een serie van min of meer op elkaar lijkende blokjes
Symmetrie betekent dat lichaam rechter en linker helft heeft, middels 3 assen
o Rostro-caudaal
o Dorso-ventraal
o Medio-lateraal
Worm liggend op de grond: (vergelijkbaar met mens)
Centrale neurale massa in de kip = brein/hersenen
Langwerpige neurale massa in de lichaamsmediaan= merg
Verzameling van neurale somata in het lichaam = ganglia
Axonen die het lichaam in gaan = spinale zenuwen en hersenzenuwen
Alle symmetrische dieren hebben feitelijk 3 zenuwstelsel
Centraal zenuwstelsel (CZS): clustering van neuronen in een centraal deel van het dier:
hersenen en ruggenmerg
Perifeer zenuwstelsel (PZS): neuronen in de periferie verbonden met CZS en met
anatomische structuren
Enterische zenuwstelsel (EZS): netwerken van neuronen in de wand van spijverteringskanaal
Vertebraten: het neurale merg/koord verplaatst naar dorsaal (= ruggenmerg)
Invertebraten: merg ventraal van de darm
Embryologie= ontwikkelingsleer (2-8 weken)
, CZS ontstaat als eerst, als dat niet goed gaat dan vaak miskraam
Prenatale ontwikkeling CZS: neurulatie (week 2-3)
Neurulatie= een embryonale laag (neurale plaat) rolt zichzelf op en vormt een buis
Blauwe laag (rug kant) wordt cilinder
In dat blauwe zit vroege neurale buis is een soort tuinslang waar vruchtwater doorheen loopt. Later
wordt hier cerebrospinale vloeistof geproduceerd. Buis bestaat uit 1 laag cellen (stamcellen)
Derest van de blauwe laag is je opperhuid
Belangrijkste principes: groei, differentiatie, vorm
Drastische morfologische veranderingen binnen slechtst een paar weken
o Groei, differentiatie en vormverandering van de wand neurale buis
o ….
Longitudinale ontwikkeling: 3 hersenblaasjes (van rostraal naar caudaal) (embryonale termen)
Prosencephalon (voorhersenen) (meest rostraal (kopkant))
o Groeit naar --> telencephalon (eindhersenen) en diencephalon (tussenhersenen)
o Retina en oogzenuw komen uit diencephalon (dus eig deel van van CZS)
o In de eindhersenen komt er een inkeping in, laterale deel groeit sneller
Mesencephalon (middenhersenen)
Rhombencephalon (achterhersenen) (diamond-shaped)
o Groeit naar --> metencephalon (achterhersenen) en myelencephalon
(ruggenmergachtig brein)
Myelum= ruggenmerg (spinal cord)
Encephalon= in de hersenen
Verschil embryologie en anatomie
Telencephalon --> cerebrum: cortex en nuclei (basal ganglia)
o Begint kleinst, wordt grootst/ ontwikkelt meest (bij mens)
Diencephalon --> thalamus, hypothalamus, epithalamus
Mesencephalon --> middenhersenen (bijv. Tectum)
Metencephalon --> pons en cerebellum
Myelencephalon --> medulla oblongata (verlengde merg)
Ontwikkeling van de holte van de neurale buis: het ventrikelsysteem
Laterale ventrikels (gepaard)
3e ventrikel (ongepaard)
4e ventrikel (ongepaard)
De neurale buis wordt uiteindelijk een gekke structuur waarin het ventrikel terug te vinden is
--> verwijding van de holte is ventrikel
Radiale ontwikkeling: differentiatie en migratie
,Ontwikkeling van de wand
Neurale stamcellen --> neuronen + (macro) glia --> outword migration (opbouwen
lagen/zones)
Eerste neuronen ontstaan naast ventrikel niet erin
Meest simpele schema= 3-zone CZS (alleen in ruggenmerg)
Zone 1: cellen op grens met ventrikels= ventriculair (dit wordt ‘epitheel’ van het ventrikel
systeem
Zone 2: neuronen schuiven na differentiatie een zone naar buiten op = intermediaire zone
Zone 3: axonen van deze neuronen groeien op hun beurt uit naar buiten = marginale zone
Complexere migratie: (bijv. Cerebrale cortex. Basale ganglia)
Migratie van neuronen van neuronen naar de marginale zone (daardoor meerdere lagen)
o Bij mensen veel extra migratie, ontstaan cortex
o 16 miljard neuronen in de cortex
Donkere plekken: cellichamen, Lichte plekken: axonen
Lissencephaal: glad brein
Gyrencephaal: brein met bindingen
Lissencephalie: is onvoldoende migratie van neuronen naar cortex (glad), achterstand ontwikkeling
Gat in het midden is groot (ventrikels), doordat er minder cellen in de wand zitten
Ventro-dorsale differentiatie van de neurale buis
Neuronen in dorsale intermediaire zone worden sensibele neuronen
Neuronen in ventrale intermediaire zone worden motor neuronen
Scheiding is sulcus limitans, overgang motorisch en sensibel
o Heel duidelijk in ruggenmerg en medulla oblongata, meer rostraal vager
Telencephale ontwikkeling:
Hemisferisatie
Fissura longitudinalis cerebri --> splijt het cerebrum in 2 delen tot corpus callosum
(hersenbalk)
o Niet helemaal door, zodat er nog communicatie tussen links en rechts is.
Fissuur: diepe groeve
De mediaan van het cerebrum (niet-gescheiden deel)
Lamina terminalis: rostrale grens van de embryonale voorgesneden. Brein groeit daar feitelijk
overheen --> van daaruit L-R communicatie ontwikkelt
Holoprosencephalie: aandoening met 1 oog, dus maar 1 ventrikel in het midden, geen hemisferisatie
Sagittale vouwing (C-vorm)
Voorbeelden van structuren met omgekeerde c-vorm: (gebeurt vrijlaat in embryo)
o Laterale ventrikels
, o Nucleus caudatus
o Hippocampus
Fases telencephale ontwikkeling:
Primaire groei
o Hemisferen ontstaan
o Laterale delen groeien sneller: fissura longitudinalis cerebri ontwikkelt
Secundaire groei
o Ontstaan lobi (kwabben)
o Ontwikkeling fissura lateralis
Tertiaire groei
o Gyri, sulci ontwikkelen
o Overgroei diepe delen (bijv. Insula) door cortex
Connectiviteit:
Spectaculaire ontwikkeling van axonale uitgroei: nuclei worden gespleten door axonale
verbindingen tussen gebieden
Myelinisatie:
o Vaak pas na de geboorte
o Hele veel connecties zijn daarom nog niet meteen online
o Sommige connecties pas volledig gemyeliniseerd in het derde decennium
College 2 ‘terminologie en macroscopie’
Mensen hebben een neuroaxis (verlengde ruggenmerg met brein) die het brein in een hoek van
bijna 90 graden maakt.
Terminologie voor richting en positie: er zijn verschillende termen die op elkaar lijken
Relatief:
Dorsaal/ ventraal
Rostraal (snuit)/caudaal
Mediaan/lateraal
Door de kromming van rostraal/caudale as bij mensen staat ventraal/dorsaal haaks op de as
Lichaam in de ruimte:
Anterior/ posterior
Superior/inferior
2d brein: 2 assen = embryologische principes neurale buis
Rostro-caudale as (ontstaan uit hersenblaasjes)
Dorso-ventrale as (ontstaan vanuit ventrale of dorsale deel neurale buis)
CZS longitudunaal x dorsoventraal
Dorsaal ventraal belangrijk, voor motorisch of sensibel
Doorgeknipte buis richting mediale as ventraal.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sanne.381. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.55. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
47561 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now