Summary
Samenvatting - Visueel Comfort
- Course
- Institution
Een samenvatting van het hoofdstuk Visueel Comfort bij het vak Comfort.
[Show more]
Seller
Follow
architectuurstundent311
Reviews received
Content preview
Basiselementen van visueel comfort1. Fysiologische kenmerken en psychologische effecten
1.1 Geen leven zonder licht
Licht is de basis van het menselijk bestaan op onze planeet. Er is bijna geen aards leven mogelijk
zonder licht. Binnen dat gegeven kennen we het fotostyntheseproces waarbij groene planten onder
invloed van water en licht koolstofdioxide omzetten in koolhydraten (oa glucose) waarbij zuurstof
vrijkomt. Dat zorgt ervoor dat deze planten zelfvoorzienend zijn op het vlak van hun voedingsstoffen,
ze zijn dus niet afhankelijk van andere organismen voor hun bestaan (=autotroof)
Deze positieve eigenschap van groene planten kan door een ontwerper gebruikt worden om in de
bebouwde kom met CO2 vervuilde lucht te filteren. De uitstoot van 1 dieselwagen zou kunnen
gecompenseerd worden door 1 boom.
1.2 Groen in de bebouwde omgeving
Door in de bebouwde omgeving meer groen te voorzien in plaats van verharde oppervlakken, zal
zonnewarmte minder geabsorbeerd worden in de verharde oppervlkate waardoor plaatselijke
opwarming wordt vermeden. De door harde oppervlakken geabsorbeerde warmte wordt bij afkoeling
afgegeven waardoor de omgevingstemperatuur veel minder snel kan dalen.
1.3 Algengevel in BIQ-House
het principe van fotosynthese is toegepast in het BIQ-
House (Bio Intelligent Quotiënt) te Hamburg. De gevels
op het zuidoosten en zuidwesten bevatten holle
glaspanelen gevuld met algen die als zonnewering
functioneren. De algen groeien onder invloed van licht
en leveren biomassa die wordt omgezet naar warmte en
elektriciteit. De algen worden in de bioreactoren van
voedingsstoffen en koolstofdioxide voorzien zodat ze
onder invloed van het zonlicht kunnen groeien. Eens ze voldoende gegroeid zijn worden ze o-geoogst
om te vergisten tot biogas waarna dat biogas kan worden omgezet in warmte en stroom. De
algengevel produceert duurzame energie en heeft eveneens een goede thermische en akoestische
isolatie.
1.4 Ruimte-tijdoriëntatie
Licht geeft een indicatie van tijd en ruimte. Wanneer licht en daarmee ook de zichtbaarheid wegvalt,
geeft dat een bevreemdend effect. Mensen geraken gedesoriënteerd en kunnen zich niet meer op
een veilige manier voortbewegen.
1.5 Circadiaan ritme
Door de omwenteling van de aarde in een etmaal ontstaat een dag-nachtritme. Deze afwisseling van
licht en donker reguleert het bioritme van de mens; oa het slaap-waakritme of circadiaan ritme dat
de motoriek en hormonale activiteit van de mens beïnvloedt.
Wanneer de zon opkomt wordt onder invloed van voornamelijk de korte
blauwe golflengtes van licht cortisol aangemaakt in de bijnierschors. Dit
hormoon (stresshormoon) laat toe eiwitten af te breken in de spieren
waarbij aminozuren vrijkomen waaruit glucose kan gemaakt worden.
Hierdoor blijft de concentratie op peil. In de avond als de zon verdwijnt
wordt afhankelijk van de hoeveelheid licht en de spectrale samenstelling
melatonine geproduceerd. In het perspectief van het slaap-waakritme
situeert zich HCL (Human centric Lighting), een soort verlichting die het
circadiaan ritme volgt doordat de spectrale samenstelling van de lichtbron
verandert in de loop van de dag.
1
,1.6 Psychologische en lichamelijke effecten
In het menselijk lichaam worden verschillende vormen van vitamine D geproduceerd. Onder meer
invloed van het UV-licht dat aanwezig is in het zonnespectrum. Vitamine D zorgt er voornamelijk voor
dat het menselijk lichaam calcium kan opnemen uit voedsel waardoor botten en spieren kunnen
groeien.
Daglicht zou een positief effect hebben op de ontwikkeling van de ogen en zou bijziendheid kunnen
afremmen of voorkomen. Volgens Australische wetenschappers kan een gebrek aan zonlicht een
vervorming van de ooglens veroorzaken, die leidt tot myopie of bijziendheid. Onderzoek toonde aan
dat kinderen die 2 tot 3 uur per dag buiten spelen in het volle daglicht de helft minder risico hebben
op het ontwikkelen van bijziendheid.
Een tekort aan daglicht kan ook leiden tot SAD (Seasonal Affective Disorder) dat wij vaak associëren
met ‘winterdip’. Seizoensafhankelijke depressie is een seizoensgebonden depressie die elke
winterperiode terugkeert wanneer de dagen korter zijn. Omdat dit gelinkt is aan een tekort aan
daglicht kan dit elke periode van het jaar terugkeren als er weinig licht is. Een mogelijke behandeling
is lichttherapie waarbij hoge lichtniveaus op de ogen vallen zonder dat mensen erin hoeven te kijken.
1.7 Visueel comfort creëren
het visueel comfort in een ruimte zegt iets over de kwaliteit van die ruimte en dat geldt zowel voor de
binnen- als buitenruimte: enerzijds zijn aan ruimtefuncties eisen gekoppeld waardoor men onder
meer moet voorzien in de nodige verlichting, anderzijds bepaalt de belevingswaarde van de ruimte of
die al dan niet als aangenaam wordt ervaren. Om de gewenste kwaliteit van licht in een ruimte te
kunnen creëren is kennis en inzicht in de werking van licht essentieel.
2 Fysische kenmerken
2.1 Licht = energie
Elektromagnetische straling
licht is een fysisch verschijnsel. Het plant zich voort onder vorm van een golfbeweging. Lichtgolven
zijn vormen van elektromagnetische straling: een lichtgolf is samengesteld uit elektrische en
magnetische golven. Die planten zich voort in vlakken die loodrecht op elkaar staan: de elektrische
golven i het elektrische veld (vector E) en de magnetische golven in het veld van de magnetische
fluxdichtheid (vector B). Die velden bewegen dwars op de voortplantingsrichting. De
voortplantingsrichting van een elektromagnetische golf is de
richting van het product van de vector E en B.
Het soort licht is afhankelijk van zijn golflengte 𝜆 en zijn
frequentie f. de golflengte komt overeen met de afstand tussen
2 pieken in 1 cyclus en wordt uitgedrukt in nm. De frequentie geeft weer hoe vaak iets voorkomt
binnen een bepaalde tijd en wordt uitgedrukt in Hz of s-1.
Het product van de frequentie en golfsnelheid levert de lichtsnelheid c (c = 𝜆 . f) en deze bedraagt
300 000 km/s en is voor alle golflengten in vacuüm gelijk. Golflengte en frequentie van lichtgolven
kunnen op die manier uit elkaar worden afgeleid. De stralingsenergie E neemt toe met de frequentie:
E = (6,63 .10-34) J/s . f met 6,63 .10-34 J/s de constante van Planck. Hoe kleiner de golflengtes, hoe
meer energie. Gammastralen hebben dsus de meeste energie. De golflengte en de frequentie van
lichtstraling bepalen de kleur van het licht.
2
, 2.2 Licht = kleur
Elektromagnetisch spectrum
Lichtgolven zijn vormen van elektromagnetische straling, die deel uitmaakt van het
elektromagnetisch spectrum. Dit elektromagnetisch spectrum strekt zich uit van de kortgolvige
kosmische stralen tot de langgolvige radiogolven. Zichtbaar licht omvat het deel van het
elektromagnetisch spectrum dat zichtbaar is voor het menselijk oog. Dit heet het zichtbaar spectrum.
Het zichtbaar spectrum samen met het kortgolvige UV-licht (UVC, UVB en UVA) en het langgolvige IR-
licht (IR A en IR B) vormen het zonnespectrum (200 nm tot 3000 nm). In ultraviolet onderscheiden we
3 types:
• UV A: dringt diep in de huid
• UV B: beschadigt de buitenste lagen van de huid
• UV C: het meest schadelijke, maar wordt geblokkeerd door de ozonlaag
Kleurenspectrum
Het kleurenspectrum dat ontstaat wanneer zonlicht door een prisma valt, wordt veroorzaakt door
breking van licht. Lichtbreking of refractie vindt plaats op het grensvlak van twee verschillende
stoffen, waar een lichtstraal schuin invalt. Bij loodrechte inval treedt geen breking op. Lichtbreking
kan je berekenen via de brekingswet of de wet van Snellius.
= c/v = brekingsindex n
Monochromatisch licht is licht dat slechts uit 1 kleur (kleine golflengte-band) bestaat. Bijgevolg kan
een dergelijke lichtstraal bij breking niet uiteenvallen in regenboogkleuren.
Breking
Lichtbreking treedt op in prismatische beglazing. Deze beglazing is toegepast in de gevel van het
Baccarat Hotel van de SOM-architecten. 500 m2 veiligheidsglas is uitgevoerd als prismatische
beglazing waardoor et zonlicht in de regenboogkleuren binnenvalt. Dit type glas maakt de geven
eerde transluscent in plaats van transparant waardoor de privacy van de binnenruimte behouden
blijft.
Omdat menselijke ogen verschillen, werd dor het internationaal verlichtingsinstituut CIE een
standaard menselijk oog bepaald met een standaard gevoeligheid. De spectrale gevoeligheid van dat
standaard menselijk oog is het hoogst bij 507 nm als er weinig ligt aanwezig is. Dat komt overeen met
het blauw-groene golflengtegebied. Wanneer er meer licht aanwezig is is de spectrale gevoeligheid
van dat standaard menselijk oog het hoogst bij 555 nm, dat komt overeen met het geel-groene
golflengtegebied.
Licht en kleur waarnemen gebeurt via fotoreceptoren in het oog: staafjes en kegeltjes. Bij de kegeltjes
maakt men onderscheid tussen 3 soorten cellen met 3 verschillende spectrale gevoeligheden. Het
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller architectuurstundent311. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now