Summary
samenvatting geschiedenis vwo - jagers en verzamelaars
- Course
- Level
H1 jagers en verzamelaars memo bovenbouw samengevat
[Show more]
Seller
Follow
barbaravandenberg
Content preview
Geschiedenis samenvattingen H11.1
Gorden Hillman een Britse archeoloog deed rond 1999 een ontdekking, bij een dorpje Abu Hureyra
(in het huidige syrie) had hij graan korrels uit 11.000 v.C. aangetroffen. In die tijd bewaarde ze de
beste granen om daarmee te zaaien en steeds de opbrengst van de vorige oogst te verhogen.
Dit toonde aan dat ze in 11.000 v.C. al aan landbouw deden.
Bewoners van Abu Hureyra waren oorspronkelijk jagers en verzamelaars. In het bos bij hun dorp
vonden ze vruchten, wilde granen en nog meer eetbare planten. Vlees joegen ze naar een openplek
waar ze de dieren makkelijk konden doodden.
Doordat ze waren overgestapt op landbouw zorgde dat ervoor dat ze harder moesten werken, hun
maaltijden minder gevarieerd werden en de planten hadden vaker ziektes dan wilde planten.
Waarom zijn jagers- en verzamelaars dan toch overgestapt op landbouw?
Ontstaan landbouwsamenleving:
Midden-Oosten (vruchtbare halve maan) tussen 9000 en 6000 v.C.
Noord-Afrika rond 7000 v.C.
Europa rond 6000 v.C.
De homo habilis die ook wel als eerste mens wordt beschouwd was al een jager-verzamelaar, hij
verscheen zo’n 2,5 miljoen jaar geleden in Afrika.
De moderne mens (homo sapiens) ontstond rond 140.000 v.C. ook in Afrika en trok rond 100.000
v.C. naar Azië en rond 40.000 v.C. naar Europa.
Op het moment dat de homo sapiens naar europa trok was de laatste ijstijd gaande, waardoor
europa vooral bestond uit steppen (kale, openvlaktes met gras achtige planten en een paar berken
of dennenbomen). In dit koude klimaat leefden de mensen vooral op de jacht op rendieren, maar
ook joegen ze op mammoeten, paarden en bizons. Toen het weer warmer werd stierven de
mammoeten en bizons uit en maakten de rendieren plaats voor herten.
Leefomstandigheden jagers-verzamelaars
Jagers-verzamelaars leefden een nomadisch bestaan (ze waren nomaden): wanneer hun
leefomgeving niet meer genoeg voedsel bood, trokken ze verder.
Ze woonden in grotten, hutten of tenten. Gemaakt van dierenhuiden.
Er waren geen grote sociale verschillen.
Groepen dreven onderling handel (tussen bijv. vuursteen, ivoor en schelpen)
Maakten veel gereedschappen en wapens
Maakten tekeningen in grotten, omdat in de Prehistorie leefden en ze het schrift nog niet kenden.
,De overgang naar een boerenbestaan is een van de belangrijkste gebeurtenissen uit de Prehistorie.
Men vermoedt dat de eerste overgang naar landbouw heeft plaatsgevonden in het Midden-Oosten,
rond 12.000 v.C.
Veel archeologen denken dat dit komt door klimaat verandering:
Na de laatste ijstijd ontstond hier vruchtbaar gebied door veel regen. Op sommige plaatsen leverden
dit zoveel voedsel op dat mensen zich er voor langere tijd gingen vestigen. Uiteindelijk werd het
droger en kouder maar wilde de mensen er niet meer weg omdat ze gewend waren aan de plek en
begonnen ze aan landbouw.
Een andere theorie is dat de bevolking op sommige plekken zo snel groeide dat de natuur het niet bij
kon benen. Hierdoor werden ze gedwongen om zelf voedsel te gaan produceren en gewassen te
gaan verbouwen.
Los van elkaar werd landbouw op allerlei plekken in de wereld uitgevonden: China, India, het
Andesgebergte, Mexico en mogelijk in Nieuw-Guinea, Noord-Amerika en West-Afrika.
Het lijkt er wel op dat ze in het Midden-Oosten wel eerst een vaste woonplaats hadden voordat ze
aan landbouw gingen doen.
Doordat ze nu het hele jaar door van landbouw leefden, moesten zij in de buurt van hun akkers
blijven. Hierdoor veranderde de manier van leven zo erg dat we van agrarische revolutie spreken.
Bossen maakten plaats voor akkers en dorpen kwamen in de landschappen.
Sedentair bestaan= het hebben van een vaste woonplaats
Gevolgen agrarische revolutie:
Snelle bevolkingsgroei
Het sedentair bestaan bevorderde de ontwikkeling van veeteelt
Ontstaan van allerlei uitvindingen van nieuwe technieken.
was het nou een vooruitgang?
nadelen/gevolgen agrarische revolutie:
Mensen waren minder gezond
Mensen leden vaker aan ondervoeding, infectie ziektes en een misvorming van de
ruggengraat.
Voedsel eenzijdiger
Grotere kans op een hongersnood
Vee bracht ziektes met zich mee
Zorgde voor sociale ongelijkheid (ontstaan hiërarchie)
, 1.2
Ur een van de eerste steden ter wereld, ontstaan rond 3300 v.C. in Soemerië (zuidelijke gedeelte
van Mesopotamië in huidige Irak)
In Mesopotamië ontstonden steden door de vruchtbare grond, door het overstromen van de Tigris
en de Eufraat. Hierdoor bleef er elk voorjaar een laagje slib achter. Hier profiteerde ze van, want de
zomers waren lang, droog en heet. Ze legde kanalen en waterreservoirs aan om het water naar de
akkers te brengen en dijken tegen overstromingen.
Door de goede oogsten in Mesopotamië kon de bevolking groeien en ontstonden er steden.
In de steden ontstond een stedelijke samenleving; niet iedereen hoefde meer zich met
voedselvoorzieningen bezig te houden, waardoor er nieuwe beroepen ontstonden.
Beroepen als: leerlooier, pottenbakker, kleermaker en smid, maar ook het beroep koopman. Dit
doordat er allerlei handelswaar beschikbaar kwam.
Nog een andere groep specialiseerde zich in het contact met goden: priesters.
Er ontstond niet alleen arbeidsverdeling maar ook hiërarchie.
Hiërarchie er kwamen verschillende sociale lagen, die van elkaar verschilden in rijkdom en macht.
In de stad leefden steeds meer mensen en de samenleving werd steeds complexer, daarom was er
ook een bestuur nodig. Het Soemerische stadbestuur.
Zij hadden 2 taken: de stad beschermen tegen vijanden en de irrigatie systemen laten
onderhouden.
Later werden machtige leiders tot koning bekroond en werd hun positie erfelijk. De koning voerde
het bestuur uit met behulp van: ambtenaren.
Ambtenaren moesten: - administratie behouden
- wetten op stellen
- controleren of iedereen belasting betaalde
- zorgen voor begrafenissen van de koning tot de puntjes uitwerken
In Egypte kwam ook de verstelijking op gang. De omstandigheden waren vergelijkbaar. De nijl liet elk
voorjaar een laagje slib achter, waardoor de oevers erg vruchtbaar waren.
Tussen 2700 en 3000 v.C. verschenen ook in andere vruchtbare gebieden in de wereld stedelijke
gemeenschappen: China, India, Mexico en Peru.
Rond 3300 v.C. ontsonden in Soemerië niet alleen de eerste steden maar ook werd het eerste schrift
uitgevonden. Wat vrij logisch is omdat je moeilijk een stad kan besturen zonder dingen te noteren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller barbaravandenberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.07. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now