Summary
Samenvatting geschiedenis - late middeleeuwen
- Course
- Level
Samenvatting van de late middeleeuwen, kortere versie van het memoboek.
[Show more]
Seller
Follow
barbaravandenberg
Content preview
SAMENVATTINGN GESCHIEDENIS H4KENMERKENDE ASPECTEN
1. De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-
urbane samenleving
2. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden
3. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel geestelijke
macht het primaat behoorde te hebben
4. Het begin van staatsvorming en centralisatie.
BEGRIPPEN
burgerij
centralisatie
drieslagstelsel
expansie
geestelijke macht
geldeconomie
gilde
inquisitie
investituurstrijd
ketter
kruistocht
lekeninvestituur
parlement
patriciër
privilege
reconquista
staatsvorming
stadsrecht
Staten-Generaal
tweezwaardenleer
wereldlijke macht
westers schisma
Zwarte Dood
, 4.1 STEDEN KOMEN WEER TOT BLOEI
de handel was in de vroege middeleeuwen in Europa bijna helemaal verdwenen.
Maar in de 11e eeuw bloeide de handel weer op.
Dit kwam door de toegenomen opbrengsten in de landbouw. Dat had weer 3 oorzaken:
1. Nieuwe manieren landbouwbedrijven: drieslagstelsel. Elk jaar lag er 1
stuk grond braak, om te herstellen.
2. Woeste gronden werden gebruikt: veel meer beschikbare akkers.
3. Gebruiken ijzeren ploegen: die scheurde en keerde de plaggen. Later
werden ook de ossen door paarden vervangen.
De grote hoeveelheid voedsel had weer 2 gevolgen: de bevolking kon groeien en de handel nam toe.
De overschotten gingen boeren op lokale markten verkopen. Deze markten stonden op strategische
punten zoals waterwegen of kruispunten van landwegen.
Naast lokale markten ontstonden er ook jaarmarkten (zoals die bij Saint-Denis) waar opleving van
lange afstandshandel was. Kooplieden ontmoette elkaar bij Saint-Denis en andere jaarmarkten waar
ze hun producten uitwisselde.
Grote Italiaanse steden (Venetië, Pisa, Genua) zorgden voor de winstgevende handel met het
Byzantijnse rijk en het Midden-Oosten.
Vanaf Italië liep er een handelsroute helemaal naar Engeland en zelfs noord Europa.
Gevolgen van meer handel:
Handelscentra groeiden uit tot steden en steden gingen met elkaar samenwerken (zo
ontstond Hanze: samenwerkingsverband in 12 e eeuw in Noord-Europa). Steden hielpen
elkaar met het beschermen van kooplieden en gaven elkaar handelsvoordelen.
Koningen en landheren gingen zich actief met handel bemoeien. Markten stimuleerde
namelijk de welvaart. Daarom wilde ze handel in hun gebied bevorderen doormiddel van het
beschermen van kooplieden, toezicht langs de wegen en veiligheid op de markten zelf. Ook
stelde ze vaak een rechtbank in om conflicten snel op te lossen.
Groeiende vraag naar geld (geldeconomie). Doordat de handel niet meer alleen plaatselijk
was weden er vanaf de 13e eeuw weer gouden munten geslagen. Er ontstond een geld
economie en geldhandel. Hierdoor ontstonden er ook de eerste banken.
Er komen dus steeds meer steden door de handelsgemeenschappen. Deze trokken ook
ambachtslieden aan: die konden hier gemakkelijk aan grondstoffen komen om meubels te timmeren,
paarden te beslaan of kleding te maken; ook konden ze hun waren hier gemakkelijker afzetten dan
op het platteland.
Eerst waren deze gemeenschappen simpele nederzettingen met handelaren en ambachtslieden,
maar dit veranderde toen bewoners begonnen te onderhandelen met de landsheer. Ze vroegen om
speciale privileges zoals: - recht op jaarmarkt en eigen rechtspraak
- tolvrijheid
- een verdedigingsmuur
als zij een aantal van dit soort rechten kregen wordt er gesproken van stadsrecht. Veel landsheren
gaven dit omdat ze er belasting en militaire steun voor terug kregen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller barbaravandenberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.98. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51292 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now