Deze samenvatting is gebaseerd op "Deel 3: geneesmiddelen van het centraal zenuwstelsel" van de cursus farmacologie gedoceerd door prof. de Hoon en prof. Casteels met toevoeging van mijn notities uit de les. Met behulp van deze samenvatting slaagde ik in eerste zit met 17/20.
9 Hypnotica – Anxiolytica 31
9.1 Benzodiazepines 31
9.2 Stoffen met werking analoog aan deze van de benzodiazepines (Z-drugs) 35
2
,1 Depressie
Wat is een depressie?
- Tenminste één van de symptomen:
1. Gedeprimeerd gevoel en/of
2. Verlies aan interesse of plezier
- Bijkomend minstens 4 van de onderstaande symptomen gedurende een periode van ≥2
weken waardoor normale sociale interacties, werk, studies onmogelijk worden:
1. Gewichts-/eetlust- verlies of toename
2. Slaapstoornissen (slapeloosheid of toegenomen slaap)
3. Psychomotorische agitatie of retardatie
4. Vermoeidheid of futloosheid
5. Gevoel van waardeloosheid of excessief schuldgevoel
6. “executive dysfunctioning”, concentratieverlies
7. Suïcidale gedachten
- Vaak eerste periode op jonge leeftijd
- Mannen < vrouwen
- Chronisch, recidiverende aandoening
- Potentieel levensbedreigend: daling levensverwachting
Hypothese oorzaak: monoamine deficiëntie à antidepressiva verhogen NA of serotonerge
(S) of NA en S transmissie
à Cave: discrepantie acuut effect op transmissie versus langzaam klinisch effect
(waarschijnlijk is er bijkomend effect agv heropnameremming neurotransmitters)
Therapeutische opties:
1) Psychotherapie
2) Psychofarmaca (30-40% placebo respons):
a. Niet-selectieve reuptake inhibitoren:
- TriCyclische Antidepressiva (TCA)
- Serotonine- en NA Re-uptake Inhibitoren (SNRI)
- NA- en DA reuptake inhibitoren
b. Selectieve reuptake inhibitoren:
- Selectieve Serotonine Re-uptake Inhibitoren (SSRI)
- Selectieve NA Re-uptake Inhibitoren
c. Monoamine-oxidase inhibitoren (MAO-Is)
d. Antidepressiva direct werkend op neuroreceptoren
3) Fytofarmaca: Sint-Janskruid
1.1 Niet-selectieve reuptake inhibitoren
Tricyclische antidepressiva TCA
Producten Imipramine, clomipramine, amitriptyline, dosulepine, maprotiline,
nortryptyline
Werking Niet-selectieve inhibitie NET en SERT (heropname resp NA en 5-HT) à
verhoging concentratie NA en 5-HT in synaptische spleet
Farmacokinetiek - First pass effect à onvolledige absorptie
3
, - Hoge eiwitbinding
- Grote Vd (lipofiel, moet over BBB)
- CYP2D6-afhankelijk: cave polymorfismes, inductoren/inhibitoren
Soms actieve metabolieten:
o Imipramine à desipramine
o Amitriptyline à nortriptyline
- Inname: meestal 1x/dag (lange t1/2)
- TDM weinig zinvol
Bijwerkingen Vaak aanwezig aan begin van therapie en worden na tijd milder
- Anticholinerg (M): bv amitriptyline à xerostomie, obstipatie,
tachycardie, mydriasis/glaucoom, mictiestoornissen
- Anti-histaminerg (H1): sedatie (inname ‘s avonds; nortriptyline is
activerend dus ‘s morgens)
- Anti-adrenerg (α1): (orthostatische) hypotensie met als gevolg
reflextachycardie, (miosis: m dilatator is α1-afh, maar mydriasis gaat
winnen)
- Cardiotoxiciteit: QTc verlenging, aritmieën
- Varia:
o Gewichtstoename
o Seksuele stoornissen (ejaculatie, erectie, libido, orgasme)
o Excessief zweten
o Allergische reacties
Contra- - Hoge kans op zelfdoding
indicaties - Cardiaal: aritmieën, (recent) myocardinfarct
- Urogenitaal: urineretentie, prostaathypertrofie (BPH)
- Oftalmologisch: glaucoom
- CZS: epilepsie (verlaging van de convulsiedrempel)
Zwangerschap:
- Amitriptyline lijkt veilig
- Clomipramine en paroxetine: cardiale teratogene effecten
Interacties - Verdringingsinteracties
- Sedatie: cave hypnotica, alcohol, anxiolytica, …
- Sterker effect van sympathomimetica (e.g. fenylefrine)
- CYP2D6 substraten/inhibitoren/inductoren
Intoxicatie à vrezen voor convulsies en aritmieën
Serotonine- en NA (dual) re-uptake inhibitoren (SNRI)
Producten Venlafaxine, duloxetine
Farmacokinetiek - CYP2D6 inhibitor
- Goed geabsorbeerd
- Inname best ‘s morgens
Bijwerkingen Betere tolerantie dan TCA’s
- Venlafaxine: in hoge dosissen amfetamine-achtig stimulerend effect
à kan afhankelijkheid veroorzaken
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller coomansella. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.14. You're not tied to anything after your purchase.
