Summary
samenvatting geschiedenis vwo - televisie en computer
- Course
- Level
Samenvatting van H12 Memo bovenbouw vwo.
[Show more]
Seller
Follow
barbaravandenberg
Content preview
SAMENVATTINGEN H14KENMERKENDE ASPECTEN:
De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop
en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
De een wording van Europa
De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenleving
BEGRIPPEN:
Europese Unie (EU)
euroscepsis
globalisering
moslimfundamentalisme
multiculturele en pluriforme samenleving
politiek islam
populisme
rechtsradicalisme
, 14.4 NAAR DE NIEUWE WERELDORDE
In de jaren 80 kampte de Sovjet-Unie met vele problemen:
- Economische groei was tot stilstand gekomen, door de wapenwedloop was de SU bankroet.
- Politieke systeem star: vernieuwing was onmogelijk
Om het communisme te redden, besloot Michael Gorbatsjov in 1985 enkele maatregelen:
1. Glasnost: meer persoonlijke vrijheid en openheid van zaken
2. Perestrojka: marktwerking
3. Toenadering tot het westen: om de wapenwedloop te eindigen en een einde maken aan de
gewelddadige overheersing in het Oostblok
De maatregelen hadden niet het door Gorbatsjov gewenste effect, waardoor de communistische
ideologie en de eenpartijstaat zijn geloofwaardigheid verloor.
Een probleem voor het Sovjetcommunisme was ook de sociale onrust in Oost-Europa. In de jaren 80
was er veel verzet tegen de communistische dictatuur (vooral in Hongarije en Polen). Eerst werd dit
verzet militair onderdrukt, maar Gorbatsjov deed dat niet meer.
In november 1989 viel de Berlijnse muur (symbool voor ondergang communisme): er was een
plotseling besluit van de DDR om vrij verkeerd tussen Oost- en West-Duitsland toe te staan. Dit
leidde tot ondergang DDR en in een jaar werden de delen herenigd.
In de Sovjet-Unie werd in 1990 de eenpartijstaat opgeheven, hierna begon de SU uit elkaar te vallen.
De deelrepublieken werden eerst sterk overheerst dor de Sovjetrepubliek, Rusland. Maar veel
gingen zich nu onafhankelijk verklaren en in 1991 werd de SU opgeheven (einde Koude Oorlog).
Rusland werd gezien als de opvolgstaat van de Sovjet-Unie. Boris Jeltsin werd eerste democratische
president. Hij moest het politieke en economische systeem veranderen: er kwam kapitalisme.
In de andere Sovjetrepublieken veranderde het politieke en economische systeem ook, sommige
werden parlementaire democratieën en andere autoritaire staten (dictaturen).
Doordat de overheersing van de SU was weggevallen, kwam er weer nationalistische gevoelens wat
zorgde voor onrust en conflicten. Staten hadden soms namelijk grote culturele verschillen.
Joegoeslavië: zelfstandige republiek sinds 1918, waarin verschillende bevolkingsgroepen
waren verenigd (Serviërs, Slovenen, Kroaten, Bosniërs). Tussen 1991 en 2001 gingen
verschillende deelrepublieken zich afscheiden en er ontstonden burgeroorlogen. De VN
probeerde met vredestroepen de burgers te beschermen. In 1995 ging dit fout toen
Dutchbat (troep van VN) in Srebrenica door Servische troepen gepakt werd en vele Bosnische
moslims vermoord werden.
Gevolgen ineenstorting Sovjetcommunisme voor Westen:
Verenigde staten bleef als enige supermacht over
NAVO ging zich richten op de beheersing van andere militaire conflicten, nu de vijand (SU)
was verslagen. Ook traden veel Oostblokstaten toe tot de NAVO.
Bondsrepubliek groeide uit tot belangrijke politieke en economische macht in Europa. Eerst
hielden ze dit enigszins verborgen: de Duitse eenwording kostte veel geld en door slechte
reputatie verleden.
Rusland vond de toenemende invloed van het westen niet leuk. Onder president stelt Rusland zich
ook weer steeds krachtiger op: inname Krim (2014) en inmenging in Oost-Oekraïne.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller barbaravandenberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51292 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now