1. Taken van de podoloog
Screening en onderzoek anamnese!
Advies, educatie, verwijzen
Behandeling
Wat bij een wonde?
Werking op de voetkliniek
Preventie!
o Identificeren risicovoet
o Regelmatig inspecteren en onderzoeken van een risicovoet
o Educatie van patiënt, familie en zorgprofessionals
o Routinematig dragen van geschikt schoeisel
o Behandelen van risicofactoren voor ulceraties
2. Classificatie
Zie ook later
Categorie Risico op ulcus Karakteristieken Frequentie
0 Zeer laag Geen LOPS 1x per jaar
Geen PAD
1 Laag LOPS of PAD 1x elke 6-12 maanden
2 Gemiddeld LOPS + PAD of 1x elke 3-6 maanden
LOPS + voetdeformiteit of
PAD + voetdeformiteit
3 Hoog LOPS of PAD en 1 of meer van volgende: 1x elke 1-3 maanden
- Voorgeschiedenis ulcus
- Amputatie OL
- End-stage nierpathologie
LOPS = loss of protective sensation
PAD = peripheral arterial disease
1
,3. Voetcontrole
Volwassenen/bejaarden
Afhankelijk van risicograad:
Zeer laag risico (type 0) Laag, gemiddeld en hoog risico (type 1-3)
- Geschiedenis - Geschiedenis
- Vasculaire status - Vasculaire status
- Protectief gevoel - Huid
- Beenderen en gewrichten
- Protectief gevoel
- Schoeisel
- Hygiëne
- Fysieke beperking
- Kennis voetzorg
Kinderen
o Vnl type 1
o Jonge huid: meer vocht en talk, soepeler, minder last van eelt
o Externe factoren: buitenspelen, vallen, stoten
o Verkeerde of te kleine schoenen en sokken
o Risicofactoren:
Callus en verhoogde druk
Overgewicht
Duur diabetes (in jaren)
Hoog HbA1c
Zwak sociaal milieu
Leeftijd (vb. pubers) pubers kunnen vaak een periode van slechte controle hebben
Angiopathie en neuropathie (minder bij kinderen)
o Autonome neuropathie bij kinderen zweethuid
o Autonome neuropathie bij ouderen droge huid
Voetscreening jonger dan 10 jaar Voetscreening vanaf 10 jaar
Elke 2-3 jaar, vanaf 2 jaar na diagnose Elke 2-3 jaar
Anamnese Anamnese
o Zijn er momenteel voetproblemen? o Zijn er momenteel voetproblemen?
o Is het kind eerder gescreend op o Is het kind eerder gescreend op
voetproblemen? Zo ja, wanneer en voetproblemen? Zo ja, wanneer en
door wie? door wie?
Inspectie en palpatie Inspectie en palpatie
o Callus o Callus
o Roodheid o Roodheid
o Wondjes o Wondjes
Schoenlengte en -breedte controleren Neurologische testen
o Preventie klompvoetjes o Monofilament/touchtest
Schoenadvies o Vibratip/stemvork
Vasculaire testen: pulsaties, temperatuur
Limited joint mobility
o Prayer’s sign
o MTP 1
o Enkelgewricht
Schoencontrole
2
, Sporters
o Afhankelijk van risicograad
o Invloed van sport op diabetes:
Verbetert insulinegevoeligheid meer controle nodig!
Gunstig voor lichaamsgewicht, cholesterol en vetgehalte
Goed tegen stress en depressies (overgevoeligheid aan voeten kan depressie veroorzaken)
Verbetert psychisch welzijn
Stimuleert de bloedsomloop
Versterkt spieren en botten
Een dagelijkse beweging van 30 minuten draagt ertoe bij dat:
o Bloeddruk lager kans op hartaandoeningen daalt
o Gewicht daalt
o HbA1c daalt
o Spiermassa stijgt en vetgehalte daalt
o Keuze van sport ifv diabetes
Insulinedosis aanpasbaar en gezonde voeding: geen beperking
Aan te raden:
o Duursporten (bal- en groepssporten) fysieke inspanning progressief en over
lange tijd gespreid
Minder aan te raden:
o Emotierijke sporten bloedsuiker kan stijgen (bv. wedstrijden)
o Ouderen: korte, explosieve inspanningen bloeddruk kan stijgen
Te vermijden:
o Gevaarlijke sporten: parachutespringen, alpinisme, diepzeeduiken, motor- en
autosport, deltavliegen, solozeilen, … gevaarlijk bij eventuele hypoglycemie
o Zeilen op ruwe wateren (zeeziek: braken hypo)
Preventief medicatie nemen of na braken proberen eten
o Windsurfen: bloedsuikerverlagend door veel energieverlies en snel afkoelen
o Neuropathie opletten met handen en voeten voor complicaties die ze mogelijk
niet voelen
o Retinopathie niet joggen op oneffen ondergrond en beperkt zicht, geen
bloeddrukverhogende sporten
o Nefropathie vermijden lichaamscontact
4. Screening
Screening = korte, vluchtige test
- Volgens een vastgesteld protocol advies naar HA/arts + beslissing vervolgtraject
- Nagaan of de voeten van de persoon met DM risicofactoren tot ulceratie vertonen
o Indien niet na 1 jaar hercontrole
o Indien ja HA/specialist consulteren
- Duur: 10-15 min
- Doel: advies en/of doorverwijzen
Klinisch onderzoek = onderzoek door medici en paramedici
3
, Voetscreening gebeurt op basis van de IWGDF (= International Working Group on the Diabetic Foot)
internationale consensus over volwassenen, niet bij kinderen!
Voorgeschiedenis
Vasculaire status
Huid
Bot/gewricht: deformiteiten
Beoordeling LOPS
Schoenen
Voethygiëne
Fysieke limieten die voetzorg kunnen belemmeren
Kennis voetzorg
Specifiek in Nederland en Vlaanderen:
Inspectie op roodheid, callusvorming en het bestaan van wondje(s), …
Een neurologisch onderzoek met het Semmes Weinstein monofilament of touch test en stemvork (of
VibraTip)
De palpatie naar aa. van dorsalis pedis en tibialis posterior
De palpatie naar verschil in huidtemperatuur tussen beide voeten
Het testen van LJM (limited joint mobility)
Het beoordelen van de schoenen op pasvorm en geschiktheid voor de patiënt
En ook:
Meten van stand en mobiliteit van de gewrichten van de voeten en de onderste ledematen
Kwalitatieve videoanalyse van het gangpatroon
Meten en interpreteren van plantaire drukken tijdens het stappen
Objectieve evaluatie van het effect van zooltherapie
5. Rode vlaggen
Recent trauma/ongeval OL
Operatie OL in verleden
Ooit een wonde aan voet die moeilijk genas en/of noodzakelijke behandeling door arts?
Huidaandoening (Psoriasis, eczeem, …)
Lijdt u aan DM?
o Momenteel voetwonde? P met voetwonde + geen kennis voorgeschiedenis? doorverwijzen!
o In verleden voetwonde?
o Tintelingen in voeten/onderbenen?
Krampen bij stappen?
Operatie aan bloedvaten OL?
Uitstralingspijn in benen, krachtverlies, doof gevoel of tintelingen?
Lijdt u aan reumatische aandoening? (RA, SpA, PA, sclerodermie, …)?
Pijn in andere gewrichten?
o ’s Nachts wakker van pijn 1 of meer gewrichten?
o Ochtendstijfheid in 1 of meerdere gewrichten?
Lijdt u aan neurologische aandoening/systeemaandoening?
Momenteel of in verleden kanker?
Laatste tijd ernstig ziek geweest en/of laatste 3 maanden nog onder behandeling van arts?
Medicatie?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KPStudentGent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $10.99. Je zit daarna nergens aan vast.