Samenvatting H16 Het hooggelegen veenlandschap - Landschappen van Nederland deel 2
183 views 0 purchase
Course
Nederlandse Landschappen
Institution
NHL Stenden Hogeschool (NHL)
Book
Landschappen van Nederland 1 en 2
Goede samenvatting van hoofdstuk 16 van het boek Landschappen van Nederland, deel 2, over het hooggelegen veenlandschap, door o.a. A.G. Jongmans.
Afbeeldingen ondersteunen de samenvatting.
Landschappen van Nederland
Geologie, bodem en landgebruik
A.G. Jongmans en anderen
Hoofdstuk 16: Het hooggelegen veenlandschap
Vroeger uitgestrekte gebieden in het noorden, oosten en zuiden van het land. Slechts weinig van
over door turfwinning.
p.596 16.1 Het natuurlijke landschap
16.1.1 Inleiding – Natuurlijk landschap is dat landschap dat nog niet door de mens in cultuur is
gebracht. Hooggelegen veenlandschap is bijna helemaal afgegraven voor turf. Een paar geïsoleerde,
niet afgegraven gebieden in Drenthe, de Pel en Overijssel. Onderscheid tussen regio’s Noord- en
Zuid-Nederland vanwege verschil in tijdstip van vervenen en de wijze waarop dit gebeurde.
Rol spelende bodemvormende factoren bij ontwikkeling landschap en bodem in hooggelegen
veengebieden: het moedermateriaal (bijna 100% organisch materiaal), hydrologische dynamiek in de
venen en de mens.
16.1.2 Bodems in het natuurlijke landschap – geen tentamenstof
p.599 16.2 Het cultuurlandschap: Noord-Nederland
16.2.1 Incultuurname
De eerste bewoners – Eerste bewoners (Mesolithicum)
woonden op hoger gelegen zandgebieden aan de grens
met hoogveengebieden. Soms met lange
verbindingswegen tussen dorpen. Bewoning begon
nadat de boekweitbrandcultuur in gebruik raakte.
Boekweitbrandcultuur – Grootste gebied in
Boertangerveen, Groningen en Drenthe. Moerassige,
slecht toegankelijke streken. Vanaf 17de eeuw
boekweitcultuur. Boekweit stelt minder eisen aan de
grond dan graan. Tastte landschap sterk aan. Veenbrand werd toegepast; Eerst bovenste laag
ontwateren, na twee jaar bovenste toplaag van 30 cm aangestoken. Boekweit gezaaid in verkoolde
veen en as. Met het jonge veenmos verdween in korte tijd 2100 jaar veengeschiedenis; roofbouw. Na
zes jaar moest het tot 30 jaar braak liggen voor een nieuwe veenzode.
Door ontwatering zakte maaiveld en werd veen steviger. Hydrologie en begaanbaarheid sterk
beïnvloed. Eind 19de eeuw nam afbranden van veen af. In Nederland was bijna niets meer over, in
Duitsland werd het in 1932 verboden.
Bovenveencultuur – 18de eeuw, Duitsland; moderne bovenveencultuur; het uitvoeren van landbouw
zonder voorafgaande vervening. Grondwaterstand
mocht niet te laag worden. Bovenlaag veen niet
verbrand, maar fijngehakt en vermengd met kalk
(voor ontzuring) om voedingsstoffen vrij te laten
komen en biologische afbraak van veen wordt
bevorderd. In Nederland maar beperkt toegepast.
Men vestigde zich op een dekzandrug en gebruikte
laaggelegen landschap en hooggelegen
veenrandzone. Potstalbemesting op het veen zorgde
voor een antropogeen venig esdek. Potstal
1
Landschappen van Nederland
H16 Het hooggelegen veenlandschap Wigcher Verstraete
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vers1604. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.
