Samenvatting van hoofdstukken 1 tot en met 5 van het vak Sociologie gegeven aan de VUB in door Prof. Bram Spruyt en Prof. Christophe Vanroelen. Gebaseerd op slides en lesnotities. Geschreven in het Nederlands en in bullet style. (Geslaagd op examen)
1.2 Def?
• Niet exact + jong + verdeelde+ levendige wetenschap
• Def helpt niet om het te begrijpen
o Samenvatting kern
• Socio begrijpen!!!
• Moeilijk te definiëren = enige gemeenschapp. Mening
• Versch. visies/interpretaties
o = soort avontuur
o =het samen leven
o Middle range = versch. stromingen/perspectieven binnenin samenleving
o ≠ samenleving i/h geheel
1.3 ALLES IS CONTINGENT MAAR DRM NIET ARBITRAIR
• Contingent = besef dat waarden/normen/instellingen ook anders hadden georganiseerd
kunnen zijn
o Voor elk aspect v/d maatschapp. Org. → variatie
o Keuze = wil ≠ noodzaak
o Wel met reden voor de keuze
o Arbitrair = willekeurig = zonder reden
• VB: huwelijksvormen per cultuur
o = murdock-files
o Monogamie = 20% in alle culturen samen→ minderheid ook al denken WIJ dat dat de
enige/grootste vorm is
o Huwelijk = contingent
▪ Varieert in tijd & ruimte
▪ Er zijn veel andere vormen mogelijk
,1.3.1 Aanvaarding door mensen
• VROEGER: wetten door god of natuur opgelegd
• NU: wetten door mens zelf gemaakt & opgelegd
• Wet door mens zelf gemaakt + opgelegd
o Respecteren?
o “wij hebben ze toch gemaakt, dan gelden ze niet voor ons” –attitude
o We kunnen ze zelf aanpassen ≠ onveranderlijk door 3de partij
o Niet waterdicht → mensen maken fouten
• Rousseau
o Regels= noodzaak→ zonder regels geen SL (samenl.)
o Soort gezelschapspel → niet spelen zonder de zekerheid dat iedereen zich aan de
regels houdt
o Dictatur = opleggen via geweld/macht/angst→ fail
o Religie = spontane opvolging v. regels & normen
o Civiele religie opbouwen zonder dwang → spontane opvolging
• Ook in opvoeding
o Vormen v. kritische burgers = vanzelfsprekend
o Systeem opgebouwd door wil → onbewust
o Kon ook anders geweest zijn = contigent
1.3.2 Arbitrair
A. AANLOOP NAAR ONTWIKKELING SOCIO
• Socio = poging om verschil tussen Verlichting & Niet-verlichting te verkleinen
VERLICHTING TEGEN-VERLICHTING
Rede + mens = van nature goed Mens ≠ van nature goed
= natuur v/d mens volgen ➔ Irrationele behoeften
Redelijk handelen ≠ volgen Mens = nadruk op eigenbelang
Kennis door wetenschap Egoïsme + onrecht
Bijdragen tot geluk (kennis) Limieten = !!!
Religie = hinder ≠ ordehandhaver Geloof = !!!
Contingent = inzicht Geen spontane volgzaamheid zonder limieten
= contingente niet verspreiden
B. COMTE=UITVINDER TERM SOCIO
• Voorstanden Verlichting = sociale fysica
• “elke SL gaat door 3 stadia”
o Ontwikkeling eindigt wnr SL gestuurd is door rede
o Ontdekt via observatie + analyse
, • Argument uit tegen-Verlichting
o Spontane volgzaamheid = onmogelijk
• MAAR in oude religie is geen plaats voor rede
• Hoe mens laten besturen in positieve richting
• 2 invloeden op handelen
o Rede door wetenschap
o Emotie door geloof
• Oprichting Religie v/d Mensheid
o Emotie als principe, orde als basis (rede) & vooruitgang/ontwikkeling als doel
• Socio = Verlichting + tegen-Verlichting
C. HEDENDAAGSE DISCUSSIE
• Kan een SL zonder macht of misleiding hun eigen lot leiden
HABERMANS LUHMANN
Hoe vs wrm Burgers = nooit eens zijn
Via wetenschap Leer leven met arbitrair
Doelen (wrm)= arbitrair Meerderheidsregel = meerderheid wint
Methode= contingent
Open communicatie (gewone burger) Rechtspositivisme = wet op juiste manier
Burgerdiscussies: redelijke argumenten die gemaakt + gestemd = > naleven
ze kunnen toetsen met hulp v. experts
Arbitraire verdwijnt door eensgezindheid Aanvaarding contingente
burgers
• Socio = een manier waarop mensen zoeken naar mogelijkheden van orde in zelfvormende
maatschappij + beseft dat ze zelfvormend is
• Luhmann <-> Habermans =filosofisch debat
o Contingente wereld = gedeelde meningen → toch orde?
o SL zonder conflict/ geweld ondanks verschillen
o SOCIALE ORDE = noodzaak
• Nageleefde regels vormen
o Verkeer
o Maakt niet uit aan welke kant we rijden tot zolang we hetzelfde naleven
▪ Allemaal rechts of allemaal links
• Voorspelbaarheid dat iedereen deze naleeft = !!!!
• 2 pijlers van orde
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SaraEy. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.
