Class notes
Hoorcolleges Preventie en Beleid 22/23
- Course
- Institution
Uitwerkingen hoorcolleges Preventie en Beleid voor de master Health Sciences aan de Vrije Universiteit Amsterdam 2022/2023
[Show more]
Seller
Follow
15bibejan
Reviews received
Content preview
InhoudsopgaveHC2: Sociaaleconomische gezondheidsverschillen & complexiteit .................................................................. 3
Wat zijn SEGV? ................................................................................................................................................... 3
Indicatoren van sociaaleconomische status ....................................................................................................... 3
Kenmerken ......................................................................................................................................................... 3
Waar worden ze door veroorzaakt?................................................................................................................... 4
Waarom zijn SEGV complex? ............................................................................................................................. 4
Hoe kunnen we SEGV aanpakken? ..................................................................................................................... 5
Stroom opwaartse factoren ‘Upstream factors’ ................................................................................................ 5
Integraal vs complex .......................................................................................................................................... 5
Tools ................................................................................................................................................................... 5
HC 3: De kracht van beleid om gezondheid te verbeteren ............................................................................... 7
To explain why policy is an important strategy to prevent disease and to promote health. ............................. 7
To describe determinants of health and explain how public health fits within a socio-ecological approach. ... 7
Verschil tussen politiek, overheid en geneeskunde ............................................................................................ 8
Oorzaken van gezondheidsverschillen ............................................................................................................... 9
Wat kan de overheid doen? ............................................................................................................................. 10
HC 4: Van systeem kaart naar systeem aanpak- voorbeeld uit de praktijk: slaapgezondheid bij tieners ........ 12
De toegevoegde waarde van een systeembenadering beschrijven t.o.v. een lineaire benadering .................. 12
Inzicht in hoe je een (participatieve) systeembenadering kan gebruiken bij het bevorderen van gezondheid in
complexe systemen .......................................................................................................................................... 12
Beschrijven wat de belangrijkste kenmerken van een complex systeem zijn ................................................... 12
De concepten en bruikbaarheid van het Action Scales Model uitleggen bij de ontwikkeling van een
systeemaanpak (whole systems approach) ..................................................................................................... 13
Take Home Messages ...................................................................................................................................... 13
HC5: Sociale netwerk in kaart brengen ......................................................................................................... 14
Wat is een sociaal netwerk? ............................................................................................................................ 14
Wat heb je aan een sociale netwerkanalyse? .................................................................................................. 14
Welke soorten sociale netwerken hebben? ...................................................................................................... 15
Met welke vraagstellingen breng je een sociaal netwerk in kaart? ................................................................. 15
HC6: Integraal gezondheidsbeleid ................................................................................................................ 16
Wat is het belang van integraal gezondheidsbeleid? ...................................................................................... 16
Hoe vorm te geven aan integraal gezondheidsbeleid? .................................................................................... 17
Erkenning van interventie ................................................................................................................................ 18
Wat zijn praktijkervaring met integraal beleid/ aanpak? ................................................................................ 18
Wat zijn effectieve acties in integraal beleid/ aanpak? ................................................................................... 19
,HC7: Publieke gezondheidszorg in NL 1. Stelselwetten en spelers en 2. Beleidsvormingsproces.................... 20
Publieke gezondheidszorg in NL ....................................................................................................................... 20
De hoofdrolspelers in de publieke gezondheidszorg ........................................................................................ 20
5 stelselwetten en publieke gezondheidszorg .................................................................................................. 21
Preventief gezondheidsbeleid in NL ................................................................................................................. 22
Preventie cyclus: Ontwikkeling in publieke gezondheidszorgbeleid ................................................................. 23
Het beleidsvorming proces ............................................................................................................................... 24
Voorbeeld Suiktertaks in NL ............................................................................................................................. 24
Werkgroep Pharos ........................................................................................................................................... 25
Aandacht voor achtergrond van gezondheid: sociale determinanten ............................................................. 25
Kansengelijkheid = equity................................................................................................................................. 25
Slim verbinden, werkzame principes en ‘haakjes’ ............................................................................................ 25
HC 8: Beleidsvormingsproces- 2. Beleidsanalyse en evaluatie ....................................................................... 28
Hoe wetenschappelijke kennis over gezondheid en preventie bijdraagt aan de ontwikkeling van beleid ....... 28
Hoe andere factoren, stakeholders en verschillende perspectieven op gezondheid (promotie) belangrijk zijn in
de ontwikkeling van beleid ............................................................................................................................... 28
Hoe lokaal en nationaal beleid in het veld van volksgezondheid is ontwikkeld ............................................... 28
HC 9: Lokaal gezondheidsbeleid ................................................................................................................... 32
HC 10: Nationaal gezondheidsbeleid ............................................................................................................ 34
HC 12: Onderzoek en bewijs in bewijsland ................................................................................................... 36
Wat vertalen we? ............................................................................................................................................. 36
Evidence informed policy decision making ................................................................................................. 36
Vertaling van kennis .................................................................................................................................... 37
Modellen voor onderzoek naar beleid.............................................................................................................. 38
Twee gemeenschappen model ......................................................................................................................... 39
Belemmmering voor het gebruik van onderzoek ............................................................................................. 40
Relatie tussen onderzoek en beleid verbeteren ................................................................................................ 40
Take home messages ....................................................................................................................................... 40
,HC2: Sociaaleconomische gezondheidsverschillen & complexiteit
Wat zijn SEGV?
Sociaaleconomische gezondheidsverschillen (SEGV) zijn systematische verschillen in
gezondheid en levensverwachting afhankelijk van iemands positie in de maatschappij, veelal
uitgedrukt in sociaaleconomische status (SES).
Systematisch = geen toeval, het is een terugkerend en vaak voorkomend probleem
Indicatoren van sociaaleconomische status
- Opleiding
o Wat is je hoogst afgeronde opleiding?
- Inkomen
o Wat is uw netto jaar inkomen?
- Beroepsprestige
o Gevalideerde schaal van 0-100 die meet wat voor aanzien iemand heeft n.a.v.
van iemand zijn beroep? Bijv. een chirurg wordt heel hoog in aanzien gezien.
- Eigen vermogen
o Hoeveel eigen vermogen heb je?
o Woon je in een huurhuis, koophuis, vrijstaand huis of rijtjeshuis?
- Auto bezit
o Bezit je een auto?
à SES (sociaaleconomische status) of SEP (sociaaleconomische positie). Literatuur meer
richting SEP want minder stigmatiserend.
Kenmerken
- Opleiding: meest gebruikte indicator
o Heel makkelijk te meten, wordt gemakkelijk ingevuld
o Ook geschikt voor mensen die niet werken
o Vrij stabiel
o Laat geen verandering zien
o Niet geschikt voor kinderen/ studenten
- Inkomen
o Jaarlijks inkomen is makkelijk te meten
o Moeilijk te definiëren, wat is salaris?
o Mogelijk gevoelige vraag met veel non-response
o Niet stabiel
o Niet geschikt voor kinderen/ studenten
- Beroepsprestige
o In veel databases beschikbaar
o Moeilijk te definiëren
o Samengestelde maat
o Niet geschikt voor mensen die niet werken
People first language: stelt een persoon voor de diagnose/ kenmerk. Het beschrijft wat een
persoon heeft i.p.v. wat een persoon is. Bijv. mensen met diabetes, een persoon met
alcoholisme, groepen met een lage SEP.
, Waar worden ze door veroorzaakt?
- SEGV zijn ten dele onvermijdelijk.
- Regenboogmodel van Dahlgren en Whitehead
- Age, sex, and constitutional factors (genetische factoren)
- Welke factoren zitten op individueel leefstijl niveau?
- Welke factoren meer op sociaal en sociaal netwerken?
- Welke factoren worden door de omgeving waarin je werkt en woont?
- Welke culturele, economische en milieu factoren?
Individuele leefstijl
- Roken, onvoldoende bewegen, overmatig alcohol gebruik, ongezonde voeding,
hogere mate van stress
- Kennis over gezond leven, attitudes en eigen-effectiviteit (kennis gelinkt aan
opleidingsniveau, kennis over gezonde voeding, positieve attitude tegenover groente
eten omdat ik onderzoek doe naar groente, eigen-effectiviteit denk ik dat ik het kan,
zijn er succesfactoren in m’n leven geweest, denken mensen om me heen dat ik het
kan?
Sociale omgeving
- Familie, vrienden, collega’s, buurtgenoten
- Sociale norm (vulploegmedewerkers opleiden tot coach)
Werk en leefomstandigheden
- Voedselvoorziening (heb je gezond voedsel om je heen)
- Toegang tot belangrijke middelen en diensten
- Opleiding, huisvestiging, inkomen
Economische, culturele en milieu factoren
- Culture context
- Beleid (liberaal beleid in NL)
à Mooi model. Probleem is dat het in de realiteit niet overzichtelijk is. Daarom is SES een
complex probleem. Weinig interactie tussen alle factoren. Als je de beweging en interactie
niet meeneemt ga je het probleem niet oplossen.
Welke factoren zijn allemaal betrokken bij het ontstaan van overgewicht? Alle
factoren beïnvloeden elkaar en dat zie je in het model hiernaast goed.
Waarom zijn SEGV complex?
- Multifactorieel probleem, heel veel verschillende factoren
- Interactie tussen verschillende factoren, het is dynamisch, het verandert
voortdurend.
- Emergent probleem, het is meer dan de som der delen, opeenstapeling van
problemen. Denk bijv. aan de wave in een stadion, of het begrip
bestaansonzekerheid (je bent wel of niet bestaansonzekerheid, er zijn heel veel
verschillende factoren). Je hebt allemaal losse onderdelen en als je die op een hoop
gooit, ontstaat er iets nieuws. Dus alleen armoede en alleen schulden is minder
zwaar dan armoede en schulden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 15bibejan. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.12. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now