Leerpad C – vaatheelkunde
1. afkorting
Slagaders of arteriën Brengen zuurstofrijke bloed van hart naar de weefsels
Aders of venen Brengen zuurstofarme bloed van weefsels naar het hart
Haarvaten of Staan in voor de verdeling van bloed en de uitwisseling
capillairen van allerlei stoffen
De lymfevaten Brengen het vocht terug wat uit de capillairen in de
weefsels is gesijpeld
2. veneuze en lymfatische circulatie
2.1 veneus
→ de v. porta gaat eerst naar de lever dan naar de darmen
- Er zijn veneuze kleppen
- Bij hartcontracties is er aanzuigkracht
- Er is een spierpomp rond de venen in de kuit,…
- Er zijn drukverandering bij ademhaling
- Arterioveneuze koppeling
2.1.1 oppervlakkige insufficiëntie
- Varices
- Diepe veneuze insufficiëntie
- Flebitis
- Veneuze ulcus
- Oedeem
- Behandeling:
o Steunkousen
o Gewichtsbeperking
o lichaamsbeweging
o elevatie
o stent
o leegzuigen varices
2.2 arteriële circulatie
- stenoserend vaatlijden: versmalling
- aneurysmatisch vaatlijden: bloedvat zet uit
- dissecties: scheuren van bloedvaatwand
2.3 de onderzoeken
- basis vaat onderzoek:
o inspectie
1
, o pulsaties aan a. femoralis communis (AFC), arteria poplitea (AP), arteria
tibialis posterior (ATP) en arteria dorsalis pedis (ADP)
o capillaire refill nl. <3 sec
o kleur en temperatuur van lidmaat
o souffles: femoraal
o locatie en uitzicht van de wonde: arterieel vs. Veneus vs. Neuropathisch
o doppler: geen/mono/bi/trifasisch signaal
3. stenoserend vaatlijden
Atherosclerose: grote en middelgrote slagaders zijn
aangetast
- Ontstaan van plaques (ophoping vet en gladden
spiercellen) verkalking
- Hierdoor is de vasomotoriek van de slagaders
verstoord
- Integriteit van intima wordt aangetast: trombose en
opstopping van het vet
- De cardiovasculaire risicofactoren:
o Roken
o Diabetes
o Obesitas
o Hypercholesterolemie
o Alcohol
o Arteriële hypertensie
o Familiaal
- Stenotisch vaatlijden kan overal!
o Plaatsen met meer risico: de bifurcaties (zorgen voor turbulenties)
o Is vaak asymptomatisch
o Symptomen die er wel zijn is door: hypoperfusie (visceraal,
lidmaten) of door embolisatie zoals in de carotis (hiervan kunnen
kleine embolen dan wegschieten en een CVA veroorzaken
▪ Bv. darmbloedvatstenose: als de darmbloedvaten
vernauwen kunnen de mensen wel nog eten maar erna last krijgen
omdat ze op dat moment meer bloed nodig hebben om het eten te
verwerken, ze hebben zuurstof nodig
▪ Bv. nierinsufficiëntie: bij verminderde nierbloedtoevoer:
• Nierinsufficiëntie
• Schompelnieren
• Hogere bloeddruk
▪ Het kan asymptomatisch zijn of je kan symptomen krijgen zoals:
claudicatio (etalagebenen), rustpijn, ulceratie of gangreen
3.1 stenoserend vaatlijden – de carotisstenose
- Oorzaken:
o Ischemisch 80%
o Hemorragie 20%
o Embolen uit hart bv. door VKF
o Embolen uit grote atherosclerose bloedvaten: aorta, carotisstenose
o Occlusie/trombose vd kleine bloedvaten: intracranieel
o Hypercoagulabiliteit: stollingsstoornissen
o Idiopathisch: verschillende oorzaken
- Symptomen carotisstenose:
o Asymptomatisch vaak
o Verlamming
o Scheefstandmondhoek
2
1. afkorting
Slagaders of arteriën Brengen zuurstofrijke bloed van hart naar de weefsels
Aders of venen Brengen zuurstofarme bloed van weefsels naar het hart
Haarvaten of Staan in voor de verdeling van bloed en de uitwisseling
capillairen van allerlei stoffen
De lymfevaten Brengen het vocht terug wat uit de capillairen in de
weefsels is gesijpeld
2. veneuze en lymfatische circulatie
2.1 veneus
→ de v. porta gaat eerst naar de lever dan naar de darmen
- Er zijn veneuze kleppen
- Bij hartcontracties is er aanzuigkracht
- Er is een spierpomp rond de venen in de kuit,…
- Er zijn drukverandering bij ademhaling
- Arterioveneuze koppeling
2.1.1 oppervlakkige insufficiëntie
- Varices
- Diepe veneuze insufficiëntie
- Flebitis
- Veneuze ulcus
- Oedeem
- Behandeling:
o Steunkousen
o Gewichtsbeperking
o lichaamsbeweging
o elevatie
o stent
o leegzuigen varices
2.2 arteriële circulatie
- stenoserend vaatlijden: versmalling
- aneurysmatisch vaatlijden: bloedvat zet uit
- dissecties: scheuren van bloedvaatwand
2.3 de onderzoeken
- basis vaat onderzoek:
o inspectie
1
, o pulsaties aan a. femoralis communis (AFC), arteria poplitea (AP), arteria
tibialis posterior (ATP) en arteria dorsalis pedis (ADP)
o capillaire refill nl. <3 sec
o kleur en temperatuur van lidmaat
o souffles: femoraal
o locatie en uitzicht van de wonde: arterieel vs. Veneus vs. Neuropathisch
o doppler: geen/mono/bi/trifasisch signaal
3. stenoserend vaatlijden
Atherosclerose: grote en middelgrote slagaders zijn
aangetast
- Ontstaan van plaques (ophoping vet en gladden
spiercellen) verkalking
- Hierdoor is de vasomotoriek van de slagaders
verstoord
- Integriteit van intima wordt aangetast: trombose en
opstopping van het vet
- De cardiovasculaire risicofactoren:
o Roken
o Diabetes
o Obesitas
o Hypercholesterolemie
o Alcohol
o Arteriële hypertensie
o Familiaal
- Stenotisch vaatlijden kan overal!
o Plaatsen met meer risico: de bifurcaties (zorgen voor turbulenties)
o Is vaak asymptomatisch
o Symptomen die er wel zijn is door: hypoperfusie (visceraal,
lidmaten) of door embolisatie zoals in de carotis (hiervan kunnen
kleine embolen dan wegschieten en een CVA veroorzaken
▪ Bv. darmbloedvatstenose: als de darmbloedvaten
vernauwen kunnen de mensen wel nog eten maar erna last krijgen
omdat ze op dat moment meer bloed nodig hebben om het eten te
verwerken, ze hebben zuurstof nodig
▪ Bv. nierinsufficiëntie: bij verminderde nierbloedtoevoer:
• Nierinsufficiëntie
• Schompelnieren
• Hogere bloeddruk
▪ Het kan asymptomatisch zijn of je kan symptomen krijgen zoals:
claudicatio (etalagebenen), rustpijn, ulceratie of gangreen
3.1 stenoserend vaatlijden – de carotisstenose
- Oorzaken:
o Ischemisch 80%
o Hemorragie 20%
o Embolen uit hart bv. door VKF
o Embolen uit grote atherosclerose bloedvaten: aorta, carotisstenose
o Occlusie/trombose vd kleine bloedvaten: intracranieel
o Hypercoagulabiliteit: stollingsstoornissen
o Idiopathisch: verschillende oorzaken
- Symptomen carotisstenose:
o Asymptomatisch vaak
o Verlamming
o Scheefstandmondhoek
2
