Summary
Samenvatting medicinale chemie
- Course
- Institution
Zeer uitgebreide inhoudstafel, figuren moest ik verwijderen voor plagiaat maar komen uit de slides
[Show more]
Seller
Follow
Farma505
Content preview
Medicinale ChemieDEEL 1
1. NUCLEÏNEZUREN ALS DOELWIT VOOR GENEESMIDDELEN
A) Structuur nucleïnezuren
Toepassing: DNA replicatie & synthese enzymen verstoren anti-tumoraal + antibiotica (selectief)
Nadelen: niet selectief (alle snel delende cellen getroffen) & resistentie opl: therapietrouw +
combinatietherapie
B) Producten die inwerken op DNA
DNA intercalatie
= platte moleculen die binden in de mineure of majeure groeve van DNA (tussen basenparen) en zo
de lokale structuur van DNA veranderen (nu wordt het niet meer herkend door enzymen: topo en
polymerasen)
= geen sequentie herkenning, kunnen wel discrimineren tussen purine-pyrimidine voor meest
energetisch gunstige situatie
1. Anthracyclines:
o Antitumoraal, alkylerend, inhibitie topo1, vorming hydroxylradicalen
o Nadeel: cardiotoxiciteit
o 2 vormen: adriamycine & daunomycine
o Epimeren: idarubicine & epirubicine
o Werking: deel dat intercaleert in majeure groeve, aminoglycoside dat interacties
aangaat in mineure groeve
o Plaats: d(CpGpTpApCpG) tussen terminale CpG sequenties
(structuur antracyline)
2. Actinomycines
o Molecule: dactinomycine
o Werking: chromofoor dat intercaleert, hangt via H-bruggen vast aan 2x cyclisch
lactonen die VDW-interacties aangaan in mineure groeve
o Antitumoraal (embryonaal carcinosarcoma): inhibeert elongatie van rRNA tijdens
transcriptie + inhibitie topo 1, 2, RNA polymerase
o Plaats: GpC sequenties
(structuur actinomycine)
1
, 3. Synthetische verbindingen
o Molculen: amsacrine, mitoxantrone, ellipticine
o Indicaties: leukemie, borstkanker, nt meer gebruikt
o Werking: deel interacaleert, deel gaat interacties aan in mineure groeve
(structuren amsacrine, mitoxantrone, ellipticine)
DNA binding & doorbraak
Deze verbindingen maken vrije radicalen (OH -) die DNA kunnen doorbreken. Een minimale
hoeveelheid radicalen (superoxideradicaal O 2-) is nodig voor de werking van de cel. Een overmaat of
aanwezigheid van Cu/Fe kan dit schade aanrichten.
Normaal: R-X -. + O2 R-X + O2 -. O2 uit onze cel is een e- acceptor, superoxide vormt
2 O2 -. + 2 H+ H2O2 + O2 superoxide w enzymatisch geïnactiveerd
2 H2O2 2 H2O + O waterstofperoxide wordt enzymatisch verwijderd
H2O2 + 2 GSH G-S-S-G + 2 H2O
Met Cu/Fe: O2 -. + Fe3+ Fe2+ + O2 Een zeer reactief hydroxylradicaal reageert met
H2O2 + Fe2+ Fe3+ + .OH + OH thyminebasen & adeninebasen. Leidt tot celdood
O2 -. + H2O2 O2 + .OH + OH
1. Anthracycline
o 3 functies: intercaleren, chinonfunctie, ketendoorbaak inhibitie topo
o Werking: chinonfunctie wordt gereduceerd met vorming van vrije radicalen die de
DNA keten doorbreken, Fe als katalysator
(reactiemech)
o Nadeel: cardiotoxiciteit door chinon redoxsysteem radicalen beschadigen
membraanlipiden opl: radicaal scavrngers vb. Vit E (neutraliseert radicaal)
2. Bleomycine
o Ketendoorbraak door vorming van OH- radicalen + O2 moet aanwezig zijn!!
o Actieve vorm: met Fe2+ BLM wordt geactiveerd, geeft OH-radicalen DNA
beschadiging
BLM-FeII-O2 BLM-FeIII-O-O` • BLM-FeIII-O-OH BLM-Fe =O + •OH
Peroxide kan zelf ook al beschadigen
o Stabiele vorm: met Cu2+: transport & distributie, ontstaat in bloed, gn hydrolyse
o Werking: p15
3. nitroverbindingen
o indicatie: bacteriële infecties
o Selectiviteit: afh van zijgroep die redoxpotentiaal bepaalt redoxpot > O2: NO2 zal
altijd in geoxideerde vorm voorkomen (redoxpot < -0,35= anaëroob milieu)
o werking:
1) worden gereduceerd en zo worden superoxideradicalen gevormd (later OH)
R-NO2 + 1 e- R-NO2 -. + O2 R-NO2 + O2 -. HO.
2
, 2) geven rechtstreekste DNA beschadiging na reductie van R-NO 2
5-nitro imidazolen 5-nitro furanen
- protozoa infecties: vaginitis, darminfectie… - anaërobe infecties, G(+) en G(-)
- nitro: activiteit (vorming radicale) - urineweginfectie
- imidazool: selectiviteit (enkel anaëroob)
(moleculen imidazolen) moleculen furanen)
DNA alkylerende verbindingen
Deze verbindingen hebben (of verwerven) een + centrum waarop -DNA (e- rijke plaatsen) aanvalt en
zo gealkyleerd wordt. Het overmatig alkyleren van DNA doet DNA-herstelmachinsmen op hol slaan
en zo hebben deze verbindingen een antitumoraal effect. Bifunctionele alkylerende verbindingen zijn
het meest actief/lethaal en kunnen 2x alkyleren binnen eenzelfde keten of tussen 2 keten (cross-
linking).
Direct alkylerend
2- - Werking: -N doet nucleofiele aanval op +C, Cl als LG, -DNA valt aan op +N= alkylering
Haloalkylaminen/ (reactiemech)
N-mosterds - Eigenschappen R- groep beïnvloeden activiteit: aryl < alkyl, polaire groep voor
wateroplosbaarheid,
Vb. R= L-fenylalaine (melfalan): multiple myeloma
Vb. R= steroïde structuur: gemetestaseerd prostaatcarcinoom
Ethyleenimines - werking: N bevat substituent die e- aantrekt, hierop valt DNA aan= alkylering
(reactiemech)
Methaansulfonate - molecule: Busulfan
n - werking: sulfaat is een e- zuiger en maakt methyleengroep +, hierop valt -
DNA aan= alkylering
(reactiemech)
Aryltriazinen - molecule: dacarbazine -> maligne melanomas
- werking: p+ opname, resonantie tot N+, hierop valt DNA aan= alkylering
(reactiemech)
Na bio-activatie
3
, Inactief in gewone toestand, actief na biotransformatie in vivo. Daarna heeft het DNA alkylerende
werking.
Bio-reductie: chinon wordt gereduceerd tot hydrochinon (door NADPH)
Antracyline - werking: alkylerend na reductie van chinon
(reactiemech)
Mitomycine C - dialkylerend
- doelwit DNA: N7 & O6 van guanine
- activiteit: aziridinering noodzakelijk
(reactiemech)
Camptothecine - zonder chinon!
(reactiemech)
- molecule: cyclofosfamide (als R-groep) BIO-OXIDATIE
(reactiemech)
Metaalverbindingen
- molecule: cisplatinum, carboplatin, oxaliplatin
- werking: kruisverbinding aan DNA waardoor DNA een vormverandering ondergaat (bemoeilijkt de
werking van herstelenzymen)
LG komt los van metaalion, metaal vormt 2x nieuwe binding met DNA, vormverandering
- neveneffect: nefrotoxisch
Resistentie
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Farma505. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now