Class notes
Samenvatting religie, zingeving & levensbeschouwing
- Course
- Institution
aantekeningen van alle colleges & dit geleerd voor het examen
[Show more]
Seller
Follow
Farma505
Content preview
RELIGIEWETENSCHAP, TECHNOLOGIE & “ZINGEVENDE INTERESSE”
Er zijn 2 vormen van “zingeving” om te interpreteren:
1. Wetenschap, betekenis, leefwereld
- Edmund Husserl: filosoof die leefde tijdens nazi regime
o zijn geschriften zitten in Husserl archief (naar Leuven gesmokkeld)
o dacht na over wetenschap, de leefwereld is:
1. intersubjectief: wordt gedeeld door meerdere mensen
2. persoonlijk
3. betekenisvol:
vb. pc is niet zomaar object, wel gebruikt om te communiceren
vb. tafel kan staan voor gezelligheid, of eenzaamheid als je er altijd
alleen zit)
- wetenschap: maakt objecten van dingen om ons heen
vb. psychologie: mentale processen van mensen
farmacie: lichaam van de mens (= feit waarvan wetenschap vertrekt)
o maakt abstractie van deze feiten: bekijkt deze feiten als objecten
vb. maker van iPhone heeft als enig doel om de iPhone te maken
vb. anatomie: lichaam bekijken als object dat je kan opensnijden lichaam
is niet meer mens met leven, maar wel object dat je kan
opensnijden/bestuderen MAAR hiervoor moet je dus eerst abstractiseren
(lichaam als betekenisloos beschouwen, geen respect)
o na anatomie les geef je terug de betekenis aan een (dood lichaam)
o in normale wereld kom je niet weg met wat in wetenschap gebeurt (vb lichaam
opensnijden mag tijdens anatomie les, niet van dode buurman die je gevonden hebt)
- Video slide: vanaf camera uitzoomt neem je standpunt van wetenschap aan (geheel van
onpersoonlijke processen, Louise wordt object/stofdeeltje in universum) OF wanneer camera
inzoomt krijg je terug analytische blik (anatomie) van Louise maar wanneer je terug Louise ziet weet
je dat ze meer is dan hoopje moleculen (= leefwereld)
Wetenschap Leefwereld
- De relatie van de wetenschap tot de leefwereld:
o elkaar meer zien met wetenschappelijke bril? Elkaar objectiveren?
vb. daders zijn niet verantwoordelijk voor hun misdrijven (want mens is hoop
moleculen, machine) JA? Accepteer je deze wetenschappelijke houding
vb. tinder: wetenschappelijk matches maken obv eigenschappen
o OF best autonomie behouden tov wetenschap: obv intuïtie partner kiezen
2. Zingevende, cognitieve, manipulatieve interesses van de mens
Zingevend: betekenisvol
Cognitief: kennis (vb. door iets te vragen)
Manipulatief: controle (je wil iets & zoekt een manier om dit te krijgen vb. honger stillen door eten)
1
,- Het leven lijkt op het 1e zicht meer om cognitie en manipulatie te gaan (vb technologie), maar
eigenlijk neemt zingeving de bovenhand
ZINGEVEND COGNITIEF
Stelling 1: Small talk
Er zijn activiteiten in ons leven die lijken te gaan over een ‘cognitieve
interesse’, maar die eigenlijk fundamenteel over zingeving gaan
Praten: is niet enkel voor kennis, maar ook omdat anderen (contact) betekenisvol is
Small talk (gesprekken over weer…) gesprek dat niet als doel heeft kennis te verwerven
(vb. weer kan je opzoeken): wel om relatie te vieren (elkaar erkennen) (vb in aula praten:
elkaar erkennen dat je in hetzelfde jaar zit, hetzelfde vak volgt…)
Gesprek met dokter: kennis inkleden met hallo, alles goed…[INFO]… oke dankuwel dokter, en
alles goed met de kids… alles buiten de kennis is om relatie te erkennen (0 betekenis, toch
cruciaal want kan ongemakkelijk/onbeleefd zijn)
Stelling 2: Ontrouw in liefdesrelatie
Op het domein van de zingeving bestaat er redelijkheid en onredelijkheid.
Wat ‘redelijk’ en ‘onredelijk’ is, is echter niet hetzelfde als wat vanuit
cognitief oogpunt ‘rationeel’ en ‘irrationeel’ is
Vraag het: inefficiënt want partner gaat het natuurlijk niet bekennen irrationeel
Kan ook: privédetective, tracking device… veel rationeler, maar als je eigen partner dit zou
doen dan is het niet meer oké/vertrouwensbreuk zoals wetenschap, gaat probleem
objectief bekijken
Kennis vs zingeving (intuïtie, irrationeel)
Stelling 3: Belang
Stelling 3: Wetenschappelijke (cognititeve) bevindingen, zijn vaak slechts
van relatief belang voor de zingevende relaties in de leefwereld.
Wetenschappelijke kennis niet zo belangrijk voor zingeving, bijvoorbeeld:
Liefde & chemie
- Je wordt niet aangetrokken door innerlijk (persoonlijk), maar door zweet (onpersoonlijk, chemie)
- hoe belangrijk is dit voor ons liefdesleven om te weten? Negeren, boeit toch niet, in deze wereld
weet je dat mens meer dan chemisch wezen is (zoals met louise)
Straf
- Richard Dawkins & fragment met auto: kwaad zijn op misdadiger is even belachelijk als
kwaad zijn op auto, misdadigers zijn ook maar machines (obv neurologisch beeld)
2
, - Leefwereld/cognitieve interesse: mensen wordt bepaald door hersenen (biochemische
machine), dus niet straffen, wel repareren (mentaal centrum)
- Conclusie moet zijn: wetenschap kan niet zeggen hoe wij met elkaar moeten omgaan, heeft
wel kennis maar geeft geen info over zingeving (hier: daders niet straffen want is chemie, ja
nee zo werkt het natuurlijk niet)
(zie extra tekst Dawson)
Schilderij
Enkel inkt volgens de wetenschap, zingeving ziet hier figuren in en houdt geen rekening met
wetenschappelijk standpunt
ZINGEVING MANIPULATIEF
Stelling 1: Geluk
Er zijn zaken in ons leven die lijken te gaan over onze ‘manipulatieve
interesse’, maar die eigenlijk fundamenteel over zingeving gaan (en die niet
kunnen bereikt worden door manipulatief handelen). Bijvoorbeeld: geluk en
erkenning.
Kan je niet manipulatief bereiken (<-> eten)
Geluksmachine
- De rest van je leven hieraan gekoppeld om geluk prikkels te krijgen wil je dit?
- Probleem: geluk is iets dat buiten ons is vb. geluksmachine programmeren dat je WK wint
is dit leuk? Nee, want je wil dit winnen/WK winnen heeft enkel waarde omdat dit moeilijk is,
er is ook een kans dat je verliest MAAR als je dit met machine doet heb je 0 kans op verlies
- Vb kinderen: heb je niet onder controle, staan buiten jezelf met machine: jij bepaalt hoe
kind eruitziet, hoe zijn/haar leven verloopt… dit doet afbreuk aan het hebben van kinderen,
zal niet meer op zijn/haar eigen manier ontwikkelen
Zoeken naar erkenning
- Met machine: vb iedereen zal je erkennen na speciaal drankje is niet hetzelfde als je dit
zelf controleert, wel als mensen dit toch vinden als ze niet ook niet zouden kunnen vinden
(wat is deze erkenning waard?)
- Ander vb: spotify vs radio meer euforie bij onverwacht lied op de radio ipv dat je het zelf
opzet
=> Totale controle = totale einde van geluk
Stelling 2: Belang
De focus op de manipulatieve interesse kan uiteindelijk de zingevende
dimensie aantasten.
Cognitief kan zingeving niets doen (vb liefde is chemisch), maar dit is wel bij manipulatief
Vb persoon wil mijn vriend zijn omdat die iets wil van mij vriendschap heeft hiervan effect
(vrienden hebben is niet omdat je vriendschap nodig hebt, als ik iemand beter vind wordt die
mijn vriend)
Burgerschap
- Politiek niveau
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Farma505. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.69. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now