Wat is een samenstelling?
We spreken van een samenstelling als met twee bestaande woorden, waarvan er tenminste één een
zelfstandig naamwoord is, een nieuw zelfstandig naamwoord gevormd wordt,
bijvoorbeeld slaapkamer (znw. + znw.) of vierkant (telw. + znw.). Soms treedt in zo'n samenstelling
een tussenklank op: woord + boek = woordenboek en verjaardag + kaart = verjaardagskaart. De
toonloze tussenklank /e/ schrijf je soms als -en- en bij andere woorden als -e-.
Hoofdregel
In een samenstelling wordt een tussenklank /e/ met -en- geschreven als het linkerdeel van de
samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat een meervoud heeft op -en, maar geen meervoud
op -s.
bloementuin: bloem - bloemen gebarentaal: gebaar - gebaren
kippensoep: kip - kippen notendop: noot - noten
vrouwengevangenis: vrouw - vrouwen gevarendriehoek gevaar: - gevaren
Ezelsbruggetje
We voegen hier nog een ezelsbruggetje toe, waarmee je bijna alle woorden goed kunt schrijven: het
eerste deel van een samenstelling krijgt een vorm die het ook krijgt als los woord.
hond + hok groente + boer
honde bestaat niet, dus: hondenhok groente bestaat wel, dus: groenteboer
taal + cursus geboorte + golf
tale bestaat niet, dus: talencursus geboorte bestaat wel, dus: geboortegolf
Let op!
In onderstaande gevallen gaat het ezelsbruggetje niet op. Hier geldt de hoofdregel. Er zijn twee
categorieën woorden die toch een -n- krijgen, hoewel het eerste deel met een -e wel bestaat.
1. Zelfstandige naamwoorden die een persoon aanduiden en afgeleid zijn van een bijvoeglijk
naamwoord.
ziekenhuis
zieke bestaat; het is een persoon en het is afgeleid van een bijvoeglijk naamwoord: ziek - zieke
2. Woorden die eindigen op -e en die geen meervoud op -s hebben.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Noaveldmaat. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.