Summary
Samenvatting Begrippenlijst Europese Rechtsgeschiedenis
- Course
- Institution
Alle belangrijkste begrippen van Europese Rechtsgeschiedenis, inclusief Latijnse benamingen simpel uitgelegd.
[Show more]
Seller
Follow
trijntjebogers
Content preview
Mos Gewoonterecht.Fas Goddelijk recht.
Ius Civile Menselijk recht.
Wet der Twaalf Tafelen Gewoonterecht en wettenrecht.
Legis actio-proces Rechterlijke procedure in 2 fasen bij een geschil dat stond in de Wet
der Twaalf Tafelen. Eiser en gedaagde leggen eed in combinatie met
geldbedrag af. Er is geen hoger beroep mogelijk omdat men een
eigen rechter kiest.
Formula-proces Rechterlijke procedure in 2 fasen bij een geschil dat stond in het
edict van de praetor. Soepelere procedure. Er is geen hoger beroep
mogelijk omdat men een eigen rechter kiest.
Praetorisch recht (Ius De praetor codificeerde uitzonderingsgevallen in een edict. Deze
Praetorium) beleidsnotitie bestond als aanvulling op de Wet der Twaalf Tafelen.
(Eeuwig) edict Nieuwe rechtsregels van de praetor werden vastgelegd in een edict.
De keizer wilt het recht naar zich toe trekken door het edict van de
praetor de bevriezen, dit werd een eeuwig edict (1 e keizerlijke
bemoeienis)
Juridische adviezen Adviezen van rechtswetenschappers, deze waren concreet en
(responsa) casuïstisch.
Ius Respondendi Het recht om voor de keizer te antwoorden. Op deze manier was de
keizer ervan verzekerd dat hij nooit een andere mening zal hebben
dan rechtswetenschappers (2e keizerlijke bemoeienis).
Cognitie-proces (cognitio Rechterlijke procedure in 1 fase met keizerlijke ambtenaren. Hoger
extraordinaria) beroep was wel mogelijk (3e keizerlijke bemoeienis).
Keizerlijke wetten Keizer vaardigt vanuit het Senaat keizerlijke wetten aan. Dit bestond
(constitutiones) uit edicten, mandaten, rescripten en decreten (4 e keizerlijke
bemoeienis).
Citeerwet Keizer zet hier de rechtswetenschap buitenspel doordat alleen 5
rechtswetenschappers geciteerd mochten worden. Zij kregen
exclusiviteit.
Corpus Iuris Civilis (Codex, Codificatie van het romeinse recht door keizer Justinianus. Deze
Digesten, Instituten, bestond uit de Codex (verzameling wetten), Instituten (leerboek),
Novellen) Digesten (adviezen) en Novellen (nieuwe keizerlijke wetten).
Publieke misdrijven Schending van het goddelijk recht. De goden werden benadeeld.
(criminal publica)
Private delicten (delicta Schending van het menselijk recht. Andere families werden
privata) benadeeld.
Poenale actie (actio Private actie jegens dader ter ontvanging van geldboete. De actie
poenalis) was gericht op vergelding. De actie kon ook tegen meerdere daders
worden gedaan.
Reipersecutoire actie Schadevergoedingsactie gericht op het vergoeden van de geleden
schade en niet op vergelding. De actie kon maar tegen 1 dader
worden genomen.
Criminele actie (action Eis tot strafvordering. Voegen aan de zijde van een keizerlijke
criminalis) ambtenaar.
Civiele actie (action civilis) Eis tot schadevergoeding. Zelfstandige actie gericht op
schadevergoeding.
Cicero Advocaat. Respondere, agree en cavere.
Gaius Rechtswetenschapper die geciteerd mocht worden.
Ulpianus Rechtswetenschapper die geciteerd mocht worden.
, Scholastiek God heeft de waarheid geopenbaard in de Bijbel en in het Corpus
Iuris Civilis.
Auctoritas Absoluut gezag. Wat in juridische teksten staat is de waarheid.
Glossatoren Geloven in auctoritas. Teksten begrijpen en toegankelijk maken door
randnoten te plaatsen rond het Corpus Iuris Civilis (ratio).
Commentatoren Verschuiving van tekst naar inhoud. Minder tekstgebonden en een
systematische behandeling.
Corpus Iuris Canonici Decreet van Gratianus en Decretalen (pauselijke wetten).
Decreet van Gratianus Leerboek van kerkelijke rechtsregels.
Liber Extra Aanvulling van rechtsregels op het Decreet van Gratianus.
Liber Sextus Aanvulling van rechtsregels op het Liber Extra.
Decretisten Kerkelijke glossatoren.
Decretalisten Kerkelijke commentatoren.
Ius Proprium Eigen recht (Cola).
Ius Commune Geleerde recht (Bacardi).
Receptie Doordringen van geleerd recht in de rechtspraktijk (Baco).
Acculturatie Aanpassing van het eigen recht aan het geleerde recht (Baco).
Azo Belangrijkste glossator.
Accursius Belangrijkste glossator.
Bartolus Belangrijkste commentator.
Baldus Belangrijkste commentator.
Gratianus Auteur van het Decreet van Gratianus.
Verzoeningsprocedure Slachtoffer dient een private klacht in tegen dader. Er was
formalistisch bewijs nodig (uiterlijke waarneming). De voorzitter van
de stamvergadering was rechter in oude zin. Het inhoudelijke vonnis
werd opgesteld door de volksvergadering.
Compositie, Faidus, Fredus Opsomming van verzoenbedragen. Fadius was het deel dat werd
betaald aan de familie van de benadeelde. Fredus was het deel dat
werd betaald aan de gehele stam of stamkoning.
Accusatoire strafprocedure Private vervolging met gelijkwaardige partijen en een passieve
rechter (formele waarheid).
Inquisatoire strafprocedure Publieke vervolging met ongelijkwaardige partijen en een actieve
rechter (materiële waarheid).
Romano-canonieke Kerkelijke vorm van inquisitoire procedure met ambshalve
procedure vervolging. Schriftelijk van aard.
Daadstrafrecht Accent ligt op de daad. Aansprakelijkheid is gebaseerd op gevolg van
de daad.
Schuldstrafrecht Accent ligt op de dader. Aansprakelijkheid is gebaseerd op
verwijtbaarheid en toerekenbaarheid van de dader.
Thomas van Aquino Focus op toerekenbaarheid van een handeling. Niet elk mens is slim
genoeg om goed en kwaad van elkaar te onderscheiden. Als je dat
niet kan, is de handeling niet toerekenbaar en kan de handeling ook
niet verwijtbaar zijn (moraaltheologie).
Bartolisten Romeinse recht is het ware recht.
(commentatoren)
Juridische humanisten Eigen recht is vertrekpunt. Romeinse recht is slechts een voorbeeld.
Mos Italicus Romeins recht omzetten in rechtspraktijk.
Mos Gallicus Zuivere Romeinse recht terughalen.
Historisch-filologische Romeinse recht moet worden teruggehaald in de tijd waar zij
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller trijntjebogers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52507 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now