Summary
Samenvatting kleur en licht
- Course
- Institution
Alle notities uit de lessen, gebundeld met informatie uit de cursus 15/20 op examen eerste zit
[Show more]
Seller
Follow
tessmoens
Reviews received
Content preview
Kleur en lichtGeschiedenis – zien en waarnemen
Begrippen licht
,Geschiedenis
Tot 18de eeuw = 2 lichtbronnen
➔ Natuurlijk daglicht
➔ Sinds steentijd; de vlam als kunstmatige lichtbron
! Uitvinding gasverlichting en later elektrische lichtbronnen = start nieuw tijdperk
➔ Kwantitatieve lichtplanning (lichtplanning d.m.v. normen)
o Industrialisatie ¨neemt toe >> werkplekverlichting
▪ Invloed van verlichtingssterkte & -soort
o Regelgeving over minimale verlichtingssterkten & -kwaliteiten van de kleurweergave +
regelgeving anti-verblinding
o Normencatalogus als richtlijn voor verlichting
▪ Psychologie van waarneming buiten beschouwing = esthetische effect, hoe mens
ruimte waarneemt = kwalitatieve lichtplanning (na WOII in de VS)
o Behoeften mens = niet belangrijk, mens is louter ontvanger van een visuele omgeving
➔ Kwalitatieve lichtplanning
o Interesse in psychologie na WOII in de VS
o Men leert meer over hoe oog werkt en hoe de hersenen beelden interpreteren
▪ De fysiologie breidt uit!
o Uitbreiding fysiologie oog met psychologie van het waarnemen
▪ Rekening houden met waarnemende mens + geziene objecten en het
overbrengende medium (licht)
o Waarneming als uitgangspunt voor goede verlichting!
▪ Behoeften van de mens = actieve factor in de waarneming
Richard Kelly (1910 – 1977)
➔ Pionier in kwalitatieve lichtplanning
➔ Voegde waarnemingspsychologie en toneelverlichting samen tot 1 concept
➔ 3 basisfuncties van licht
o Ambient luminescence = licht om te zien (Algemene verlichting)
▪ Algemene verlichting van de omgeving, objecten en mensen zichtbaar maken
▪ Algemene mogelijkheid voor oriëntatie en activiteit; kwantitatieve lichtplanning
▪ Geen doel, maar basis voor verdere lichtplanning
o Focal glow = licht om naar iets te kijken (Accent verlichting)
▪ Licht voor het eerst een taak; actief meewerken aan het overdragen van info
▪ Helder verlichte delen trekken onbewust de aandacht van de mens
• Bewust zones naar voor-/ achtergrond halen
, o Play of brilliants = licht om naar te kijken (Decoratieve – sfeerverlichting)
▪ Licht = informatie op zich (bv. Sprankelende effecten door puntlichtbronnen op
spiegelende/ lichtbrekende materialen)
▪ Levendigheid & sfeer creëren; gericht gebruik van lichtsculpturen/ -materialen
Seagram Building – Ludwig Mies van der Rohe & Philip Johnson in NY 1957
➔ Visie = toren van licht die van ver herkenbaar was
o Hoe? Kelly maakt verlichte plafonds in de kantoorverdiepingen (licht van binnenuit op)
o Verlichte sokkelgedeelte; wolkenkrabber lijkt te zweven boven de straat.
New York State Theater – Philip Johnson in NY – Center fort he Performing Arts 1965
➔ Kelly onderzoekt kristallijne structuren (kroonluchter)
o Toeschouwersruimte = kroonluchter met diameter 3 m uit “lichtdiamanten”
o Foyer = armaturen aan balustrade die lijken op juwelen in een kroon
Kimbell Art Museum – Louis I. Kahn in Texas – Fort Worth 1972
➔ Noord – zuid gerichte galerieën met gewelvenplafonds (lichtvoeg in midden) = natuurlijk licht
William Lam (1924 – 2012)
➔ 1970: Criteriacatalogus = lexicon voor de contextgeoriënteerde beschrijving van de vereisten
aan een verlichtingsinstallatie
➔ Onderscheid tussen 2 hoofdgroepen van criteria
o Activity needs = vereisten uit de actieve bezigheden in een visuele omgeving
▪ Eigenschappen van de voorliggende kijktaken ( ~ kwantitatieve verlichting)
▪ Functionele verlichting die optimale omstandigheden schept voor een bepaalde
activiteit
▪ ! Lam keert zich tegen een continue verlichting die altijd volgens de zwaarste
kijktaak plaatsvindt >> gedifferentieerde analyse van alle kijktaken op locatie, type
en frequentie.
o Biological needs = psychologische vereisten in elke context van een visuele omgeving
▪ Bevat onbewuste behoeften die voor een emotionele waardering van een situatie
essentieel zijn
▪ Lam: Onze blik richt zich maar op enkele momenten van opperste concentratie op
1 kijktaak. >> Visuele aandacht van de mens is bijna altijd uitgebreid naar de
waarneming van zijn totale omgeving.
➔ Fundamentele psychologische vereisten (Biological needs)
o (Eenduidige) oriëntatie
▪ Ruimtelijk; herkenbaarheid van doelen en de wegen ernaartoe
▪ Tijdstip; weer, wat er in omgeving gebeurt → info ontbreekt? = kunstmatige en
beklemmende omgeving
, o Begrijpelijkheid
▪ Volledige zichtbaarheid van alle deelruimtes (veiligheidsgevoel)
▪ Structurering, behoefte aan een eenduidige en geordende omgeving
• Vorm & opbouw omringende architectuur = herkenbaar + essentiële
gebieden uit achtergrond naar voren halen = positief
• Verwarrende plek met veel info? = Focuspunt voor ontspanning voorzien
o Communicatie
▪ Behoefte mens en zijn aanspraak op een gedefinieerde privésfeer
▪ Extremen: volledige isolatie & volledige openbaarheid = negatieve ervaring
• Contact met andere mogelijk maken, maar ook privé gedeelten bevatten
door bv. Een lichteiland
Zien en waarnemen
Informatie uit omgeving opnemen = via het oog
➔ Licht = medium die door intensiteit, verdeling en zijn eig. onze waarneming beïnvloed.
Licht
➔ Zichtbaar licht = dat deel van het elektromagnetisch spectrum dat in staat is een lichtindruk op te
wekken in het menselijk oog. (zichtbare golflengten tussen 380 nm (= violet) en 760 nm (=rood)
➔ Een vorm van energie die zich met een bepaalde snelheid voortplant
Kleurindruk
➔ Spectrum van zichtbaar licht indelen in verschillende golflengtegebieden met bepaalde
kleurindruk.
➔ Regenboog = bevat alle kleuren die uit 1 enkele golflengte van zichtbaar licht bestaan = het pure
spectrum
o Licht uit 1 spectrale kleur = monochromatisch
o Totaal aantal lichtkleuren binnen het zichtbare deel van het elektromagnetisch spectrum
= het kleurenspectrum; mens ≠ in staat tot spectrale kleuren afzonderlijk waar te nemen
→ worden samengevat tot een bepaalde kleurindruk.
▪ Onderlinge verhouding tussen hoeveelheden uitgestraalde energie in de
spectrale kleuren = bepalend of we lichtbron als wit of wit + kleurzweem zien
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessmoens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now