In dit document vind je een samenvatting van het vak 'Op weg naar meesterschap A: pedagogisch handelen'. Alle hoofdstukken zijn hierin terug te vinden. Ik maakte gebruik van overzichtelijke titels en een bijhorende inhoudstabel om een zo duidelijk mogelijke structuur te bieden.
Inhoud
1. Pedagogisch model........................................................................................................................2
1.1. Het kind en zijn psychologische basisbehoeften..........................................................................2
1.2. Een pedagogisch antwoord: de basishouding van de leerkracht.................................................2
1.3. Contexten waarbinnen pedagogisch handelen plaatsvindt........................................................3
1.4. Algemene context waarbinnen opvoeden plaatsvindt...............................................................3
2. Het kind en zijn psychologische basisbehoeften............................................................................4
2.1. De behoefte aan VERBONDENHEID – ik hoor erbij.....................................................................4
2.2. De behoefte aan COMPETENTIE- ik kan het................................................................................5
2.3. De behoefte aan AUTONOMIE – ik wil het zelf............................................................................7
2.4. De gevolgen van de basisbehoeften op de ontwikkeling van het kind........................................8
2.5. Welbevinden en betrokkenheid..................................................................................................9
2.5.1. Welbevinden.......................................................................................................................10
2.5.2. Betrokkenheid....................................................................................................................11
3. Een pedagogisch antwoord: de basishouding van de leerkracht..................................................14
3.1. Waarderen.................................................................................................................................14
3.1.1. Acceptatie van de persoon van het kind, niet zomaar van al zijn gedrag...........................14
3.1.2. Persoonlijk contact.............................................................................................................15
3.1.3. Positieve communicatiewijze..............................................................................................16
3.2. Ondersteunen............................................................................................................................16
3.2.1. Affectieve ondersteuning....................................................................................................17
3.2.2. Gedragsregulerende ondersteuning...................................................................................17
3.3. Uitdagen....................................................................................................................................18
3.3.1. Zone van naaste ontwikkeling............................................................................................19
3.3.2. Zelfstandigheid...................................................................................................................19
3.3.3. Samenwerken.....................................................................................................................19
3.4. Vertrouwen................................................................................................................................20
3.4.1. Een veilige omgeving..........................................................................................................20
3.4.2. Authentieke omgang..........................................................................................................20
3.4.3. Empathische omgang..........................................................................................................20
3.5. De relaties tussen de psychologische basisbehoeften en de basishoudingen van de leerkracht
..........................................................................................................................................................20
3.6. De basishoudingen van de leerkracht versus opvoeden............................................................20
3.6.1. Opvoeden...........................................................................................................................20
3.6.2. Opvoedingsstijlen...............................................................................................................21
3.6.3. Basishoudingen van de leraar en de opvoedingsstijlen......................................................23
3.6.4. Hoe kan je een positieve relatie met je lln uitbouwen?......................................................23
1. Pedagogisch model
1.1. Het kind en zijn psychologische basisbehoeften
Centraal staat het kind. Daarrond zijn er 3 basisbehoeften:
Verbondenheid: ik hoor erbij
Kinderen hebben behoefte aan veiligheid en verbondenheid. Een warme en
hechte band vergroot kans dat kinderen zich aanvaard en op hun gemak voelen.
Competentie: ik kan het
Ze hebben behoefte om dingen goed te kunnen, je stimuleert het
zelfvertrouwen waardoor ze gestimuleerd zijn om hun best te doen.
Autonomie: ik wil het zelf
Kinderen willen niet alleen gestuurd worden, maar willen zelf ook sturing geven
aan wat ze doen. Oefening: je geeft ze opdrachten waarin ze zelf keuzes kunnen
maken en beslissingen nemen.
1.2. Een pedagogisch antwoord: de basishouding van de leerkracht
Waarderen
Omvat het onvoorwaardelijk accepteren van het zijn van elk kind. ‘ik ben blij om wie je bent” houd niet in
dat alle gedrag van het kind geaccepteerd wordt. Bepaald gedrag kunnen, en zullen we niet accepteren. In
relatie met kinderen accepteren en waarderen we het kind in wat het kan en doet ook al is het nog beperkt.
‘Op waarde schatten’. Houdt in: kinderen serieus nemen, kwaliteiten herkennen en er beroep op doen,
talenten stimuleren.
Ondersteunen
Helpende hand bieden aan het kind om de wereld rondom zich met zelfvertrouwen te verkennen. Zo
ontstaat bij het kind in relatie met anderen de bevestiging van vertrouwen in zichzelf.
Uitdagen
Kind activeren, laten verkennen, ervaren en ontdekken, experimenteren, eigen beslissingen laten nemen,…
zo ontdekt het kind zijn talenten.
Vertrouwen
Kind laten ervaren dat je in hem gelooft. Je gaat meer loslaten. Niet ‘doe maar wat’, maar een
ontdekkingsproces gunnen. (ondersteunen)
2
Fran De Braeckeleer
, 1.3. Contexten waarbinnen pedagogisch handelen plaatsvindt
Omvat diverse contexten waarin het kind zich beweegt. Inzicht in deze contexten helpt je bij het
begrijpen hoe en waarom een kind zich gedraagt om zo een breder beeld te krijgen van het kind . het
helpt om een sterkere relatie met het kind te bouwen.
Thuiscontext (opvoedingsmilieu 1)
Primaire opvoeders die in gezinsband leven. Ook grootouders en andere familieleden.
Peergroup
Bv klasgroep, jeugdbeweging, sportclub, de academie
Leerkracht
Als leerkracht (professionele opvoeder) ga je een relatie aan met elk kind. Kind brengt veel tijd door
op school. Je neemt hem onder je vleugels. Omgang met leerlingen zal eigen inkleuring geven aan
‘waarden, ondersteunen, uitdagen en vertrouwen’. Het heeft te maken met eigenheid van school en
maatschappij.
School (opvoedingsmilieu 2)
Kind leert zich geleidelijk los te maken van zijn ouders.
Buurt
Elk kind groeit op in een wijk met meer of minder sociale contacten, gedeelde waarden en normen.
1.4. Algemene context waarbinnen opvoeden plaatsvindt
Maatschappij- en mensbeeld: Elke maatschappij legt waarden en normen in verband met het
omgaan met kinderen en jongeren. Deze visie wordt gedeeltelijk vastgelegd in wetten. (Bv.
Leerplichtwet, wetgeving kinderarbeid,…)
Leerkracht zal ook mee moeten evolueren. (bv. Eindtermen en leerplannen wijzigen om aan de
nieuwe uitdagingen van onze complexe samenleving tegemoet te komen.)
3
Fran De Braeckeleer
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller frandebr2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.79. You're not tied to anything after your purchase.
