Summary
Samenvatting bijzondere doelgroepen GERODONTOLOGIE
- Course
- Institution
Samenvatting en aantekeningen tijdens de lessen.
[Show more]
Seller
Follow
MiaLi
Reviews received
Content preview
Gerodontologie | 1Mondzorg bij bijzondere doelgroepen
1 GERODONTOLOGIE
= mondzorg voor kwetsbare/zorgafhankelijk ouderen
• Mondzorg rekening houdend met de context (cognitieve/fysische functie, sociale context, …)
+ de draagkracht vd patiënt.
➔ Kijk 1st nr de persoon, dan nr de mond!
• Mondzorg als deel van integrale zorg voor de oudere met focus op levenskwaliteit en
functionaliteit
• Mondzorg die breder gaat dan tandheelkundige verzorging:
o Communicatie met patiënten, verzorgenden, mantelzorgers, …
o Organisatie v mondzorg
Doelstellingen
➢ Empathie, attitude
➢ Kennis
➢ Vaardigheden
1.1 DOEL VAN MONDZORG BIJ KWETSBARE OUDEREN
Levensloopbestendig maken van de mondstatus
(Mond)gezondheid bij ouderen is niet de afwezigheid v ziekte → dus het doel kan niet het behoud v
tanden, reductie v plaque, cariës, parodontitis, … Ervoor zorgen dat je de situatie in de mond zodanig
stabiel houdt, ondanks de andere gezondheidsproblemen.
1.2 HEALTHY AGEING
Healthy ageing = Het proces om functionele mogelijkheden te ontwikkelen en te onderhouden die
een goede levenskwaliteit mogelijk maken op oudere leeftijd.
➔ Vertrekt vanuit de waarden, verwachtingen, prioriteiten, noden, voorkeuren van een
persoon (verschilt van individu tot individu)
A public-health framework for Healthy Ageing → mogelijkheden tot actie op maatschappelijk niveau
gedurende de hele levensloop.
Active ageing = Het proces om kansen te optimaliseren voor gezondheid, participatie in de
maatschappij + veiligheid om zo de levenskwaliteit te verhogen als mensen ouder worden.
Doel is om te waarborgen dat mensen waardevol blijven voor hun families, de gemeenschap + de
economie.
• Voorkomen en reduceren van de nadelige gevolgen van slechte oral functie + chronische
problemen i/d mond
• Risico factoren reduceren die geassocieerd worden met mondpathologie en promoten v
factoren die een goede mondgezondheid bestendigen gedurende het leven
1
, Gerodontologie | 2
• Een continuüm ontwikkelen van betaalbare, toegankelijke, kwalitatieve en ouderen
vriendelijke (mond)zorg en sociale voorzieningen die tegemoetkomen aan de noden en
rechten van mensen wanneer ze ouder w.
• Opleiding en training voor zorgverleners
1.3 PROFIEL OUDEREN
3 groepen:
1. Vitale, relatief goed functionerende oudere (60%)
2. Kwetsbare oudere (20%)
3. Zorgafhankelijke ouderen (20%)
1.3.1 Het geriatrisch profiel
A. Verminderde homeostase
B. Chronische ziekten
C. Atypische presentatie en verloop v ziekten
D. Multimorbiditeit
E. Polyfarmacie
F. Bedreigde validiteit – verlies v functie
G. Somato-psycho-sociale verwevenheid
A. Verminderde homeostase
Homeostase = een proces binnen het interne milieu van meercellige organismen dat voor een stabiel
evenwicht zorgt in het interne milieu. Homeostase is het op peil houden van voeding- en
afvalstoffen in de cellen via het interne milieu.
Een organisme kan door homeostase de functie van elk individueel orgaan aanpassen.
B. Chronische ziekten
• Artrose
• Hoge BD
• Lage rugproblemen
• Hoog cholesterol
• Diabetes type 2
• Artritis
• Uninaire incontinentie
• Osteoporose
C. Atypische presentatie en verloop van ziekten
• Klachtenpatroon verandert, w meestal armer en vager → belang heteroanamnese
• Verwikkeling die de aandacht trekken
• Moeilijke diagnostiek → risico in dat de ziekte miskend w en dat een behandeling (te) laat gestart w.
2
, Gerodontologie | 3
D. Multimorbiditeit
Multimorbiditeit = gelijktijdig voorkomen v 2 of meer chronische aandoeningen
Comorbiditeit = naast hoofddiagnose (= indexziekte) enkele andere ziekten (= comorbiditeit)
• Interacties tss verschillende aandoeningen
• Niet gediagnosticeerde aandoeningen beïnvloeden de evaluatie/behandeling van een gekend
probleem
E. Polyfarmacie
• Gemiddeld 9 medicijnen
• Afhankelijk v WZC (8-11)
• Mannen = vrouwen
• Natuurlijke tanden = tandeloos
• Jonger > ouder
• Verhoogde tegemoetkoming > geen VT
• Zorgbehoevendheid stijgt, dan medicatie daalt
F. Bedreigde validiteit – verlies van functie
Percentage 65-plussers beperkingen dagelijkse activiteiten
66/74j M 12% V 18%
75+ M 35% V 48%
G. Somato-psycho-sociale verwevenheid
➔ Heel grote verschillen in levensverwachting, algemene gezondheid, psychosociale gezondheid,
zorgvraag
H. Geriatrische reuzen – geriatrische syndromen
+ Een syndroom waarbij één of meer symptomen het gevolg zijn v meerdere aandoeningen
tegelijkertijd.
Kenmerken:
• Komen meestal voor op hoge leeftijd
• Multifactoriële etiologie
• Komt vooral voor in combinatie met kwetsbaarheid
• Prognostische marker voor verhoogd risico op complicaties/bijwerkingen en hogere
mortaliteit
• Geriatrische syndromen komen vaak in combinatie voor, met overlap in bijdragende factoren
• Generalistische diagnostiek en multidisciplinaire complexe interventies zijn meest effectief
Bv: Incontinentie, syncope, sarcopenie, osteoporose, intoxicatie, duizeligheid, vallen, delier,
ondervoeding
3
, Gerodontologie | 4
Acuut = bv vallen, delier, syncope
• Duidelijke uitlokkende factor
• Geen vast verband tussen uitlokkende factor en optredend geriatrisch syndroom
Chronisch = bv. sarcopie, osteoporose, depressie
• Geen duidelijke uitlokkende factor
• Meerdere bijdragende factoren (sommige noodzakelijk)
➔ Comprehensive Geriatric Assessment
I. Zorgafhankelijkheid
= Katz-schaal
BeIRAI = Resident Assessment Instrument
• Evaluatie v verschillende parameters
o IADL, ADL, cognitieve problemen, psychische problemen, gedragsproblemen
• Inschatten van zorgnood
• Plannen van zorg
• Universeel instrument voor thuiszorg, ziekenhuis, WZC, palliatieve zorg,…
• Onderdeel rond mondzorg
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MiaLi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.94. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48756 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now