- Celdeling is essentieel voor groei en herstel: vervanging van
afgestorven en beschadigde cellen
- Mitose: moedercel splitst in 2 identieke dochtercellen
- Sommige weefsels zeer actieve celgroei door aanwezigheid
stamcellen: beenmerg, darmslijmvlies,
huid, …
- Sommige weefsels beginnen slechts delen
als er weefselverlies is: leverweefsel
- In andere weefsels is celgroei nagenoeg
afwezig: hersenen- en spierweefsel
- deze cellen zijn sterk gedifferentieerd:
gespecialiseerd in hun functie en kunnen
zich niet meer delen
- Een delende cel doorloopt een aantal
fasen vooraleer eigenlijke deling plaats
vind: celcyclus
- Verschillende fasen:
o G1: voorbereiding DNA-synthese
o S: synthese DNA
o G2: controle gerepliceerd DNA, dunthese andere
componenten noodzakelijk voor mitose
o M: mitose
o G0: niet-proliferatieve fase, cel stopt met delen
en differentieert
- De celcyclus is een strikt gecontroleerd proces: aanmaak
nieuwe cellen = celverlies
- Verschillende ‘checkpoints’ tijdens de celcyclus waarbij
er gecontroleerd wordt op fouten in DNA (mutaties) herstel fout of
geprogrammeerde celdood (apoptose)
- Mutaties van DNA kunnen verschillende oorzaken hebben:
o Erfelijk (BRCA1- en BRCA2-gen)
o Exogene factoren:
1
, fysisch: radioactieve straling, UV straling
chemisch: teerverbindingen, asbest (carcinogene stoffen)
biologisch: oncogene virussen (humaan papillomavirus)
- Verlies controle celcyclus: 2 groepen genen belangrijk
Proto-oncogenen: reguleren celgroei, cel differentiatie en apoptose
Tumor suppressor genen: zetten de celcyclus stop bij fouten in DNA of zetten cel aan tot
apoptose
- Mutatie in genen die celcyclus reguleren
Proto-oncogenen oncogenen
Tumor suppressor genen worden geInactiveerd
controle celcyclus verstoord cel begint ongecontroleerd te delenneoplasie
- Oorzaak kanker is niet eenduidig, wel zijn er bepaalde factoren die het risico verhogen:
o Roken en alcohol
o Verlaagde weerstand
o Bepaalde infecties
o Erfelijke aanleg
o Straling: UV straling, ioniserende straling
o Overgewicht en ongezonde voeding
1.4 behandeling van kanker:
- Na diagnose en stadiëring: uitwerken behandelingsplan
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilsekeolsing. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.92. You're not tied to anything after your purchase.