H19. Oplosbaarheid
1. Inleiding
Een verzadigde oplossing = een oplossing waarin de maximale hoeveelheid van een stof is opgelost
bij een bepaalde temperatuur
➔ Het is onmogelijk om nog meer van diezelfde stof onder dezelfde omstandigheden in het
oplosmiddel op te lossen
→ Het overschot zal een emulsie, suspensie of neerslag vormen
➔ Bv. Bereid een verzadigde oplossing van zilverchloride (AgCl)
→ Je voegt AgCl toe aan een bepaalde hoeveelheid water (bv. 100mL) tot het niet meer
oplost
---> Je hebt een verzadigde oplossing als er neerslag op de bodem van de beker ontstaat
AgCl is een zout (MZ)
→ Als AgCl opgelost wordt zal er een evenwicht ontstaan tussen het vaste deel en het deel dat
oplost:
➔ Het deel dat oplost splitst in ionen → dus enkel dat deel is oplosbaar
➔ Er is een grens aan het splitsen in ionen
→ Hoe moeilijker een stof oplost, hoe sneller dat de grens wordt bereikt
2. Oplosbaarheidsregels
Oplosbaarheidsregels met water als oplosmiddel:
Verbindingstype Oplosbaarheid Uitzonderingen
Alkaliverbindingen Oplosbaar KClO4 en K2(PtCl6)
Ammoniumverbindingen Oplosbaar (NH3)3[𝐶𝑜(𝑁𝑂2 )6 ]
Zouten van sterke zuren Oplosbaar CuX, AgX en PbCl2
Zouten van zwakke zuren Onoplosbaar Alkali-, CH3COO- en S2-
Hydroxiden Onoplosbaar Alkali-, NH4+
Zure zouten Oplosbaar
Basische zouten onoplosbaar
3. Het oplosbaarheidsproduct
Het oplosbaarheidsproduct (Ks):
▪ = De mate van oplosbaarheid van een zout in een oplossing (meestal water)
▪ Geldt enkel voor stoffen die slecht oplosbaar zijn
▪ Geeft informatie over het deel dat oplost (het deel dat volledig wordt geïoniseerd)
▪ = Een evenwicht tussen de vaste fase (s) en de vloeibare fase (aq)
▪ Is afhankelijk van de temperatuur → hoe hoger de T°, hoe meer er kan worden opgelost
, ▪ Is constant bij een constante temperatuur
▪ Geeft aan in welke concentratie (in M) de ionen van de slecht oplosbare stof naast elkaar in
de oplossing kunnen voorkomen
→ ➔ Bv. Ca3(PO4)2 :
➢ Ca3(PO4)2 (aq) → 3 Ca2+ + 2 PO43-
▪ Hoe groter Ks, hoe beter de stof oplosbaar is ➢ 𝐾𝑠 = [𝐶𝑎2+ ]3 . [𝑃𝑂3− ]2
= 2,07 . 10−33
→ De stof is zeer slecht oplosbaar
4. Het ionenproduct
Het ionenproduct (Q) geeft aan wat de start concentraties zijn van de ionen van de slecht oplosbare
stof
➔ Bij een verzadigde oplossing (vo): Ks = Q
→ Het systeem is in evenwicht
→ Er ligt een maximale hoeveelheid ionen naast elkaar
→ De neerslag + de bovenstaande vloeistof is perfect in evenwicht
→ De snelheid waarmee de neerslag nog in oplossing gaat is even groot als de
snelheid waarmee de ionen terug zullen neerslaan
➔ Bij een onverzadigde oplossing: Ks > Q
→ Er komen minder ionen naast elkaar voor dan er maximaal kunnen voorkomen
→ De neerslag zal dus nog verder in oplossing gaan
→ De snelheid waarmee de neerslag nog in oplossing gaat is groter
dan de snelheid waarmee de ionen terug neerslaan
→ Er zal nog neerslag oplossen tot er een evenwicht is (Q = Ks)
➔ Bij een onverzadigde oplossing: Ks < Q
→ Er komen meer ionen naast elkaar voor dan er maximaal kunnen voorkomen
→ M.a.w. er zijn te veel ionen in de oplossing (= een onstabiele
toestand)
→ De snelheid waarmee de neerslag nog in oplossing gaat is
trager dan de snelheid waarmee de ionen terug neerslaan
→ Er zullen nog ionen neerslan tot er een evenwicht is (Q = Ks)
5. Oplosbaarheid
Oplosbaarheid (S):
▪ = De maximale hoeveelheid van de slecht oplosbare stof dat bij een bepaalde temperatuur
kan opgelost worden in een bepaalde hoeveelheid oplosmiddel
▪ = Het aantal gram van de slecht oplosbare stof opgelost per liter
▪ Zegt hoeveel er maximaal kan opgelost worden
▪ Eenheid is g/L (soms g/100mL) OF mol/L (= molaire oplosbaarheid)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nimarnatin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.93. You're not tied to anything after your purchase.