korte Samenvatting "jagers en verzamelaars" tijdvak 1 4/5 havo
7 views 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
HAVO
Book
Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Korte, makkelijke samenvatting van tijdvka 1 jagers en verzamelaars. De gekleurde woorden verwijzen naar de dikgedrukte woorden in het boek. De rode verwijzen naar redenen.
1.1
Pre historie/tijd van jagers en boeren is tijd geen startdatum en einddatum (start schrijven in midden
oosten) want er werd niet geschreven. Archeologie is studie waarbij je prehistorie studeert door bijv
botresten, grotschilderingen, grotschilderingen etc. We weten redelijk hoe zij leefden, weinig over
hun gedachten. Cultuur weten we niet veel. Darwin ideologie (in Afrika) mensen die rechtop konden
lopen leefden in groepen (samenleving van jager-verzamelaars) 400k geleden vuur gemaakt dus
sommige gingen hun vlees niet rauw eten. Moderne mens (homosapiens) blijft over in oost Afrika
ontstond. Amerika geen mens. 50k vC verspreidde zich naar Azië- Europa - Australia -Amerika.
Onbekend hoe andere mensoorten stierven.
Mannen gingen jagen en vrouwen zorgden voor kinderen en verzamelde plantaardige voedsel.
Jager-verzamelaar leefden in 10-tallen in groep, gingen weg van gebied als te weinig eten ontstond
(nomaden) weinig bezit dus zij hadden weinig mee te nemen. 50k vC gingen zij ingewikkelder
wapens maken (touw, boog etc.) en naaiden kleding en bouwden hutten om minder koud hebben
dus overleefden en verspreiden in ijstijd. 30k vC maakten ze kunst in grotten en symbolen met dikke
vrouwen. Deze kunst laat zien dat cultuur jager-verzameleer ingewikkeld werd.
1.2
9k vC midden oosten mensen konden planten planten. 8k vC veeteelt en werden landbouw
gevarieerder (olijven planten etc) ontstaan van landbouw is revolutie (landbouwrevolutie) dit
ontstond oosten van middellandse zee door vruchtbare halvemaan. Migranten verspreidden vanuit
dit gebied de landbouw naar andere continenten. Oorzaak voor landbouw: 1. ontstaan is klimaat
veranderde na de laatste ijstijd (100k-10k vC) waarbij zachte natte winters en droge zomers in
midden oosten ontstonden. Milieu in Europa ook beter dus landbouw daar ook, boeren ontdekten
dat je planten kan verbeteren (ontstaan domesticeren) 2. Dieren gingen verdwijnen die veel gejaagd
zijn. In midden oosten wilde dieren werden gefokt en na 5k vC werden gebruikt op landbouw. Door
landbouw meer mensen worden gevoed, door plant- en dierverdeling en technische vooruitgang
(uitvinding ploeg) namen opbrengsten toe en ontstaat bevolkingsgroei.
Door landbouwrevolutie ontstond nieuw samenleving = landbouwsamenleving. Mensen kregen een
sedentaire leefwijze inplaats van rondtrekken. Ontstaan dorpen, deze dorpen waren autarkisch
(zelfvoorzienend) Mensen bezaten grond, huizen, potten etc. Van nijverheid (producten maken)
bezit werd erfelijk. Rijkere boeren hadden meer macht en aanzien (belangrijkheid) zo ontstonden
verschil tussen mensen (sociale ongelijkheid) sommige werden slaaf. Sociale ongelijkheid bleek uit
manier waarop men begraven, belangrijke mensen hadden gedenktekens zoals monumenten, deze
boeren vereerden hun voorouders want ze dachten die geesten zouden of geluk of kwaad brachten.
Doden kregen grafgiften voor in het hiernamaals (bijv. sieraden). Mensen geloofden in deden
rituelen en offeringen om goden blij te houden.
1.3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Acacius. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.34. You're not tied to anything after your purchase.