Handelsrecht Samenvatting: Hoofdzaken verzekeringsrecht. P.L. Wery en M.M. Mendel, Hoofdzaken verzekeringsrecht, Wolters Kluwer, Deventer: 2010, tiende druk. NB: dit document is tevens in een bundel te vinden (onderaan de pagina).
Behaald cijfer: 9
Hoofdstuk 1, Inleiding en algemene bepalingen.............................................................................................. 3
1.1 Geschiedenis .......................................................................................................................................... 3
1.2 Maatschappelijke betekenis ................................................................................................................... 3
1.3 Burgerrechtelijke grondslag................................................................................................................... 3
1.4 Definitie en karakter .............................................................................................................................. 3
1.5 Onderscheidingen .................................................................................................................................. 3
1.6 Tussenpersoon ....................................................................................................................................... 4
1.7 Aanvullend en dwingend recht. Verplichte verzekering ....................................................................... 4
1.8 Herverzekering ...................................................................................................................................... 4
1.9 Mededelingsplicht bij het sluiten van de verzekeringsovereenkomst ................................................... 4
1.10 Bewijsaspecten .................................................................................................................................... 5
1.11 Enige bijzonderheden omtrent de premie ............................................................................................ 5
1.12 Opzegging van de verzekeringsovereenkomst .................................................................................... 5
1.13 Meldingsplicht bij verwezenlijking van het risico............................................................................... 5
1.14 Verjaring .............................................................................................................................................. 6
Hoofdstuk 2, Schadeverzekering ..................................................................................................................... 7
2.1 Het indemniteitsbeginsel ....................................................................................................................... 7
2.2 Het belang, voorwerp der verzekering ................................................................................................... 7
2.3 Belang bij een ander dan verzekeringnemer .......................................................................................... 8
2.4 Verhouding verzekerde som en verzekerbare waarde ........................................................................... 8
2.5 Ontstaansvoorwaarden voor de schadevergoedingsverbintenis (1). Het onzeker voorval .................... 9
2.6 Ontstaansvoorwaarden voor de schadevergoedingsverbintenis (2). Schade. Het waardeprobleem ...... 9
2.7 Ontstaansvoorwaarden voor de schadevergoedingsverbintenis (3). Oorzakelijk verband tussen
voorval en schade ...................................................................................................................................... 10
2.8 Omvang van de schadevergoedingsverbintenis ................................................................................... 11
2.9 Risicoverzwaring ................................................................................................................................. 11
2.10 De bereddingsplicht ........................................................................................................................... 11
2.11 Subrogatie .......................................................................................................................................... 11
2.12 Aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen ................................................................................. 12
2.13 De directe actie .................................................................................................................................. 12
Hoofdstuk 3, Levensverzekering ................................................................................................................... 13
3.1 Inleiding ............................................................................................................................................... 13
3.2 Kenmerken en onderscheidingen ......................................................................................................... 13
3.3 Wettelijke regeling............................................................................................................................... 13
3.4 Rechten van de verzekeringnemer ....................................................................................................... 13
3.5 Rechtspositie van de derde-begunstigde .............................................................................................. 14
Edwin van der Velde Rijksuniversiteit Groningen
, Handelsrecht 2016/2017
Hoofdstuk 1, Inleiding en algemene bepalingen
1.1 Geschiedenis
Bij een verzekeringsovereenkomst verplicht de ene partij, de verzekeraar, zich om tegen betaling van
een premie, eventuele schade aan de andere partij, de verzekerde, te vergoeden. Deze rechtsfiguur
vindt zijn oorsprong in de zeehandel, waarbij vaak een reisverzekering werd afgesloten. Thans is voor
de verzekeringsovereenkomst vooral Titel 17 van Boek 7 van het BW van belang, maar ook
bijvoorbeeld het Wetboek van Koophandel.
1.2 Maatschappelijke betekenis
Economisch gezien vindt bij verzekering risicospreiding plaats: het risico van de individuele
verzekerde wordt eigenlijk gedragen door alle verzekerden, via het betalen van premie. Verder worden
grote risico’s vaak door meerdere verzekeraars gedragen en kunnen verzekeraars ook zelf als
verzekerden optreden in herverzekeringscontracten. Het is van belang voor de verzekeraar de premie
op de juiste hoogte vast te stellen, waarvoor risico’s moeten worden ingeschat. Dit noemt men de
actuariële wetenschap. Verzekeraars mogen overigens alleen de rechtsvormen van onderlinge
waarborgmaatschappij, naamloze vennootschap of Europese vennootschap hebben.
1.3 Burgerrechtelijke grondslag
De uitkering van het bedrag is een voorwaardelijke verbintenis, omdat het ontstaan ervan
afhankelijk is van een toekomstige onzekere gebeurtenis, namelijk het al dan niet verwezenlijken van
het risico. De verzekeringsovereenkomst is af te bakenen van spel en weddenschap doordat bij
verzekering sprake is van een buiten de overeenkomst gelegen belang (het niet intreden van het risico),
terwijl bij spel en weddenschap het belang gelegen is in de overeenkomst.
1.4 Definitie en karakter
Een verzekering kan zien op vergoeding van geleden schade (een schadeverzekering) of toekenning
van een geldbedrag onafhankelijk van de geleden schade (een sommenverzekering, zoals een
levensverzekering). Men spreekt van verzekeringsnemer als men wederpartij is van de verzekeraar. De
verzekerde krijgt het bedrag uitgekeerd. Kenmerken die uit de overeenkomst kunnen worden afgeleid
zijn (art. 7:925):
1. Onzekerheid of risico;
2. Wederkerige overeenkomst: de premiebetaling is onvoorwaardelijk;
3. Betalen van premie;
4. Consensualisme, oftewel vormvrijheid;
5. Vertrouwenskarakter, omdat de verzekeraar niet alleen een contractueel risico
(verwezenlijking van het verzekerde risico) maar ook een moreel risico loopt, namelijk een
risico inherent aan de persoon van de verzekerde (slordigheid, of onbetrouwbaarheid).
1.5 Onderscheidingen
Schadeverzekeringen strekken tot vergoeding van vermogensschade die de verzekerde zou kunnen
lijden (art. 7:944). Bij een sommenverzekering daarentegen is het onverschillig of en in hoeverre met
de uitkering schade wordt vergoed (art. 7:964). Vaak zijn dit levensverzekeringen. Ziekte- en
ongevallenverzekeringen hebben een gemengd karakter. Verder moet men onderlinge verzekeringen
onderscheiden van premieverzekeringen. Bij onderlinge verzekeringen is de verzekeraar een
onderlinge waarborgmaatschappij, waarvan de verzekerde in beginsel lid is. Er zijn wisselende
premies mogelijk, namelijk omslag telkens na een bepaalde periode of een vaste bijdrage vooraf met
achteraf gedeeltelijke terugbetalingen of naheffingen. Bij een premieverzekering is de verzekeraar
doorgaans een nv en wordt winst nagestreefd. Men betaalt een vaste premie. Tot slot zijn al dan niet
ter beurze gesloten verzekeringen te onderscheiden. Op de beurs worden alleen verzekeringen
gesloten op basis van gedeponeerde standaardvoorwaarden, uitsluitend via een tussenpersoon en vaak
tekenen verscheidene verzekeraars op een polis.
Edwin van der Velde Rijksuniversiteit Groningen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller edwin7788. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
