Summary
Samenvatting - Ouderschap
- Course
- Institution
Deze samenvatting bevat al de te kennen leerstof voor het examen.
[Show more]
Seller
Follow
merelvanhove
Content preview
OuderschapAcademiejaar 2022-2023
Merel Vanhove
,Ouderschap 1
,INLEIDING
UIT DE DEBATTEN
We kijken eerst en vooral vanuit het kindperspectief: er is veel “kind-theorie”
Het ouderperspectief kennen we veel minder.
Ouderbegeleiding is een belangrijk deel van onze job. Vroeg of laat word je ermee geconfronteerd
- Bijzondere jeugdzorg
- Personen met een beperking
- Verslavingszorg
- Buitengewoon onderwijs
- …
WAT MET DE OUDERS ZELF?
- Hoe beleven zij ouderschap?
- Hoe geven zij dat vorm?
- Waarom maken zij bepaalde beslissingen?
- Wat maakt dat ze kiezen voor aanpak A of methode B?
- Welke gevoelens en emoties gaan er allemaal om in ouders als ze bezig zijn met ‘ouder zijn’?
- …
VISIE OP OUDERSCHAP DOOR DE JAREN HEEN
Eeuwenlang is er een traditie van opvoedadviezen
- Predikanten: geestelijk opvoedingsadvies
- Begin 19de eeuw: artsen, vnl. over hygiëne en gezonde leefstijl
- Eind 19de eeuw: leerkrachten en schooldirecteuren
- Vanaf 1900: ervaren moeders
Veranderend idee rond opvoeding
- Opvoeden is een aangeboren instinct, liefde maakt alles goed
- Opvoeden moet worden aangeleerd, liefde is niet volmaakt (opleiding/cursus)
- Het leven is de leerschool van ouders, geen opleiding nodig, wat met de vaders?
Eeuwenlang opvoedadviezen
- Tot jaren ‘70: ouderschap als crisis en zware opdracht
o Parenthood as crisis: 83 procent ouders ervaart lichte of ernstige crisis
o Oorzaken: geen voorbereiding, plots in een keer en niet geleidelijk, levenslang
- Vanaf jaren ‘70: positief ouderschap
o Ouders verdienen medeleven
o Onvolmaaktheid is normaal
o Authenticiteit: echte houding tussen ouder en kind
o Verschillende manieren van ouderschap, verschillende manieren zijn allemaal oke
o Meer vertrouwen
Ouderschap 2
, - Krampachtig ouderschap (extreem ouderschap) extreem positief ouderschap
o Meer verantwoordelijkheid bij ouders
o Sociale omgeving minder beschikbaar als steun
o Problematisch gedrag wordt vaker gediagnosticeerd: veel problemen zijn ook normaal en
word nu niet meer gediagnosticeerd
▪ Jeugdwet (2015): dure zorg kan beperkt worden reactie op krampachtig ouderschap
• Eerder signaleren erger problematische voorkomen
• Niet teveel en te snel problematiseren niet labelen
• Eigen kracht van ouders versterken: hoe zij zelf aan de slag kunnen gaan
met uitdagende situaties
o Kenmerken:
▪ Middenstand en hogere stand gezinnen
▪ Oorzaken
• Meer tijd voor minder kinderen (meer tijd een aandacht voor elk kind)
• Status (prestatiemaatschappij) (cfr. extreme verjaardagsfeestjes)
• Internet en smartphones (alles moet matchen)
▪ Risico’s staan vaak niet stevig in schoenen
• Angststoornissen
• Laag zelfbeeld, minder onafhankelijk, minder doorzettingsvermogen
• Emotioneel rigide, moeilijk te controleren
▪ (Engelse) termen
Toekomst
- Krachtig ouderschap (Gravesteijn)
o Jeugdwet 2015 → rol van ouders veranderen
o Minder afhankelijk van zorg (minder snel stap zetten naar hulpverlener)
o Vaker en eerder gebruikmaken van eigen mogelijkheden (pleidooi bij zichzelf, hoe kan ik het
zelf oplossen)
o Sociaal netwerk uitbreiden, versterken en gebruiken (beschermende factor) (terugvallen op
anderen zodat ze zich zelf terug sterker kunnen voelen)
o Minder doorverwijzingen naar specifieke zorg (?)
o Zelfredzaam (op zichzelf terugvallen) en samenredzaam (sociale context mee betrekken) →
combinatie van beiden!
o It takes a village → individuele aangelegenheid → ondersteund ouderschap (sociaal netwerk)
- Mild ouderschap (Nina Mouton)
- Mindful ouderschap (Bögels)
o Ziet ouderschap als eindeloze todo-lijst
o Boek: praktische gids: balans tussen alles met doen en de persoon zijn die je bent
Ouderschap 3
,BELANGRIJKE NAMEN
Albert Einstein: wetenschappen
Sigmund Freud: psycho-analyse
Benjamin Spock
- Bracht een boek uit: veranderende manier waarop kinderen werden opgevoed sindsdien
- Pleit voor vaders die actieve rol krijgen in opvoeding
- Ouder moet vertrouwen op instincten
- Ouders hebben een affectieve band met kinderen (meer genegenheid)
- Toen hij boek uitbracht, stond dat haaks tegenover wat er was over opvoeden
o Discipline bijbrengen ipv liefdevolle band
o Naar arts als ouders zich niet goed voelden bij ouderschap
TRIPLE P PROGRAMMA (POSITIEV PARENTING PROGRAM)
Afkomstig van australië
Door positieve aandacht aan kind, positieve ontwikkeling van kind stimuleren
- Als je ergens mee bezig bent en kind vraagt je aandacht, geef dan het kind die aandacht die het vraagt
- Veel fysieke genegenheid geven
- Wees realistisch in je verwachtingen, zowel ouders als kind is niet volmaakt
- …
Ouderschap 4
,SOORTEN KRAMPACHTIG OUDERSCHAP
Helicopterparenting: extreme aandacht voor alles waar kind mee bezig is
- Voor school zijn dit vaak de ‘lastige ouders’
Over-parenting of hyper-parenting: heel prestatiegericht, kind vaak geen kind laten zijn (sportief, schaken, …)
Curling parents: kind behoeden voor alle obstakels die ze kunnen tegenkomen
Lawnmower parents: alle mogelijke problemen die kinderen in toekomst zouden kunnen tegenkomen,
proberen wegnemen
- extreme vorm van curling parents
WAT IS OUDERSCHAP
Het deel van je identiteit dat aangeeft dat je kinderen hebt
- Formeel op aanspreekbaar
- Levenslang
- Leidt tot gevoelens van kwetsbaarheid
- Zich verantwoordelijk willen voelen voor kinderen
- Taak: zoveel mogelijk tradities, wijsheden en inzichten overbrengen op het kind
Ouderschap 5
,OUDERSCHAP ≠ OPVOEDERSCHAP
- Ouderschap
o Emotionele band die je hebt met kind
o Veel meer dan opvoederschap (plannen en organiseren, werk en vrije tijd, partnerrelatie, …)
- Opvoederschap
o Formele band die je hebt met kind
o Maar een deeltje van ouderschap
Ouderschap wordt nog te vaak gelijkgesteld aan het opvoeden en succesvol ouderschap wordt afgemeten aan
de manier waarop het kind ontwikkelt
Als je ouders opvoedadviezen geeft, maar geen of weinig oog hebt voor de onzekerheid die ouders voelen, of
de stress die ouders ervaren vanwege “de vele ballen die ze in de lucht moeten houden”, dan sla je een
essentiële stap over → Geen opvoedingsadvies zonder rekening te houden met ouderschap
WAT WETEN WE AL OVER OUDERSCHAP
ONDERZOEK GALINSKY (1987)
- Ouderschap is een levenslang proces: zes ouderschapsfasen en –opdrachten
- Niet bewust van fasen / opdrachten niet kunnen vervullen → gefrustreerd, stressvol en gedeprimeerd
- Wel bewust van fasen: opdrachten kunnen vervullen → welzijn en levensvaardigheden vergroot
➔ 6 fasen en elke fase heeft een taak die je als ouder dient te vervullen
1. Voorstellingsfase:
o ouder vormt zich een beeld van hoe alles zal verlopen, hoe kind zal zijn
2. Voedingsfase:
o vanaf geboorte tot 1 jaar
o beeld gaan vergelijken met wat er is in werkelijkheid → matchen
3. Autoriteitsfase:
o 1.5 tot 4 jaar
o eigen autoriteit over kind gaan accepteren: welke regels, principes, normen meegeven en
hoe gaan communiceren met kind
4. Interpretatiefase:
o 4 tot 12 jaar
o balans tussen gescheiden en betrokken zijn bij kind staat centraal, kinderen meer betrokken
en leren over wereld buiten mijn gezin
5. Interafhankelijkheidsfase:
o 12 tot 18 jaar
o balans vinden tussen controle en loslaten, kind leren en stimuleren om zelfstandig te worden
6. Vertrekfase:
o vanaf wanneer kinderen van plan zijn ouderlijk huis te verlaten, 18 tot 24 jaar
o 2 beelden in overeenstemming brengen (idee kind en ouder)
VAN DER PAS: KRITIEK OP GALINSKY
“Effectief ouderschap is niet het meebewegen met de ontwikkelingsgang van kinderen, maar het vinden en
volgen van de eigen ouderlijke koers naast die van de andere ouder en te midden van hun andere bezigheden”
(2013)
Ouderschap 6
,MILD OUDERSCHAP
ANDERE BENAMINGEN VOOR MILD OUDERSCHAP
Attachment parenting
Onvoorwaardelijk ouderschap
DRIEDELIGE KERN VAN MILD OUDERSCHAP?
Mild zijn voor jezelf als ouder
Mild zijn voor je kinderen
Mild zijn voor de omgeving
Mild betekent niet dat alles kan/mag, onvoorwaardelijk ouderschap, je staat naast je kind en gaat het
begeleiden voor wie hij is zonder dit kind af te straffen
Niet afstraffen, wel verbinding met jezelf, kind en omgeving --> Eigen noden niet verwaarlozen
Kinderen hebben ook een stem en je kan ernaar luisteren. Hierbij zijn er zeker ook eigen grenzen als ouder.
Gaat over eigen waarden en normen, authentiek, en je weet hierbij wat je wil meegeven aan je kinderen.
Authentiek ouderschap
Kinderen vragen een andere manier van opvoeden dan het autoritaire opvoeden
STRAFFEN EN BELONEN VANUIT MILD OUDERSCHAP? ALTERNATIEVEN?
Soms zo machteloos voelen als ouder en dan beginnen we te dreigen. Dit willen ouders vaak anders doen.
- Niet straffen en belonen
- Als je dat niet doet dan, …
- Vb gedrag/kind in de hoek zetten
Alternatief:
- Onvoorwaardelijk ouderschap = verbinding met je kind en partner
o Zoek verbinding die voor iedereen werkt
o Authentiek ouderschap
o Geef je grens aan
o Bespreek welke regels je belangrijk vindt
Veerkrachtigheid centraal stellen, kunnen praten met je kinderen.
- Evenwicht zoeken, wat werkt voor je kind en voor de ouders zonder je eigen noden te verwaarlozen
- Zoek de gulden middenweg
TIPS VAN NINA MOUTON MEEGEEFT OM OM TE GAAN MET DIE KLEINE MACHTSTRIJDJES
Verplaatsen in het hoofd van je kind, gewone normale dingen accepteren (vb nog nooit broccoli gegeten)
Lange termijndoelen voor ogen houden, vraag stellen wat je je kind wil meegeven als hij .. jaar is. Geeft
perspectief om van kleine machtsstrijden af te stappen. Wat je belangrijk vind voor ogen houden.
10 tellen afkoelen in de gang
Ouderschap 7
, PLEEGOUDERSCHAP
INLEIDING
Ouders: niet in staat zorg op te nemen.
Overheid: verantwoordelijkheid + verschillende vormen van zorg (residentieel – pleegzorg)
Centraal: fundamentele behoeften en belang van het kind
Voorkeur voor pleegzorg
➔ gezinscontext: zekerheid, stabiliteit, hechtingsproces (ergens thuis horen)
DEFINITIE
De zorg waarbij een pleegzorger vrijwillig, onder begeleiding van een dienst voor pleegzorg en tegen een
onkostenvergoeding, één of meerdere pleegkinderen en/of pleeggasten opvangt. Een pleeggezin neemt
tijdelijk de zorg over in samenwerking met de biologische ouders / netwerk / hulpverlening.
PLEEGKINDEREN – PLEEGGASTEN?
Pleegkinderen
- Jongens en meisjes van 0 to 18 jaar (25 jaar)
- Gewone kinderen die een tijdje in een ander gezin wonen
- Maanden – jaren, vakanties – weekends
- ± 6000 kinderen in Vlaanderen
- Beslissing: ouders – rechter
- (On)bekend pleeggezin
o Onbekende: een persoon die voorheen niet gekend was
o Bekende: bv familie of vriendin die kind ontvangen
Pleeggasten
- Volwassenen met een beperking of psychiatrische problematiek
- ± 700 pleeggasten in Vlaanderen
- Waarom? Te oud, zorg delen
Ouderschap 8
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merelvanhove. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now