Verdieping in de
Theoretische
Orthopedagogiek
Academiejaar 2022-2023
Merel Vanhove
,INLEIDING
Orthopedagogiek als handelingswetenschap
- voortdurende wisselwerking tussen theorie en praktijk
o vertrekt vanuit theorie en wordt terug getoetst aan theorie
o op kritische wijze verschillende theoretische kaders tov elkaar afwegen en eigen keuze maken
- voortdurend in beweging
o permanent op de hoogte blijven van nieuwe, actuele tendensen
Werkwijzen van diverse aard: analytisch, gedragstherapeutisch, humanistisch, systeemtheoretisch, …
- allemaal eigen specificiteit met eigen uitgangspunten
4 paradigma’s omschreven volgens E Broekaert
- binnen elk paradigma 1 of meerder vertegenwoordigers uit orthopedagogiek
Mens als kennis: - Nomologisch, kwantitatief
empirisch-analytisch model - Nadruk op kennis, klaarheid, verklaren
- Toetsen van hypothesen
- Kennis als proces van reductionisme
- Remediëring en cognitieve ontwikkeling
- …
- Professional als expert
- Schalen om ontwikkeling te meten, wat normaal is
- Toetsen van causale verklaringen tussen variabelen
- Objectieve en toetsbare conclusies als doelstelling
- Interventieprogramma’s die los staan van kind en professional
- Token economy-systemen
Mens als verhaal: - Ideografisch: uniciteit mens
existentieel- - Begrijpen van levensverhaal
fenomenologisch model - Interpreteren van fenomenen
- Het subjectieve, geen universele verklaringen
- Ontmoeten van de ‘ander’
- Aanraken, zorgen voor, praten
- …
- Accent op zinvol handelen
Mens als gerechtigheid: - Geënt op mensenrechten
postmodern-kritisch model - Sociale rechtvaardigheid
- Inclusief burgerschap
- Emancipatie en empowerment
- Quality of Life
- van ‘rehabilitatie en zorg’ naar ‘support’
- …
- Menswaardigheid, gelijkwaardigheid en sociale rechtvaardigheid
- Structurele interventies die levenskwaliteit bevorderen
- Pleidooi om niet kwetsbare te benadrukken, maar aandacht te
hebben voor sterktes en mogelijkheden
- Stimuleert kritische analyse van maatschappelijke context en
omgevingsfactoren die beperkingen opleveren
- Professional als geëngageerde, maatschappijkritische bondgenoot
Verdieping in de theoretische orthopedagogiek 1
, Mens als totaliteit: - Integratief / complementair
holistisch-integratief model - Geen ‘grand narrative’
- Globaliteit / holistisch
- Socio-culturele en historische context
- ‘Open-mindedness’ en ‘reflectivedailyaction’
- …
- Opvoedingspraktijk vaak complex: noodzakelijk vanuit verschillende
hoeken benaderen
- Opzoek gaan naar bruikbare en positieve elementen in functie van
cliënt en omgeving tussen veelheid aan theorieën en systemen
- Beeldvorming gedurende hele opvoedingsproces en zo totaal
mogelijk
- Handelingsplanning op maat door nuttige elementen in visies te
selecteren en te integreren in handelen, vertrekkende van
individuele noden en hulpvraag van cliënt
Verdieping in de theoretische orthopedagogiek 2
, EMPIRISCH ANALYISCH PARADIGMA
DE EMPIRISCH-ANALYTISCHE BENADERING ONDER DE LOEP
Gedragstherapeutische benadering
Op systematische wijze verschillende pedagogische handelingen, methoden, ingrepen, therapieën en dergelijke
uitproberen en kijken of er van een verschillend pedagogisch aspect sprake is
Nadruk op belang van kennisverwerving
- Goede objectieve kennis van mens, gedrag en denken kan ertoe leiden dat we diens ook kunnen
veranderen
- Kennis verwerven over gedrag of fenomeen → handelen naar richten
o Wat werkt? Wat helpt? Wat is objectief?
- Grote maakbaarheid en positivisme
Analyseren: verbanden leggen, uiteentrekken van bepaalde zaken en deze vergelijken
- Stapsgewijze vooruitgang
- Concrete verbanden in zien
Empirisch: ideeën en theorieën toetsen aan de realiteit, kwalitatief en kwantitatief gegevens verzamelen →
men richt zich op concrete praktijk/ werkelijkheid
- Systematisch en navolgbaarheid nagestreefd
Vb Geen totaalvisie op opvoeden onderzoeken, maar zoeken naar verbanden door stukje per stukje te
onderzoeken
DE EMPIRISCHE CYCLUS
Methodologie van gedragswetenschappelijk onderzoek
Welke stappen?
1. Observatie
o Onderzoeker heeft zelf de nodige ervaringen in de praktijk opgedaan
2. Inductie
o Vanuit de persoonlijke observaties een voorlopig antwoord gegeven op de vraag die hen
bezighoud → hypothese
3. Deductie
o Uit globale hypothese concrete voorspellingen afleiden
o Verzamelen van gegevens voor voorspellingen
4. Toetsen
o Hypothese moet worden getoetst aan de realiteit
o Voorspellingen statistisch toetsen
5. Evaluatie
o Uitkomst van toetsen teruggekoppeld aan aanvankelijke hypothese
o Onderzoeker vraagt zich af of het de moeite waard is de hypothese bij te stellen of een
nieuwe te formuleren
Verdieping in de theoretische orthopedagogiek 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merelvanhove. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.92. You're not tied to anything after your purchase.